เขตแต้จิ๋ว เมืองซัวเถาอยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ของจีน เป็นเขตชายฝั่งทะเล ด้านมหาสมุทรเปซิฟิก ห่างจากกรุงปักกิ่งที่อยู่ตอนเหนือกว่า 2,000 กิโลเมตร ครอบครัวชาวปักกิ่งที่มีการไหว้เจ้าเป็นประจำนั้นน้อยมาก แต่ในเขตแต้จิ๋ว เกือบทุกครอบครัวมีการไหว้เจ้าเป็นประจำ

ในประเทศจีน มีเทศกาลสำคัญ 8 เทศกาล ได้แก่ วันตรุษจีน เทศกาลง่วนเซียว วันเชงเม้ง ,เทศกาลตวนอู่หรือเทศกาลบ๊ะจ่าง, เทศกาลจงหยวน, เทศกาลจงชิวหรือวันไหว้พระจันทร์, เทศกาลตงจื้อและเทศกาลฉูซี ซึ่งชาวจีนส่วนใหญ่รู้จักกันดี  ถ้าหากถามว่า  ชาวท้องถิ่นแห่งไหนของจีนรักษาและปฏิบัติตามขนบประเพณีดั้งเดิมต่างๆ ของเทศกาลดังกล่าวอย่างดีนั้น ก็น่าจะเป็นชาวแต้จิ๋ว

1.      วันตรุษจีน

วันขึ้น 1 ค่ำเดือนอ้าย ตามปฏิทินจันทรคติของจีน เป็นวันขึ้นปีใหม่จีน สมาชิกครอบครัวที่ทำงานหรือเรียนหนังสือในต่างจังหวัด หรือต่างประเทศเทศจะพากันกลับบ้านเกิดเพื่อเยี่ยมพ่อแม่และญาติพี่น้อง ร่วมกันฉลองปีใหม่

ในวันขึ้นปีใหม่ จะมีประเพณี  “ไป้เหนียน” คือฝากของขวัญ อย่างเช่นส้ม ที่ภาษาจีนออกเสียง “จี๋จือ” ความหมายเป็นสิริมงคล ไปเยี่ยมที่บ้านของญาติหรือเพื่อน เพื่อกล่าวอวยพรปีใหม่ ในเขตแต้จิ๋ว จะมีการไหว้เจ้าติดต่อกันหลายวัน นอกจากนั้น ยังมีการแสดงระบำฉลองแบบดั้งเดิม โดยเฉพาะในเขตชนบท มีบรรยากาศคึกคักมาก

2.      เทศกาลง่วนเซียว

วันขึ้น 15 ค่ำเดือนอ้ายตามปฏิทินจันทรคติของจีนเป็นเทศกาลง่วนเซียว เป็นเทศกาลสำคัญหลังจากวันตรุษจีน ซึ่งมีเอกลักษณ์เด่นที่สุดคือ ชมโคมไฟโบราณ ชาวแต้จิ๋วจะทำโคมไฟแบบโบราณชนิดต่างๆ เมื่ออาทิตย์ตกดิน เด็กๆ ในหมู่บ้านพากันจุดเทียนในโคมไฟ แล้วออกจากบ้านไปชุมนุมกันเป็นขบวน สร้างบรรยากาศคึกคักและอบอุ่น

3.      วันเชงเม้ง

“ชิงหมิงสือเจี๋ยอวี่เฟินเฟิน” บทกวีโบราณจีน หมายความว่า เทศกาลวันเชงเม้ง มักจะมีฝนตก ท้องฟ้ามีหมอก เป็นวันเหมาะสมสำหรับการขึ้นเขาไปไหว้บรรพบุรุษ ชาวแต้จิ๋วให้ความสำคัญอย่างยิ่งต่อเทศกาลนี้ ทุกครอบครัวต้องมีสมาชิกเดินทางไปไหว้บรรพบุรุษ บางคนจะเดินทางไกลจากต่างจังหวัดกลับบ้านไปไหว้ แม้กระทั่งพี่น้องชาวจีนโพ้นทะเล ก็จะมีบางคนพยายามเดินทางกลับบาน

4.      เทศกาลตวนอู่หรือบ๊ะจั่ง

วันขึ้น 5 ค่ำเดือน 5 ตามปฏิทินจันทรคติของจีนเป็นเทศกาลตวนอู่ ชาวจีนทั่วประเทศมักจะกินบ๊ะจ่างกัน และจัดการแข่งขันเรือมังกร เพื่อแสดงวามไว้อาลัยนักกวีฉวีหยวน บุคคลชื่อดังสมัยโบราณจีน ส่วนที่เขตแต้จิ๋ว จะมีขนบประเพณีมากกว่าที่อื่น อย่างเช่นจะต้องผูกเชือกสีแดงที่ประตู และประดับพืชเฉพาะ 5 ชนิด เพื่อป้องกันสิ่งที่ไม่ดีไม่ให้เข้าบ้าน และรักษาความสะอาดของบ้านด้วย

5.      เทศกาลจงหยวน

วันขึ้น 15 ค่ำเดือน 7 เป็นเทศกาลจงหยวน ชาวบ้านภาคใต้จีน เช่นเขตแต้จิ๋ว ฮ่องกง มาเก๊า และบางท้องที่ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จะมีการจัดกิจกรรมแสดงความอบอุ่นให้แก่วิญญาณที่โดดเดี่ยว จึงมีอีกชื่อหนึ่งว่าวันผี ที่เขตแต้จิ๋ว ขนบประเพณีเกี่ยวกับเทศกาลนี้มักจะมีเห็นที่เขตชนบท โดยมีการตั้งอาหารชนิดต่างๆ หน้าบ้าน และราดข้าวจ้าวบนพื้น ปักธูปเทียนที่หน้าบ้านหรือหลังบ้าน และขอให้มีการเก็บเกี่ยวที่ดี

6.      เทศกาลจงชิว หรือวันไหว้พระจันทร์

วันขึ้น 15 ค่ำเดือน 8 ตามจันทร์คติของจีนเป็นเทศกาลจงชิว หรือวันไหว้พระจันทร์ เป็นอีกหนึ่งเทศกาลที่ได้รับความชอบจากเด็กๆ มีขนมไหว้พระจันทร์ที่หวานอร่อยให้รับประทาน ที่แต้จิ๋วจะประเพณีการไหว้พระจันทร์ก่อนรับประทานขนมพระจันทร์ หลังจากนั้น สมาชิกครอบครัวจะนั่งรวมตัวกัน กินขนมพระจันทร์ ส้มโอ และผลไม้ชนิดต่างๆ พร้อมทั้งชงชาแต้วจิ๋ว และมองหา “ฉางเอ๋อ” กับ “กระต่ายหยก” ที่อาศัยอยู่บนดวงจันทร์

7.      เทศกาลตงจื้อ

เทศกาลตงจื้อ ชาวแต้จิ๋วเรียกกว่าเทศกาลฤดูหนาว เป็นวันแรกของช่วงเวลาที่มีสภาพอากาศหนาวมาก เมื่ออากาศหนาว ก็อยากจะให้ครอบครัวที่มีความอบอุ่น จึงจะนั่งรวมตัวกัน และเอาแป้งข้าวเหนียวปั้นให้เป็นทรงกลม และต้มกับน้ำแล้วใส่น้ำตาล ทั้งหวาน ร้อน อร่อย ทั้งครอบครัวมีความสุขอบอุ่น

8.      วันฉูซี

วันส่งท้ายปีเก่าตามปฏิทินจันทรคติของจีน ปู่ย่าตายายและพ่อแม่ของทุกๆ บ้านจะเตรียมอาหารที่ดีหลายๆ ชนิด แล้วรอคอยลูกหลานที่อยู่ใกล้บ้านหรือไกลจากบ้าน ที่กำลังเดินทางกลับมารวมตัวกัน ที่เขตแต้จิ๋ว ทุกบ้านจะมีประเพณีที่ติดคำกลอนคู่ที่หน้าประตู ขอให้มีความเป็นสิริมงคลและโชคดีปีใหม่ การให้ “อั้งเปา” หรือ “เงินเต๊ะเอียว” ก็เป็นเรื่องสำคัญ ลูกที่มีงานทำจะใส่ 1,000 หยวนใน  “อั้งเปา” ที่ให้ปู่ย่าตายายหรือพ่อแม่ แล้วปู่ย่าตายายจะเอา 100 หยวนออก ใส่ใน“อั้งเปา” ที่จะมอบให้กับหลาน ซึ่งต่างคนต่างดีใจ

(Bo/Lin)