2021-03-16 12:44
ที่มารูปภาพ https://zhuanlan.zhihu.com/p/76841898
บทความที่แล้วได้กล่าวถึงพิธียกน้ำชาในพิธีแต่งงานของคนจีนโดยคร่าวๆ ในบทความนี้จะเจาะลึกลงไปถึงขั้นตอน พิธีการและความหมายต่างๆ ที่แฝงอยู่ในพิธียกน้ำชา โดยปกติพิธียกน้ำชาในงานแต่งงานนั้นจะมีด้วยการสองครั้งคือที่บ้านเจ้าสาวหนึ่งครั้งและบ้านเจ้าบ่าวอีกหนึ่งครั้ง
ในวันแต่งงานขบวนเจ้าบ่าวจะเดินทางไปรับตัวเจ้าสาวที่บ้าน ก่อนที่จะได้เจอหน้าเจ้าสาว เจ้าบ่าวจะต้องฝ่าด่านการทดสอบต่างๆ จากญาติมิตรและผองเพื่อนของเจ้าสาวเสียก่อน เมื่อฝ่าด่านต่างๆ เข้าไปจนถึงตัวเจ้าสาวแล้ว ก่อนที่จะรับตัวเจ้าสาวไปบ้านตนก็จะมีพิธียกน้ำชาให้แก่พ่อแม่และญาติผู้ใหญ่ทางฝ่ายเจ้าสาวเสียก่อน เพื่อเป็นการแสดงความเคารพและขอบคุณบุพการีทั้งสองที่ได้เลี้ยงมาจนเติบใหญ่ ในขั้นตอนนี้มีพิธีสำคัญอย่างหนึ่งที่ต้องทำคือ เจ้าบ่าวต้องการเปลี่ยนสรรพนามการเรียกพ่อแม่ฝ่ายเจ้าสาวเสียใหม่ เดิมก่อนแต่งงานอาจจะเรียกคุณลุงคุณป้า แต่เมื่อทำพิธียกน้ำชาแล้วต้องเปลี่ยนสรรพนามการเรียกเป็นพ่อและแม่ตามเจ้าสาว ขั้นตอนนี้เรียกว่าน้ำชาเปลี่ยนสรรพนามเรียก หรือในภาษาจีนก็คือ改口茶 พิธียกน้ำชายังต้องทำอีกครั้งหลังจากที่เจ้าบ่าวรับตัวเจ้าสาวไปถึงบ้านตนเอง โดยครั้งนี้เจ้าสาวจะต้องเป็นฝ่ายเปลี่ยนสรรพนามการเรียกพ่อแม่สามีตามอย่างสามี
ขั้นตอนในการยกน้ำชานั้นเจ้าบ่าวและเจ้าสาวต้องคุกเข่าลงต่อหน้าบุพการีทั้งสอง จากนั้นประเคนน้ำชาให้แก่ท่านทั้งสองที่นั่งอยู่ตรงหน้า เมื่อรับน้ำชามาแล้วต้องดื่มรวดเดียวให้หมดถ้วย การดื่มน้ำชารวดเดียวให้หมดถ้วยแสดงถึงความพอใจและความยินดีปรีดากับการแต่งงานครั้งนี้ ขั้นตอนต่อมาเมื่อว่าที่ลูกหรือลูกสะใภ้ได้ยกน้ำชาให้แก่พ่อแม่และญาติผู้ใหญ่ของทั้งสองฝ่ายแล้ว ตามธรรมเนียมจีน พ่อแม่และญาติผู้ใหญ่ก็ต้องมีของรับขวัญลูกเขยและลูกสะใภ้ ซึ่งก็คืออั่งเปารับขวัญลูกเขยลูกสะใภ้ (改口红包) นั่นเอง อั่งเปารับขวัญที่ทางพ่อแม่ฝ่ายหญิงจะให้มักจะต้องให้เป็นตัวเลขที่เป็นมงคล เช่น 9999 ซึ่งเลข “ 9 ”ในภาษาจีนมีเสียงคล้องกับคำว่า “久” ที่มีความหมายว่า ยาวนาน ดังนั้นการให้อั่งเปารับขวัญเป็นจำนวนตัวเลข 9,999 จึงเป็นการอวยพรให้คู่บ่าวสาวให้รักการยั่งยืนยาวนานตราบจนแก่จนเฒ่า นอกจาก 9,999 แล้ว ยังมี 6,666 มีความหมายว่าให้คู่บ่าวสาวมีชีวิตครอบครัวที่ราบรื่น 8,888 มีความหมายว่าให้คู่บ่าวสาวร่ำรวยเงินทอง ส่วนอั่งเปารับขวัญที่พ่อแม่ฝ่ายชายจะรับขวัญเจ้าสาวนั้นมักจะเป็นจำนวนตัวเลข 10,001 มีนัยยะแฝงในภาษาจีนว่า万里挑一ซึ่งมีความหมายว่าเจ้าสาวเป็นผู้หญิงที่ดี เหมาะสมและเป็นเพียงคนเดียวที่ถูกเลือกจากผู้หญิงนับหมื่นคน
ชุดน้ำชาที่ใช้ในพิธียกน้ำชานั้นก็มีความพิถีพิถันเช่นกัน โดยชุดน้ำชาที่ใช้ในงานจะต้องเป็นชุดถ้วยชาสีแดง และเป็นของใหม่ที่ไม่เคยใช้งานมาก่อน ถ้วยชาที่ใช้สำหรับพิธียกน้ำชาโดยมากข้างถ้วยชาจะมีคำว่า “ 囍 ” ซึ่งเป็นคำมงคลที่ใช้ในพิธีแต่งงานของคนจีน
ปัจจุบันพิธียกน้ำชานี้ยังเห็นได้โดยทั่วไป คนจีนยังคงอนุรักษ์และรักษาประเพณีอันดีงามเหล่านี้ไว้ น้ำชายังถือเป็นนางเอกของงานที่ไม่สามารถมีสิ่งอื่นมาแทนที่ดีได้