ระยะหลังๆ นี้ การคัดแยกขยะเป็นประเด็นร้อนของเมืองใหญ่ ตลอดจนทั่วประเทศจีน  จีนเป็นประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในโลก และเป็นประเทศที่ผลิตขยะมากที่สุดในโลกด้วย เมื่อปี 2004 ปริมาณขยะของจีนมากกว่าสหรัฐฯ กลายเป็นอันดับที่ 1 ของโลก ปัจจุบัน จีนมีปริมาณขยะประมาณ 400 ล้านตันต่อปี และเพิ่มขึ้นในอัตรา 8% ต่อปี

ทำไมจีนถือการคัดแยกขยะเป็นงานเร่งด่วน? ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2018 จีนเริ่มห้ามนำเข้า “ขยะต่างชาติ” เพราะว่า หลายปีที่ผ่านมา จีนนำเข้าขยะจากต่างประเทศเป็นจำนวนมหาศาล ไม่เพียงแค่นครเซี่ยงไฮ้ กรุงปักกิ่ง หรือเมืองไหนทั่วประเทศจีน จะต้องร่วมกันคัดแยกขยะ เพื่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน

ทางภาคใต้ มีหมู่บ้านแห่งหนึ่ง เมื่อก่อนหลังหมู่บ้านมีภูเขาขยะ ซึ่งเป็นขยะที่นำเข้าจากต่างประเทศ ทั้งขยะและน้ำเสียซึมลงใต้ดิน ทำให้น้ำดื่มเป็นพิษ ดินปลูกพืชไม่ได้ หมู่บ้านแห่งนี้มีชาวบ้านเพียง 400 คน ภายในเพียง 10 ปี ชาวบ้านจำนวนมากเสียชีวิตเพราะเป็นโรคมะเร็ง จนถูกสื่อมวลชนเรียกว่า “หมู่บ้านมะเร็ง”

ปัจจุบัน วิธีการแก้ไขปัญหาภูเขาขยะ โดยทั่วไปจะเผาหรือถมใต้ดิน แต่การเผาขยะจะเกิดสารไดออคซิน(Dioxin) ซึ่งเป็นหนึ่งในสารพิษที่ร้ายแรงที่สุดในโลก จะทำร้ายสุขภาพของคนที่อยู่ในบริเวณโดยรอบ ทำให้เป็นมะเร็งหรือโรคร้ายแรงต่างๆ

นอกจากนี้ แต่ละปี มีขยะพลาสติกประมาณ 8 ล้านตันถูกทิ้งลงในทะเล มีปลาอย่างน้อย 50 ชนิดถูกพบว่ากินขยะพลาสติก ซึ่งจะทำให้ปลาและสิ่งมีชีวิตในน้ำจำนวนมากสูญพันธุ์  และขยะพลาสติกเหล่านี้ จะต้องใช้เวลาประมาณ 400 ปี ถึงจะย่อยสลายได้ ดังนั้น การคัดแยกขยะ การแก้ปัญหาขยะจึงเป็นหน้าที่ของเราทุกคน

ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคมเป็นต้นมา นครเซี่ยงไฮ้จะปรับเงินกับหน่วยงานหรือบุคคลที่ทำการคัดแยกขยะไม่ถูกต้อง ตาม“ข้อกำหนดการบริหารขยะในชีวิตประจำวันของนครเซี่ยงไฮ้”  โดยกำหนดว่า ถ้าหน่วยงานทิ้งขยะในถังที่กำหนด จะมีหน่วยงานบริการแจ้งให้แก้ไขทันที ถ้าปฏิเสธ จะถูกปรับเงิน 5,000 หยวน – 50,000 หยวน  สำหรับคนทั่วไปที่ไม่แยกขยะ ใส่ทั้งขยะพิษ  ขยะเปียก ขยะแห้งกับขยะรีไซเคิลรวมกัน ก็จะถูกหน่วยงานปฏิบัติบังคับให้แก้ไขทันที ถ้าปฏิเสธ จะถูกปรับเงิน 50-200 หยวน ซึ่งข้อบังคับดังกล่าวในช่วงครึ่งเดือนแรกหลักจากประกาศ มีกว่า 10,000 คนถูกจับ และบางคนถูกปรับเงินแล้ว

แม้ว่า“ข้อกำหนดการบริหารขยะในชีวิตประจำวันของนครเซี่ยงไฮ้” มีภาพคัดแยกขยะหลายร้อยชนิด ที่บอกว่า ขยะต่างๆ ถูกแยกเป็นประเภทใด แต่ตอนทิ้งขยะคนก็มักจะงงว่า เป็นขยะอะไรกันแน่ เช่น ผ้าอ้อมใช้แล้วเป็นขยะแห้งหรือขยะเปียก?  ขนมจ้างจะต้องแยกใบกับข้าวเหนียวหรือเปล่า?  หนังสือพิมพ์ที่ห่อขี้หมาเป็นขยะอะไร? บางคนรู้สึกว่า การคัดแยกขยะยากยิ่งกว่าการสอบเข้ามหาวิทยาลัย บางคนพูดเล่นๆ ว่า หมูกินได้เป็นขยะเปียก หมูกินไม่ชอบได้เป็นขยะแห้ง หมูกินแล้วตายเป็นขยะพิษ และขายแล้วไปซื้อหมูได้เป็นขยะหรือสิ่งของที่นำกลับมาใช้ใหม่ได้ แต่ในการคัดแยกจริง จะยากกว่าการใช้หมูเป็นมาตรฐาน เช่นการทิ้งน้ำพริกขวดแก้วที่ขึ้นรา จะต้องเทน้ำพริกเข้าสู่ถังขยะเปียก แล้วล้างขวดแก้วให้สะอาด ใส่ในถังขยะที่เก็บสิ่งของที่นำกลับมาใช้ใหม่ได้ และต้องเอายางที่ซีลในฝาออกเพื่อทิ้งในถังขยะแห้ง