พิธีเปิดการประชุม

งานมหกรรมจีน-อาเซียนครั้งที่ 10 และการประชุมสุดยอดว่าด้วยการค้าและการลงทุนจีน-อาเซียนครั้งที่ 10 จัดขึ้นที่เมืองหนานหนิง เมืองเอกของเขตปกครองตนเองชนเผ่าจ้วงกว่างซี สาธารณรัฐประชาชนจีนระหว่างวันที่ _3-6 กันยายน 2556 ที่ผ่านมา

กิจกรรมนี้เป็นงานสำคัญประจำปีของกว่างซี อีกทั้งเป็นงานที่รัฐบาลจีนให้ความสำคัญมากเพราะเป็นหนึ่งในกลไกหลักที่เชื่อมความร่วมมือด้านการค้าระหว่างจีนกับกลุ่มชาติสมาชิกอาเซียน 10 ประเทศ และเป็นส่วนสนับสนุนเขตการค้าเสรีระหว่างกันด้วย

ในปีนี้ มีผู้นำจากหลายประเทศ มาร่วมงานพร้อมกล่าวคำปราศรัยในพิธีเปิด ได้แก่ พลเอก เต่ง เส่ง ประธานาธิบดีเมียนม่าร์ นายกรัฐมนตรีฮุนเซ็นของกัมพูชา นายกรัฐมนตรี ทองสิง ทำมะวง ของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว นายกรัฐมนตรี เหงียน ตั๋น ตุ๋ง ของเวียดนาม นายกรัฐมนตรียิ่งลักษณ์ ชินวัตร ของไทย นาย เตียว ชี เฮียน รองนายกรัฐมนตรีสิงคโปร์ รวมทั้ง นาย เล เลือง มินห์ เลขาธิการอาเซียนคนปัจจุบัน

นายกรัฐมนตรี หลี่ เค่อ เฉียง เป็นประธานในพิธีเปิด พร้อมมีข้อเสนอสำคัญ 5 ประการเกี่ยวกับการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างจีนกับอาเซียน ได้แก่

1. พัฒนาและยกระดับเขตการค้าเสรีจีน-อาเซียน โดยเสนอให้ทั้งสองฝ่ายลด

ภาษีศุลกากรรวมทั้งลดมาตรการอื่นๆนอกเหนือจากภาษีที่อาจเป็นอุปสรรคต่อการค้าให้น้อยลง เพิ่มการเจรจาการค้าบริการ ส่งเสริมให้เปิดพื้นที่เพื่อรองรับการลงทุนมากยิ่งขึ้น โดยตั้งเป้าไว้ว่า ภายในปี 2020 ยอดมูลค่าทางการค้าแบบทวิภาคีจะเพิ่มขึ้นเป็น 1 ล้านล้านเหรียญสหรัฐฯ และใน 8 ปีข้างหน้าจะเพิ่มมูลค่าการลงทุนระหว่างกันเป็น 150,000 ล้านเหรียญสหรัฐฯ

2. เร่งความร่วมมือด้านต่างๆเพื่อเชื่อมโยงระหว่างจีนกับอาเซียน ทั้งทางหลวง

รถไฟ เรือ การบิน โทรคมนาคม และพลังงาน สิ่งอำนวยความสะดวกขั้นพื้นฐาน

3. ส่งเสริมความร่วมมือด้านการเงิน

4. ดำเนินความร่วมมือทางทะเล จีนริเริ่มให้สร้าง "ความสัมพันธ์แบบหุ้นส่วนทางทะเลจีน-อาเซียน"

5. ส่งเสริมการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม

เช่นเดียวกับนายเล เลือง มินห์ เลขาธิการอาเซียน ที่ได้กล่าวคำปราศรัยพร้อมมีข้อเสนอ ให้เร่งส่งเสริมความร่วมมือ ร่วมกับบริษัทภาคเอกชนพัฒนาสิ่งอำนวยความสะดวกพื้นฐานตามข้อกำหนดที่ระบุไว้ใน "แผนการเชื่อมโยงเส้นทางคมนาคมของอาเซียน"

นอกจากนี้ยังเห็นด้วยที่จะเสนอให้กระตุ้นความร่วมมือทางเศรษฐกิจในอนุภูมิภาคที่ข้ามดินแดน ซึ่งสามารถดำเนินการระหว่างเขตกว่างซีกับจังหวัดและเมืองของประเทศสมาชิกของอาเซียน

อีกทั้ง เสนอให้มีกระบวนการเจรจาและความร่วมมือทางเศรษฐกิจ ภายใต้กรอบความตกลงพันธมิตรทางการค้าระดับภูมิภาค(RCEP) ที่เป็นกรอบความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่าง 10 ประเทศอาเซียน ซึ่งจะสร้างโอกาสทางธุรกิจที่สำคัญให้กับอาเซียนและจีนด้วย

บูธนิทรรศการต่างๆ

งานมหกรรมฯครั้งนี้ มีจำนวนบูธนิทรรศการมีมากถึง 4,600 บูธ จัดแสดงในสามพื้นที่หลักคือ ศูนย์การประชุมและนิทรรศการนานาชาติ เมืองหนานหนิง (สถานที่จัดพิธีเปิดงานและนิทรรศการ 5 โซนได้แก่ การค้า การบริการ การลงทุน นวัตกรรมและเทคโนโลยีและเมืองมนต์เสน่ห์ของแต่ละประเทศ และสถานที่จัดการประชุมจับคู่ธุรกิจ เจรจาการค้า การลงทุน ) หอนิทรรศการกว่างซี (แสดงสินค้าด้านการเกษตร) และย่านหัวหนันเฉิง (แสดงนิทรรศการเกี่ยวกับอุตสาหกรรมเบา)

นอกจากนี้ ทางการกว่างซียังได้จัดกิจกรรมการประชุม สัมมนาและฟอรั่มข้อตกลง ความร่วมมือในโรงแรม พิพิธภัณฑ์ หอประชุมประชาชนประจำเมือง และสถานที่อื่นๆ อีก 16 แห่ง รวมแล้วเกือบ 20 จุด รวมจำนวนของเวทีหารือต่างๆและกิจกรรมการแสดงก็เกือบร้อยเวที

การจัดงานมหกรรมฯ แต่ละปี นอกเหนือจากงานหลักคือ เปิดแสดงสินค้า นิทรรศการแล้ว ส่วนสำคัญคือ ช่วงเวลาของการเจรจาทางธุรกิจ และเวทีหารือของคู่ค้า ซึ่งเปิดโอกาสให้ผู้ลงทุนในสาขาต่างๆทั้งด้าน การค้า การบริการ การลงทุน การท่องเที่ยว ฯลฯ ได้มาพบเจอเครือข่ายและกลุ่มผู้ประกอบการ เพื่อสอบถามข้อมูลรายละเอียดของธุรกิจ รวมทั้งโอกาสความเป็นไปได้ของการเจรจาและร่วมมือกันในอนาคต

รายงานล่าสุดของผลสำเร็จจากการจัดงาน จากจุดเริ่มต้นในปีแรก ยอดการค้าเพียง 108 ล้านเหรียญสหรัฐ มีจำนวนของกลุ่มธุรกิจ-วิสาหกิจ ผู้ร่วมแสดงนิทรรศการ 1,505 กลุ่ม

ผ่านไป 9 ปี ยอดการค้าพุ่งสูงถึง 13,568 ล้านเหรียญสหรัฐ กลุ่มธุรกิจ-วิสาหกิจ ผู้ร่วมแสดงนิทรรศการ เพิ่มขึ้นเป็น 368,019 กลุ่ม ข้อตกลงและโครงการร่วมทุนระหว่างประเทศ สูงถึง 57,376 ล้านเหรียญสหรัฐ ในขณะที่ตัวเลขโครงการร่วมทุนภายในประเทศ มีมูลค่า 556,114 ล้านหยวน

นอกจากความร่วมมือด้านเศรษฐกิจและการค้าแล้ว งานมหกรรมยังได้จัดให้มีโครงการประกาศชื่อ "ประเทศเกียรติยศ" เพื่อเป็นอีกกลไกในการสร้างความร่วมมือและยกระดับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ซึ่งเริ่มต้นในงานมหกรรมฯครั้งที่ 4 เป็นต้นมา โดยเรียงลำดับดังนี้

ครั้งที่ 4 บรูไน ดารุสซาลาม

ครั้งที่ 5 กัมพูชา

ครั้งที่ 6 สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

ครั้งที่ 7 อินโดนีเซีย

ครั้งที่ 8 มาเลเซีย

ครั้งที่ 9 เมียนม่าร์

ครั้งที่ 10 ฟิลิปปินส์

นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรม การคัดเลือก "เมืองมนต์เสน่ห์" ของแต่ละประเทศ ในแต่ละปี เพื่อมาจัดแสดงงานนิทรรศการ พร้อมแนะนำข้อมูลให้กับผู้เข้าเยี่ยมชมงานได้รู้จักเมืองนั้นๆมากขึ้น ทั้งในแง่การส่งเสริมการท่องเที่ยว และอาจพัฒนาไปสู่โอกาสทางการค้า ส่งเสริมสินค้าจากท้องถิ่นนั้นๆ เปิดสู่ตลาดต่างประเทศ

ในขณะที่ความร่วมมือด้านการค้าและการลงทุนระหว่างจีนกับอาเซียน เป็นไปอย่างก้าวหน้าและมีทิศทางที่เติบโตต่อเนื่อง แต่ในอีกด้านหนึ่ง ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ จีนยังคงมีปัญหากับบางชาติในอาเซียนเกี่ยวกับข้อพิพาทหมู่เกาะในทะเลจีนได้ อาทิ เวียดนามและฟิลิปปินส์ ซึ่งจนถึงขณะนี้ยังคงต้องเจรจาและหาแนวทางว่าจะแก้ปัญหาให้ยุติลงได้อย่างไร

ในขณะเดียวกัน ในชาติสมาชิกอาเซียนเอง เนื่องจากอยู่ในภูมิภาคเดียวกัน ก็มีส่วนที่เหมือนและแตกต่างในด้านทรัพยากร ดังนั้น แม้จะมีความร่วมมือแต่ก็มีบรรยากาศของการแข่งขันกันอยู่ในที อาทิ ผลผลิตทางการเกษตร ข้าว ยางพารา ฯลฯ

ดังนั้น กลไกความร่วมมือในระดับนานาชาติ ระหว่าง จีนกับอาเซียน จึงยังมีมิติอื่นๆที่ต้องคำนึงถึง และต้องจัดการ "ท่าที" ในความสัมพันธ์ระหว่างกัน

แต่อย่างน้อยที่สุด เวทีของการค้าและความร่วมมือจากงานมหกรรมฯจีน-อาเซียน ก็เป็นหนึ่งในกลไก ที่ทั้งสองฝ่ายวาดหวังไว้ว่า จะนำไปสู่ความร่วมมือที่กระชับและแน่นแฟ้นยิ่งขึ้นทางเศรษฐกิจ เพื่อเชื่อมต่อไปสู่ความร่วมมือด้านอื่นๆต่อไป

โสภิต หวังวิวัฒนา เรียบเรียง