ปลายปี 2020 เอกสาร “รายงานว่าด้วยการแก้ไขปัญหารูปแบบนิยมเพื่อลงลึกขับเคลื่อนการลดภาระเจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้าอย่างต่อเนื่อง” ถูกวางไว้บนโต๊ะของสหายที่เข้าร่วมการประชุมแลกเปลี่ยนความเห็นแบบประชาธิปไตยของกรมการเมือง สังกัดคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีน

นับเป็นครั้งที่ 2 ต่อจากปี 2019 ที่กรมการเมืองพิจารณารายงานเกี่ยวกับสภาพการดำเนินงานลดภาระเจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้าในที่ประชุมแลกเปลี่ยนความเห็นแบบประชาธิปไตย

“คณะกรรมการกลางพรรคฯ ถือการแก้ไขปัญหาโดดเด่นด้านรูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนายเพื่อลดภาระเจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้าเป็นจุดสำคัญในการสร้างสรรค์ท่วงทำนอง ดำเนินนโยบายตรงจุด กำหนดเป้าหมายชัดเจน และใช้มาตรการทรงประสิทธิภาพ จนประสบผลสำเร็จเป็นที่น่าพอใจ”

คำประเมินที่สอดคล้องกับข้อเท็จจริงและเป็นธรรมดังกล่าว สะท้อนให้เห็นถึงผลงานที่น่าชื่นชมของคณะกรรมการกลางพรรคฯ ที่มีนายสี จิ้นผิงเป็นแกนกลาง ในการลงลึกขับเคลื่อนงานลดภาระของเจ้าหน้าที่ระดับพื้นฐาน

นับตั้งแต่การประชุมสมัชชาใหญ่ผู้แทนพรรคฯ ทั่วประเทศ ครั้งที่ 18 เป็นต้นมา การสร้างสรรค์ท่วงทำนองนับเป็นมาตรการสำคัญของคณะกรรมการพรรคฯ ที่มีนายสี จิ้นผิงเป็นแกนกลางในการบริหาร ปี 2019 เป็น “ปีแห่งการลดภาระหน่วยงานระดับล่าง” ที่กำหนดขึ้นเป็นครั้งแรกโดยคณะกรรมการกลางพรรคฯ ตลอดช่วง 1 ปีที่ผ่านมา การขจัดปัญหารูปแบบนิยมที่ก่อกวนหน่วยงานระดับล่างนั้นประสบผลสำเร็จเป็นอย่างมาก ทั้งยังได้เสียงตอบรับอย่างดีจากเจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้า

“งานนี้ทำได้ไม่เลวแต่ก็ไม่ควรเป็นเรื่องที่ทำแค่ปีเดียวจบ มีจุดเริ่มต้นแล้วต่อไปต้องดำเนินการเช่นนี้ไปตลอด อย่าให้เกิดกระแสหวนกลับของ ‘ภูเขาแห่งเอกสารและทะเลแห่งการประชุม’ อีก ต้องลงลึกขับเคลื่อนการลดภาระหน่วยงานระดับล่าง และทำให้ผลลัพธ์แห่งการลดภาระช่วยสร้างประโยชน์แก่ประชาชนให้ดียิ่งขึ้น”

ในที่ประชุมแลกเปลี่ยนความเห็นแบบประชาธิปไตยโดยเฉพาะของกรมการเมือง สังกัดคณะกรรมการกลางพรรคฯ เมื่อปี 2019 นายสี จิ้นผิง เลขาธิการใหญ่พรรคฯ ได้สรุปผลงานใน “ปีแห่งการลดภาระระดับล่าง” พร้อมทั้งชี้นำทิศทางการฟันฝ่าต่อสู้เพื่อลงลึกลดภาระหน่วยงานระดับล่างในปี 2020 หลังจากนั้นจีนก็ได้เริ่มกระบวนการลดภาระหน่วยงานระดับล่างในรอบปีขึ้นใหม่

เลขาธิการใหญ่ สี จิ้นผิง รู้แก่ใจดีว่า ปัญหารูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนายนั้นหาใช่เกิดขึ้นภายในชั่วพริบตาเดียว การขจัดภาระของหน่วยงานระดับล่างจากรากหญ้านั้นใช่ว่าจะบรรลุผลสำเร็จได้ในเวลาอันสั้น มีแต่การให้ความสำคัญอย่างสูงทางความคิดเท่านั้นจึงจะสามารถใช้ปฏิบัติการที่รัดกุมและจริงจังได้อย่างต่อเนื่อง

ตั้งแต่ต้นปี 2020 นายสี จิ้นผิง กล่าวตักเตือนบรรดาเจ้าหน้าที่รัฐเรื่องรูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนายในที่ประชุมสำคัญส่วนกลางติดต่อกัน 2 ครั้ง

วันที่ 8 มกราคม 2020 ในที่ประชุมสรุปผลงานเกี่ยวกับการศึกษาประเด็น “ไม่ลืมความมุ่งมั่น จดจำภารกิจ” นายสี จิ้นผิง กล่าวชี้อย่างตรงจุดว่า “ท้องที่บางแห่งยังคงมีรูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนายดำรงอยู่ แสวงหาผลสำเร็จอย่างเร่งรีบเกินเลย เพิ่มภาระแก่หน่วยงานระดับล่าง เป็นต้น ”

จากนั้นเพียงไม่กี่วัน 13 มกราคม ปีเดียวกัน ในที่ประชุมเต็มคณะของคณะกรรมการตรวจสอบวินัย แห่งคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีน ชุดที่ 19 ครั้งที่ 4 นายสี จิ้นผิง กล่าวเน้นว่า “ต้องกำหนดทิศทางของระบบที่ชัดเจน ปลดปล่อยแรงกายแรงใจในการทำงานของเจ้าหน้าที่ออกจากการผูกมัดของรูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนาย ก่อรูปขึ้นเป็นท่วงทำนองใหม่ที่เป็นบวก มุ่งสู่สัจธรรมข้อเท็จจริง รวมทั้งสะอาดบริสุทธิ์”

คำปราศรัยสำคัญทั้งสองครั้งของเลขาธิการใหญ่ สี จิ้นผิง ถือเป็นการประกาศอย่างหนักแน่นต่อทั่วทั้งพรรคฯ ว่า การสร้างสรรค์ท่วงทำนองนั้นต้องดำเนินต่อไปตลอด การแก้ไขปัญหารูปแบบนิยมจำต้องได้รับการขับเคลื่อนอย่างไม่ลดละและต้องใช้ปฏิบัติการที่เป็นรูปธรรมอย่างรัดกุม

ปี 2020 สถานการณ์การระบาดของโควิด-19 เกิดขึ้นอย่างกะทันหัน ทำให้เจ้าหน้าที่ระดับล่างตั้งรับไม่ทันไปช่วงหนึ่ง ทุกคนต้องทำงานอย่างเหน็ดเหนื่อย แต่ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของการต้านโควิด-19 ปัญหารูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนายบางประการมีแนวโน้ม “กลายพันธุ์และหวนกลับมา” อีกครั้ง

“ในบางพื้นที่ สำนักงานสุขภาพและสาธารณสุข สำนักงานบริหารจัดการเหตุฉุกเฉิน สำนักงานรัฐบาล สำนักงานคณะกรรมการพรรคคอมมิวนิสต์จีนประจำอำเภอ สหพันธ์สตรี สำนักงานการศึกษา และสำนักงานเกษตรกรรมและชนบท เป็นต้น ต่างแยกกันทำเอกสารตารางออกมาฉบับหนึ่งหรือหลายฉบับโดยสั่งให้เจ้าหน้าที่ระดับล่างกรอกข้อมูลและรีบส่งรายงานกลับ ทั้ง ๆ ที่ข้อมูลที่ให้กรอกในตารางต่าง ๆ ของแต่ละหน่วยงานแทบไม่มีความแตกต่างกันเลย ยิ่งไปกว่านั้น ยังไม่มีหน่วยงานใดหรือเอกสารทางราชการฉบับใดเลยที่ช่วยตำบลแก้ปัญหาขาดแคลนหน้ากากอนามัยและน้ำยาฆ่าเชื้อเลยแม้แต่น้อย”

วันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2020 ในที่ประชุมกรรมการประจำกรมการเมือง สังกัดคณะกรรมการกลางพรรคฯ นายสี จิ้นผิง วิพากษ์วิจารณ์อย่างจริงจังต่อปัญหารูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนายที่เกิดขึ้นระหว่างการต้านโควิด-19

นายสี จิ้นผิง กล่าวเน้นว่า “ต้องให้เจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้าสามารถทุ่มเทมากยิ่งขึ้นในแนวหน้าของการป้องกันควบคุมโควิด-19 ไม่ควรเพิ่มภาระและสิ้นเปลืองแรงกายแรงใจในการต้านโรคระบาดของเจ้าหน้าที่ระดับล่างด้วยพฤติกรรมรูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนาย”

ความเอาใจใส่อันอบอุ่นจากเลขาธิการใหญ่ สี จิ้นผิง และคณะกรรมการกลางพรรคฯ ถือเป็นกำลังใจอย่างมากแก่เจ้าหน้าที่ระดับล่างจำนวนมหาศาลที่ต่อสู้ในแนวหน้าของการต้านโควิด-19 ให้มีความมุ่งมั่นและมั่นใจต่อสู้กับโรคร้ายจนถึงที่สุด

ปลายเดือนมีนาคม 2020 นายสี จิ้นผิง ลงพื้นที่ตรวจงานในมณฑลเจ้อเจียง พร้อมกล่าวชื่นชมว่า “เจ้อเจียงกำลังเร่งฟื้นฟูระเบียบการผลิตและการดำรงชีวิต บางพื้นที่มีบรรยากาศเจริญรุ่งเรืองเหมือนเป็นปกติ” นายสี จิ้นผิง กล่าวเน้นอีกครั้งว่า “การต่อสู้เพื่อป้องกันควบคุมโควิด-19 ครั้งนี้ เป็นบททดสอบที่แท้จริงต่อระดับการบริหารจัดการพรรคและระดับการสร้างทีมผู้นำและทีมเจ้าหน้ารัฐที่เป็นสมาชิกพรรคฯ ของทุกหน่วยงานทุกพื้นที่” “ต้องมุ่งเน้นปัญหารูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนาย ดำเนินการตรวจสอบอย่างรอบด้าน กำหนดเป้าหมายในการบริหารจัดการอย่างตรงจุด ลดภาระของหน่วยงานระดับล่างอย่างจริงจัง เพื่อให้เจ้าหน้าที่มีกำลังกายและเวลามากขึ้นในการทำงานอย่างเป็นรูปธรรม”

ต่อจากนั้น “ให้เจ้าหน้าที่มีกำลังกายและเวลามากยิ่งขึ้นในการทำงานอย่างเป็นรูปธรรม” ได้กลายเป็นนโยบายสำคัญที่ได้รับการปฏิบัติมาตลอดทั้งปี 2020 เพื่อลงลึกลดภาระเจ้าหน้าที่ในหน่วยงานระดับล่าง

ปี 2020 ไม่ว่าเวลาเข้าร่วมประชุมสำคัญหรือลงพื้นที่ตรวจงาน  นายสี จิ้นผิง เอาใจใส่ภารกิจลดภาระของหน่วยงานระดับล่างมาโดยตลอด

ในด้านการป้องกันควบคุมโควิด-19 นายสี จิ้นผิง เรียกร้องให้ “ป้องกันการสั่งงานหน่วยงานระดับล่างซ้ำซาก จากสายงานต่าง ๆ ซึ่งรวมถึงการสั่งให้ส่งเอกสารตารางด้วย ขจัดพฤติกรรมรูปแบบนิยมและเจ้าขุนมูลนายอย่างเด็ดเดี่ยวแน่วแน่ ให้บรรดาเจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้าสามารถทุ่มเทมากยิ่งขึ้นในแนวหน้าของการทำงานเพื่อป้องกันควบคุมโควิด-19 รวมถึงฟื้นฟูการผลิตและการทำงาน”

ในด้านการต่อสู้เพื่อขจัดความยากจน นายสี จิ้นผิง เน้นให้ “ลดภาระหน่วยงานระดับล่าง สร้างหลักประกันว่าด้วยการมีงานทำ การใช้ชีวิต และความปลอดภัยให้ดี ช่วยให้เจ้าหน้าที่ระดับล่างสามารถทุ่มเททำงานป้องกันควบคุมโควิด-19 รวมทั้งการขจัดความยากจนได้โดยไม่ถูกรบกวนจากเรื่องอื่น ๆ ที่ไร้สาระ”

ในด้านการต่อสู้เพื่อบรรลุการสร้างสังคมมีกินมีใช้อย่างรอบด้าน นายสี จิ้นผิง เรียกร้องให้ “ถือการสร้างความผาสุกแก่ประชาชนเป็นผลงานสำคัญที่สุด เสริมสร้างกลไกจูงใจเจ้าหน้าที่ที่มีความรับผิดชอบและมีผลงาน”

เจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้าบางคนกล่าวด้วยความซาบซึ้งใจว่า “แต่ไหนแต่ไรมา ท่านเลขาธิการใหญ่ สี จิ้นผิง ให้ความสำคัญต่อปัญหาที่หน่วยงานระดับล่างมีภาระงานหนักหน่วงเกินไป ทำให้พวกเรารู้สึกถึงความไว้วางใจและความเอาใจใส่จากคณะกรรมการกลางพรรคฯ ทั้งยังมองเห็นความมุ่งมั่นตั้งใจอันเข้มแข็งและเด็ดเดี่ยวแน่วแน่ของคณะกรรมการกลางพรรคฯ ในการแก้ไขปัญหารูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนายให้ถึงที่สุด”

“ครึ่งแรกของปี 2020 ฉันเดินทางไปประชุมที่เขตแค่ 2 ครั้ง” เฉิน เอี้ยนคุน เจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้าคนหนึ่งในเขตอู่หวา เมืองคุนหมิง มณฑลยูนนาน กล่าว

เป็นเวลานานมาแล้วที่ “ภูเขาแห่งเอกสารและทะเลแห่งการประชุม” สร้าง “ความทุกข์ในใจ” ของเจ้าหน้าที่ระดับล่างจำนวนไม่น้อย ในอดีตช่วงเช้าของบางวัน  เฉิน เอี้ยนคุนต้องเข้าประชุมถึง 3 ครั้ง ทุกวันนี้มีการประชุมน้อยลง เวลาไปเยี่ยมเยียนชาวบ้านตามเขตชุมชนจึงเพิ่มมากขึ้น

ตัวเลขสถิติเป็นสิ่งยืนยันความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างแท้จริง จนถึงปลายเดือนพฤศจิกายน 2020 เอกสารหนังสือต่าง ๆ ที่ออกในนามคณะกรรมการกลางพรรคฯ หรือ สำนักงานคณะกรรมการกลางพรรคฯ ลดลงร้อยละ 33.7 เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปี 2019 เอกสารหนังสือต่าง ๆ และการประชุมระดับมณฑลก็ลดลงร้อยละ 27.7 และร้อยละ 29.5 ตามลำดับ เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปี 2019

สำหรับชิว ซยี่เหม่ย เจ้าหน้าที่ระดับรากหญ้า ในอำเภอหมิงฉิน มณฑลกันซู่ กล่าวได้ว่า “ความรู้สึกได้ประโยชน์” นั้นมาจากการลดลงและเป็นไปตามกฎระเบียบของรายการทดสอบหรือตรวจสอบประเภทต่าง ๆ

“ปี 2019 รายการทดสอบ หรือ ตรวจสอบประเภทต่าง ๆ มี 41 รายการ ขณะที่ ปี 2020 ลดลงเหลือ 30 รายการ”

ชิว ซยี่เหม่ย กล่าวเพิ่มเติมว่า ปัจจุบันเวลาหน่วยงานตรวจสอบมายังพื้นที่ก็มักศึกษาวิจัย ติดตามความคืบหน้ารวมถึงปัญหาในการทำงานด้วยตนเอง ไม่เพียงแต่สามารถรับรองความเป็นจริงของผลการตรวจสอบได้เท่านั้น หากยังไม่เพิ่มภาระแก่หน่วยงานที่รับการตรวจสอบอีกด้วย

เดือนกันยายน 2020 สำนักงานคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีน ดำเนินการสำรวจด้วยวิธีการกำหนดจุดเฝ้าสังเกตุการณ์เพื่อขจัดรูปแบบนิยมและลดภาระหน่วยงานระดับล่างโดยเฉพาะ รายงานสรุปความคิดเห็นชี้ว่า กว่าร้อยละ 85 ของเจ้าหน้าที่ที่เข้าร่วมการสำรวจเห็นว่า ภาระที่เกิดจากรูปแบบนิยมกำลังเบาบางลงอย่างต่อเนื่อง

ผู้คนทั้งหลายสะท้อนโดยทั่วไปว่า ปัจจุบันจิตสำนึกของท้องที่ต่าง ๆ ในการใช้ความพยายามหลีกเลี่ยงรูปแบบนิยมและลัทธิเจ้าขุนมูลนายนั้นกำลังมีมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง เจ้าหน้าที่รัฐระดับต่าง ๆ ต่างก็ให้ความสำคัญมากขึ้นต่อเรื่องนี้ เจ้าหน้าที่และประชาชนระดับรากหญ้าก็มีความเข้าใจเกี่ยวกับประเด็นนี้เป็นอย่างดี “เชือก” ที่เคยผูกมัดเจ้าหน้าที่ระดับล่างให้ทำงานสร้างผลงานนั้นได้รับการปลดออก ตลอดจนปัญหาและความยากลำบากที่ได้รับการคลี่คลายในระดับรากหญ้ามีปริมาณเพิ่มมากขึ้นเช่นกัน

TIM/LU