นกกระยางสู้กับหอยกาบ

鹬蚌相争（鷸蚌相爭）

yù   bàng   xiāng   zhēng

ในสมัยจั้นกว๋อ รัฐฉินมีความเข้มแข็งเกรียงไกรที่สุด มักจะไปรุกรานรัฐอื่นอยู่เนืองนิตย์ ส่วนรัฐอื่นๆนั้นก็ยกทัพปราบปรามซึ่งกันและกันอยู่เสมอ.

ครั้งหนึ่ง รัฐจ้าวเตรียมจะไปโจมตีรัฐเอี้ยน ซูไต้ได้เดินทางไปรัฐจ้าวพูดเกลี้ยกล่อมจ้าวฮุ่ยอ๋องอย่าได้ยกทัพไปตีรัฐเอี้ยน ซูไต้ได้เล่านิทานสุภาษิตเรื่องหนึ่งให้จ้าวฮุ่ยอ๋องฟัง ความว่า

คราครั้งนี้ที่ข้าพเจ้าเดินทางมายังรัฐของท่านนั้น ขณะเดินผ่านแควน้ำอี้สุ่ยนั้น ได้เห็นหอยกาบตัวหนึ่งค่อยๆกระดึบขึ้นมาที่ริมฝั่ง แล้วอ้ากาบทั้งสองข้างของมันออกผึ่งแดดอย่างสบายอกสบายใจ ทันใดนั้นมีนกกระยางตัวหนึ่งบินเรียบมาตามริมฝั่งน้ำ พอมันเห็นเนื้ออันขาวนุ่มของหอยกาบเข้า มันก็ร่อนลงมาด้วยความดีใจ ยื่นปากแหลมยาวของมันจิกหอยกาบทันที หอยกาบตกใจรีบหุบกาบของมันไว้แน่น ปากของนกกระยางจึงถูกหนีบไว้แน่น.

นกกระยางพยายามจะจิกเนื้อของหอยกาบออกมา แต่กลับถูกหอยกาบหนีบปากไว้ไม่ยอมปล่อย ต่างฝ่ายต่างทำอะไรกันไม่ได้ นกกระยางจึงพูดขู่หอยกาบว่า "ไม่เป็นไร ถ้าเจ้าไม่อ้าปากออก ขอแต่ให้วันนี้ฝนไม่ตก พรุ่งนี้ฝนก็ไม่ตก เจ้าก็จะต้องแห้งตายอยู่ในนั้น" หอยกาบก็ไม่ยอมแพ้พูดว่า"ขอแต่ให้ปากของเจ้าวันนี้ดึงไม่ออก พรุ่งนี้ก็ดึงไม่ออก เจ้าก็จะต้องอดตายอยู่ที่นี่เหมือนกัน.

นกกระยางกับหอยกาบต่างไม่ยอมลดลาวาศอก ต่อสู้กันจนหมดเรี่ยวหมดแรง ขณะนั้นเอง มีชาวประมงคนหนึ่งเดินผ่านมาทางริมฝั่งน้ำ เมื่อเห็นนกกระยางกับหอยกาบกำลังต่อสู้กันอยู่ ก็ตรงเข้าไปจับนกกระยางและหอยกาบ กลับบ้านไปโดยไม่ต้องเหนื่อยแรงแม้สักนิด"

ครั้นซูไต้เล่านิทานจบลง ก็กล่าวอย่างเอาจริงเอาจังว่า"บัดนี้รัฐจ้าวจะโจมตีรัฐเอี้ยน ผลการต่อสู้ระหว่างสองรัฐ เกรงว่ารัฐฉินจะได้เป็นชาวประมงเสียแล้ว"

นิทานเรื่องนี้มีชื่อว่า"นกกระยางสู้กับหอยกาบ ชาวประมงได้ประโยชน์" สำนวน"นกกระยางสู้กับหอยกาบ"ก็มาจากนิทานเรื่องนี้ มีความหมายว่า สองฝ่ายที่ต่อสู้กันต่างไม่ได้รับผลประโยชน์ แต่กลับให้ฝ่ายที่สามกอบโกยผลประโยชน์ไป สำนวนนี้ภาษาจีนอ่านว่า" 鹬蚌相争（鷸蚌相爭） yù bàng xiāng zhēng"( อี๋ว์ ปั้ง เซียง เจิง) นิทานเรื่องนี้เข้าทำนองเรื่องตาอินตานาและตาอยู่ของไทย คือตาอิน ตานาต่างก็แบ่งปลากันไม่ลงตัว ตาอยู่ก็เลยเฉือนเอาพุงปลามันไปกิน.