นายแพทย์สเตฟี่ วูโธบรัสเชล (StepheWoottoBushell) ชาวอังกฤษที่เป็นศิลปินและผู้เชี่ยวชาญด้านจีนศึกษาในช่วงศตวรรษที่ 19 เคยระบุในหนังสือ “ศิลปะจีน” ที่เขาแต่งขึ้นว่า “คนจีนเชี่ยวชาญการเย็บปักถักร้อยประเภทดอกไม้และนกชนิดต่างๆ โดยเฉพาะชาวกวางตุ้ง ยิ่งมีฝีมือยอดเยี่ยม” ซึ่งในสมัยนั้น ผลงานของเฉาสิ้ว ส่วนใหญ่ได้ส่งออกไปยังยุโรป และมีอิทธิพลอย่างมากต่อชาวยุโรป จนถึงช่วงทศวรรษ 1960-1970 เฉาสิ้วได้พัฒนาอย่างมากจนกล่าวได้ว่าเป็นยุคทอง มีสาวถักปักเกือบทุกบ้านเรือน ทุกหมู่บ้านมีคนจัดการดำเนินงาน มีผู้ร่วมเย็บปักถักร้อยกว่าแสนคน มูลค่าการผลิตกว่าร้อยล้านหยวน เด็กๆ ได้เรียนรู้วิธีเย็บปักถักร้อยตั้งแต่เด็ก เลิกเรียนแล้วก็ฝึกฝนฝีมือกับผู้ใหญ่ ฉะนั้นจึงทำให้แต้จิ๋วกลายเป็นฐานการผลิตชุดราตรีและชุดแต่งงานที่ใหญ่ที่สุดโลกเนื่องจากมีผู้มีฝีมือในด้านเย็บปักถักร้อย

เมื่อทศวรรษ 1970 นายหลิน จื้อเฉิง ซึ่งเป็นผู้ที่มีอิทธิพลมากที่สุดในด้านเฉาสิ้ว ได้ส่งผลงาน “ฉากบังลมเก้ามังกร” ไปร่วมนิทรรศการที่ซีเรีย ได้ดึงดูดสายตาและสร้างความประทับใจอย่างยิ่งกับผู้ชม สุดท้าย รัฐบาลจีนจึงจัดผลงานชิ้นนี้เป็นของขวัญแห่งรัฐมอบให้ประเทศซีเรีย นอกจากนี้ กระทรวงการต่างประเทศจีนยังได้เตรียมผลงานเฉาสิ้ว “หงส์หันหน้าสู่ตะวัน”ที่เป็นภาพปักสองหน้ามอบให้นายกรัฐมนตรีอังกฤษอีกด้วย

นายหลิน จื้อเฉิง ศิลปินด้านหัตถกรรมเย็บปักถักร้อย เป็นคนเชื้อสายจีนที่เกิดที่ประเทศไทยเมื่อปี 1922 แต่คุณพ่อเสียชีวิตเมื่อตอนที่เขาอายุ 9 ขวบ จึงอพยพกลับแต้จิ๋วพร้อมกับคุณแม่ และได้เข้าไปเป็นเด็กนักเรียนที่ร้านเย็บปักถักร้อยเมื่ออายุ 13 ปี เนื่องจากเป็นคนฉลาดและขยัน จึงสามารถออกแบบสินค้าหลายประเภท เมื่ออายุ 20 ปี ได้เดินทางศึกษาศิลปะต่อที่สถาบันศิลปะและการออกแบบส่วนกลางของจีนเมื่อปี 1957 ซึ่งปัจจุบันเป็นวิทยาลัยของมหาวิทยาลัยชิงหัว เขาได้ทำงานด้านออกแบบเฉาสิ้วกว่า 40 ปี เป็นผู้สร้างคุณูปการในการพัฒนาเฉาสิ้ว ผลงานยอดเยี่ยมส่วนใหญ่เป็นชุดแต่งกายของงิ้วแต้จิ๋ว มีทั้งหมดเกือบ 200 ชุดในละครงิ้วแต้จิ๋ว 15 เรื่อง ได้รับการชื่นชมอย่างมากขณะออกเดินทางไปแสดงที่ต่างประเทศ นอกจากชุดแสดงงิ้วแล้ว เขายังมีการออกแบบภาพปักอย่างต่อเนื่องระหว่างปี 1974-1978 เป็นจำนวนกว่า 50 ภาพ ผลงานได้ส่งไปแสดงที่อังกฤษ อียิปต์ ญี่ปุ่น ซีเรียและประเทศอื่นๆ จนได้รับการมอบรางวัลและยกย่องเป็นศิลปินระดับชาติเมื่อปี 1979

             

เนื่องจากศิลปินรุ่นเก่าทยอยเสียชีวิตไปแล้ว ปัจจุบัน หัตถกรรมเย็บปักถักร้อยแบบแต้จิ๋วก็ตกอยู่ในภาวะชะงักงัน นางหลี่ ซูอิง ศิลปินผู้อาวุโสด้านเฉาสิ้ว ปีนี้อายุ 70 ปีแล้ว ครอบครัวของนางหลี่ ประกอบกิจการด้านเย็บปักถักร้อยยาวนานถึง 4 รุ่น นางหลี่ก็ได้เรียนฝีมือกับคุณพ่อตั้งแต่อายุ 8 ขวบ แม้ว่าปัจจุบันเกษียณแล้ว แต่นางหลี่ยังมุ่งมั่นในการสั่งสอนลูกศิษย์ เพื่อให้มีคนสืบทอดฝีมือพิเศษในการถักปักเฉาสิ้ว นางหลี่ได้ขนานนามว่าเป็นผู้สืบทอดมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมมณฑลกวางตุ้ง เป็นศิลปินดีเด่นสิบอันดับแรกของประเทศจีน นางหลี่ได้จัดชั้นอบรม เขียนวิทยานิพนธ์ เพื่อให้หัตถกรรมเย็บปักถักร้อยแบบแต้จิ๋วสามารถสืบทอดต่อไปและได้รับการพัฒนาในอนาคต

Bo/Ping/Ping