‘เฉิน ว่างเต้า’กับแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ (1)

2021-05-13 22:11:18 | CRI
Share with:

‘เฉิน ว่างเต้า’ กับแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์(1)_fororder_WechatIMG166

นายเฉิน ว่างเต้า ผู้ริเริ่มเผยแพร่ลัทธิมากซ์ในจีน โดยแปลแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์เป็นฉบับภาษาจีนเป็นครั้งแรก  เกิดในครอบครัวเกษตรกร ที่หมู่บ้านเฟิน สุ่ยถัง เมืองยี่อู มณฑลเจ้อเจียงทางใต้ของจีน ในปี ค.ศ. 1891  เขาเริ่มเรียนหนังสือตั้งแต่อายุ 6 ขวบ ในวัยเด็กเขาศึกษาหนังสือเรื่อง ต้าเสวีย จงยง และหลุนอวี่ ซึ่งเป็นตำราเรียนสมัยโบราณของจีน  ในวัยหนุ่ม สอบเข้ามหาวิทยาลัยจือเจียง เมืองหางโจว มณฑลเจ้อเจียงได้ในปี ค.ศ. 1914 ต่อมาเดินทางไปศึกษาต่อที่ประเทศญี่ปุ่นในปี ค.ศ. 1915  ในช่วงที่เรียนอยู่ที่ญี่ปุ่น นายเฉิน ว่างเต้ามีโอกาสสัมผัสกับลัทธิมากซ์ โดยเรียนรู้และยอมรับลัทธิมากซ์มากขึ้น เมื่อสำเร็จการศึกษาด้านการเมืองจากมหาวิทยาลัยส่วนกลางญี่ปุ่นในปี ค.ศ. 1919 แล้ว เขาก็เดินทางกลับประเทศและไปสอนหนังสือที่โรงเรียนฝึกหัดครูแห่งที่ 1 ของมณฑลเจ้อเจียง

หลัง “ขบวนการ 4 พฤษภา” ซึ่งเป็นขบวนการรักชาติเพื่อต่อต้านศักดินาและจักรพรรดินิยม ที่เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1919 ลัทธิมากซ์เริ่มเผยแพร่ในจีนอย่างรวดเร็ว ก่อนหน้านี้ ดร.ซุน ยัตเซ็น ผู้ริเริ่มการปฏิวัติประชาธิปไตยของจีนได้เคยอ่านแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ที่พิพิธภัณฑ์อังกฤษเมื่อปี ค.ศ. 1896 และรณรงค์ให้บรรดานักศึกษาจีนที่เรียนในอังกฤษศึกษาวิจัยหนังสือเล่มนี้ แต่ผู้ที่ได้เคยอ่านแถลงการณ์ฉบับนี้ล้วนเป็นฉบับภาษาต่างประเทศ แม้ว่ามีบางคนได้แปลบางตอนในแถลงการณ์เป็นภาษาจีนบ้าง แต่ก็ยังไม่มีใครสามารถถอดแถลงการณ์ทั้งฉบับให้เป็นภาษาจีนได้ จนกว่าแถลงการณ์ดังกล่าวจะถูกประกาศเป็นเวลา 72 ปีให้หลัง ชายหนุ่มที่ชื่อว่า “เฉิน ว่างเต้า” ได้แปลผลงานชิ้นนี้เป็นฉบับภาษาจีนทั้งบทเป็นครั้งแรก

เมื่อต้นปี ค.ศ. 1920 เฉิน ว่างเต้า เดินทางไปนครเซี่ยงไฮ้ เพื่อรับหน้าที่เป็นบรรณาธิการของนิตยสารฉบับหนึ่งชื่อว่า “พรรคคอมมิวนิสต์” ซึ่งเป็นนิตยสารทางทฤษฎีของหน่วยคอมมิวนิสต์แห่งเซี่ยงไฮ้ จึงมีนักการปฏิวัติแนะนำให้เฉิน ว่างเต้าแปลแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ให้เป็นภาษาจีน

การแปลแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์มีเงื่อนไขบังคับก่อน คือ ต้องเรียนรู้แนวคิดมากซ์อย่างลึกซึ้ง ต้องเรียนรู้ภาษาต่างประเทศอย่างน้อยหนึ่งภาษา และต้องเชี่ยวชาญการใช้ภาษาจีน ผู้ทรงคุณวุฒิที่มีคุณสมบัติ 3 ประการดังกล่าวจึงจะสามารถแปลแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ให้ถูกต้องและแม่นยำได้ เฉิน ว่างเต้า ถือเป็นบุคคลที่เหมาะสมที่สุดในการแปลแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์

เมื่อได้รับการมอบหมายให้แปลแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์แล้ว เฉิน ว่างเต้า ตัดสินใจใช้แถลงการณ์ฉบับภาษาญี่ปุ่นเป็นต้นฉบับ และใช้ฉบับภาษาอังกฤษอ้างอิง  เพื่อตั้งใจทำงาน เฉิน ว่างเต้า ตัดสินใจกลับไปทำงานแปลที่บ้านเกิด คือ หมู่บ้านเฟินสุ่ยถัง เมืองยี่อู มณฑลเจ้อเจียง

โชคดีคุณแม่ของเฉิน ว่างเต้าเป็นคนหัวสมัยใหม่ เธอจึงสนับสนุนงานของลูกชายโดยช่วยทำอาหารให้ทุกวัน มีอยู่ครั้งหนึ่งแม่ของเฉิน ว่างเต้าห่อขนมบ๊ะจ่างให้ลูกชายทานพร้อมกับเตรียมน้ำตาลทรายให้จิ้ม ผ่านไปสักครู่ แม่จึงกลับมาถามลูกชายจากข้างนอกว่า รสชาติขนมบ๊ะจ่างเป็นอย่างไรบ้าง น้ำตาลพอไหม ต้องการเพิ่มอีกไหม ส่วนเฉิน ว่างเต้า ตอบว่า หวานดี พอแล้ว แต่ตอนที่คุณแม่เข้าไปเก็บจานกลับพบว่า ริมฝีปากของลูกชายมีรอยน้ำหมึกเปื้อนอยู่ จึงอดที่จะหัวเราะที่ลูกชายตั้งใจทำงานจนรับประทานน้ำหมึกเป็นน้ำจิ้มแทนน้ำตาลอย่างไม่รู้ตัว เรื่องนี้ถูกเล่าต่อ ๆ กันมาจนถึงทุกวันนี้ นายสี จิ้นผิง เลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์จีนคนปัจจุบันตั้งชื่อให้เรื่องนี้ว่า “รสชาติของทฤษฎี”

เฉิน ว่างเต้า ขจัดอุปสรรคต่าง ๆ ใช้ความอดทนแปลแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ให้สมบูรณ์โดยเร็ว ในที่สุดเฉิน ว่างเต้าก็แปลงานชิ้นนี้เสร็จในเดือนเมษายน ปี ค.ศ. 1920 โดยใช้เวลาในการแปลประมาณร้อยวัน

‘เฉิน ว่างเต้า’ กับแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์(1)_fororder_WechatIMG167

สำนักพิมพ์ศึกษาวิจัยสังคมนิยมในเวลานั้น ตีพิมพ์แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ฉบับภาษาจีนครั้งแรกในเดือนสิงหาคม ปี ค.ศ. 1920 โดยจัดพิมพ์รวม 1,000 เล่ม การออกแบบแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ฉบับภาษาจีนเล่มแรกมีปกสีแดง ขนาด 32 นิ้ว และจัดบรรทัดเป็นแนวตั้ง

ช่วงปี ค.ศ. 1920 กำลังเป็นช่วงเตรียมก่อตั้งพรรคคอมมิวนิสต์จีน ท้องที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศจีนพากันตั้งหน่วยคอมมิวนิสต์ขึ้นตามลำดับ เมื่อแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ฉบับภาษาจีนตีพิมพ์ออกวางจำหน่ายแล้ว จึงได้รับการต้อนรับจากบรรดากรรมกรและปัญญาชน เนื่องจากขายดี จึงมีการตีพิมพ์ครั้งที่ 2 ในเดือนกันยายนปี ค.ศ. 1920

แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์เป็นหนังสือเกี่ยวกับลัทธิมากซ์เล่มแรกของจีน ซึ่งแสดงบทบาทสำคัญต่อการเผยแพร่ลัทธิมากซ์ในจีน รวมทั้งส่งเสริมให้ปัญญาชนจีนเรียนรู้หลักการคอมมิวนิสต์ให้มากขึ้น ทั้งยังเป็นจุดเริ่มต้นด้านความคิดของพรรคคอมมิวนิสต์จีน จากสถิติพบว่า ถึงเดือนพฤษภาคมปี ค.ศ. 1926 แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ฉบับภาษาจีนมีการตีพิมพ์วางจำหน่ายแล้วถึง 17 ครั้ง

ย้อนกลับไปในเดือนพฤศจิกายน ปี ค.ศ. 1847 สันนิบาตคอมมิวนิสต์ องค์การจัดตั้งสากลของกรรมกร ซึ่งในเวลานั้นเป็นแค่สมาคมลับได้มอบหมายให้นายคาร์ล มาร์กซ และนายฟรีดริช เองเกลส์ ชาวเยอรมัน ร่างหลักนโยบายของพรรคที่ละเอียดครบถ้วนทั้งทางทฤษฎีและทางปฏิบัติ ทั้งคู่จึงร่างแถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์ขึ้นมาด้วยภาษาที่เรียบง่ายและเข้าใจง่าย โดยเผยแพร่ออกสู่สาธารณะเป็นครั้งแรกในเดือนกุมภาพันธ์ ปี ค.ศ. 1848 กล่าวได้ว่าผลงานนี้เป็นแนวคิดเค้าโครงหรือแม่แบบแห่งทฤษฎีมากซ์ที่ส่งอิทธิพลต่อประเทศต่าง ๆ ในช่วงศตวรรษที่ 20 ไม่ว่าจะเป็นสหภาพโซเวียต ซึ่งก็คือ รัสเซียในปัจจุบัน จีน หรือประเทศในทวีปอเมริกากลางและอเมริกาใต้ เช่น คิวบา เป็นต้น

จากสถิติพบว่า จนถึงทุกวันนี้ แถลงการณ์ฉบับนี้ถูกแปลเป็นภาษาต่าง ๆ แล้วกว่า 200 ภาษา และมีการตีพิมพ์แล้วถึงหลายพันครั้ง กลายเป็นหนังสือที่ตีพิมพ์และวางจำหน่ายเป็นจำนวนมหาศาลบนโลก

  • เสียงข่าวประจำวัน (15-11-2567)

  • สานสัมพันธ์ไทย-จีน (15-11-2567)

  • เสียงคุยกันวันละประเด็น (15-11-2567)

  • เสียงข่าวประจำวัน (14-11-2567)

  • สานสัมพันธ์ไทย-จีน (14-11-2567)

周旭