สถานีวิทยุซีอาร์ไอรายงานว่า ระยะหลังๆนี้ ธุรกิจหนังสือพิมพ์ของจีนได้พัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ข้อมูลล่าสุดปรากฎว่า ปัจจุบัน จีนมีหนังสือพิมพ์กว่า 1900ชนิด มีนิตยสารกว่า 9000ชนิด ธุรกิจหนังสือพิมพ์และนิตยสารได้กลายเป็นสื่อที่มีความคึกคักที่สุดในอุตสาหกรรมสื่อมวลชนของจีน

ในประเทศจีน หนังสือพิมพ์และนิตยสารส่วนใหญ่แบ่งเป็นสองประเภท คือ หนังสือพิมพ์และนิตยสารทางการ เช่น หนังสือพิมพ์เหรินหมินรึเป้าของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศจีนซึ่งเป็นพรรคบริหารประเทศนั้น เป็นหนังสือพิมพ์ที่มียอดจำหน่ายสูงสุดของจีน ประเภทที่สองคือหนังสือพิมพ์และนิตยสารของเมืองที่จัดทำสำหรับประชาชนในเมือง และหนังสือพิมพ์และวารสารวิชาชีพสำหรับกลุ่มผู้อ่านต่างๆ

นางหวาง กั๋วชิ่ง รองอธิบดีกรมบริหารหนังสือพิมพ์และนิตยสารของสำนักงานใหญ่กิจการหนังสือพิมพ์และการตีพิมพ์แห่งชาติจีนเห็นว่า หนังสือพิมพ์และนิตยสารต่างๆที่ประเทศจีนตีพิมพ์นั้นโดยพื้นฐานสามารถสนองความต้องการของชนชั้นต่างๆของสังคมได้ นางกล่าวว่า

"หนังสือพิมพ์ของเมืองได้กลายเป็นสื่อหลักของธุรกิจหนังสือพิมพ์และนิตยสาร เป็นสื่อมวลชนที่มีชีวิตชีวาที่สุดและมีอิทธิพลที่สุด สิบกว่าปีมานี้ หนังสือพิมพ์ของเมืองได้พัฒนาอย่างรวดเร็ว เราได้สำรวจหนังสือพิมพ์ของเมืองใหญ่ 39แห่ง พวกเขามียอดจำหน่ายมากกว่าร้อยละ 40ของทั่วประเทศจีน นอกจากนี้ การแยกสาขาเฉพาะอาชีพก็นับวันมากขึ้น หนังสือพิมพ์ที่ออกเฉพาะสำหรับชนบท เกษตรกรรมและเกษตรกร เป็นต้น ได้มีการพัฒนาไปอย่างมาก หนังสือพิมพ์ชนชาติส่วนน้อยก็มีกว่า 90ชนิด ชนชาติส่วนน้อยที่มีลายลักษณ์อักษร ต่างมีหนังสือพิมพ์ที่ใช้ภาษาของตนเอง"

อย่างไรก็ตาม ในระหว่างการพัฒนาธุรกิจหนังสือพิมพ์และนิตยสารอย่างรวดเร็ว ก็ต้องเผชิญกับปัญหาบางประการ นางหวาง กั๋วชิ่งกล่าวว่า

"ปัญหาสำคัญของหนังสือพิมพ์และนิตยสาร คือการมุ่งแสวงหาขนาดและจำนวนมากเกินไป วิธีประกอบกิจการและการเติบโตยังมีลักษณะมุ่งปริมาณแบบง่ายๆ อาิทิเช่น หนังสือพิมพ์ของเมืองขนาดใหญ่และขนาดกลางส่วนใหญ่ยังค่อนข้างรวมศูนย์เกินไป การแข่งขันเป็นไปอย่างรุนแรง จึงมักปรากฎพฤติกรรมการแข่งขันที่ไม่เหมาะสม เช่น ลดราคาจำหน่ายโดยไม่คำนึงถึงต้นทุนเพื่อแสวงหายอดจำนวนจำหน่าย โครงสร้างการประกอบกิจการเป็นแบบเดียวกัน รายได้ของหนังสือพิมพ์ร้อยละ 90 มาจากการโฆษนา ซึ่งเป็นผลเสียต่อการพัฒนากิจการหนังสือพิมพ์ ทำให้ความสามารถในการแบกรับความเสี่ยงค่อนข้างต่ำ เมื่อเทียบกับสื่อมวลชนระหว่างประเทศ ขนาดและกำลังส่วนรวมไม่ค่อยเข้มแข็ง โครงสร้างกิจการที่มีลักษณะโดดๆอย่างเดียวจะส่งผลกระทบต่อการพัฒนาอุตสาหกรรมสื่อมวลชนที่ครอบคลุมหลายด้านในอนาคต"

ตลาดหนังสือพิมพ์และวารสารที่แข่งขันกันอย่างรุนแรงของจีน มีความเสี่ยงอยู่ไม่น้อย หลังจากจีนเข้าร่วมเป็นสมาชิกองค์การการค้าโลกแล้ว กลุ่มบริษัทสื่อมวลชนต่างประเทศต่างก็ให้ความสนใจตลาดจีน บางกลุ่มได้เข้าสู่ตลาดหนังสือพิมพ์และนิตยสารของจีนได้สำเร็จแล้ว นางหวาง กั๋วชิ่งแนะนำว่า

"ตามคำมั่นสัญญาที่ให้ไว้กับองค์การการค้าโลก ประเทศจีนจะเปิดตลาดจำหน่ายสิ่งพิมพ์ หนังสือพิมพ์ได้ร่วมมือกับบริษัทต่างชาติมากยิ่งขึ้นในด้านจัดจำหน่ายและโฆษณา เป็นต้น ส่วนความร่วมมือเกี่ยวกับลิขสิทธิ์ ก็ขยายกว้างขวางขึ้น โดยเฉพาะประเภทการให้บริการชีวิตประจำวันและประเภทวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมทั้งนิตยสารสือสั้ง รุ่ยลี่และสือจวางจือหยวน ซึ่งเป็นประเภทแฟชั่น ต่างมีความร่วมมือกับกลุ่มสื่อขนาดใหญ่ของต่างประเทศ"

การแลกเปลี่ยนและร่วมมือกันระหว่างธุรกิจหนังสือพิมพ์และนิตยสารของจีนกับต่างประเทศมีลักษณะดำเนินไปแบบสองทาง ฉบับต่างประเทศของหนังสือพิมพ์เหรินหมินรึเป้าได้ออกจำหน่ายแล้วเป็นเวลา 20 ปี ปัจจุบัน หนังสือพิมพ์ฉบับนี้มีแหล่งตีพิมพ์ 11 แห่งในต่างประเทศ ออกจำหน่ายไปยัง 86 ประเทศและเขตแคว้น เป็นหนังสือพิมพ์จีนที่มียอดจำนวนจำหน่ายมากที่สุดในต่างประเทศ

เมื่อกล่าวถึงสภาพที่เกี่ยวข้อง นายหนอง เทา หัวหน้ากองของกรมควบคุมหนังสือพิมพ์และนิตยสารของสำนักงานใหญ่หนังสือพิมพ์และการตีพิมพ์แห่งประเทศจีนกล่าวว่า

"ระยะหลังๆนี้ นอกจากหนังสือพิมพ์เหรินหมินรึเป้าและจงกั๋วรึเป้ามียอดจำนวนค่อนข้างดีในต่างประเทศแล้ว หนังสือพิมพ์ภาคค่ำและหนังสือพิมพ์ของเมืองที่เกิดใหม่ เช่น ซินหมินหวั่นเป้า จินหวั่นเป้าและกว่างโจวรึเป้า เป็นต้น ต่างก็ได้ออกจำหน่ายฉบับภาษาจีนในต่างประเทศแล้ว จนถึงปัจจุบัน การก้าวออกนอกประเทศของหนังสือพิมพ์จีนมีแนวโน้มพัฒนาไปอย่างรวดเร็วโดยรวม"

(Expert/Xu)