ตามแผนการพัฒนาฯ ระยะ 5 ปีฉบับที่ 11 ที่จีนกำหนดเมื่อปีที่แล้ว ยอดปริมาณการปล่อยสารพิษรายใหญ่ๆ ในปี 2010 จะต้องลดน้อยลงร้อยละ 10 เมื่อเทียบกับปี 2005 เท่ากับว่า เริ่มตั้งแต่ปีที่แล้ว ปริมาณการปล่อยสารพิษรายใหญ่ๆ เฉลี่ยแล้วจะต้องลดน้อยลงร้อยละ 2 ต่อปี แล้วในปีที่แล้วซึ่งเป็นปีแรกในการปฏิบัติตามแผนการดังกล่าว เป้าหมายนี้ปรากฏเป็นจริงขึ้นหรือเปล่า?นายเวินเจียเป่า นายกรัฐมนตรีจีนเปิดเผยถึงความบกพร่องในงานด้านนี้ต่อสมาชิกสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติว่า

"ปี 2006 อัตราการขยายตัวของยอดปริมาณการปล่อยสารพิษรายใหญ่ๆ มีการลดน้อยลงบ้าง แต่ไม่ได้ถึงเป้าที่ตั้งไว้ในต้นปี คือ ลดปริมาณการปล่อยสารพิษ ให้น้อยลงร้อยละ 2"

นายเวินเจียเป่ากล่าวถึงสาเหตุ 3 ประการในการที่ยอดปริมาณการปล่อยสารพิษรายใหญ่ๆ ไม่ได้ลดน้อยลงแต่กลับเพิ่มขึ้น

"สาเหตุที่สำคัญก็คือ การปรับโครงสร้างอุตสาหกรรมดำเนินไปอย่างล่าช้า อุตสาหกรรมหนัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือ อุตสาหกรรมประเภทที่สิ้นเปลืองพลังงานมากและปล่อยสารพิษมากยังคงขยายตัวเร็วเกินไป กำลังการผลิตที่ล้าหลังและควรโละออกไปจำนวนไม่น้อยยังคงไม่ได้ถอนตัวออกจากตลาด ท้องถิ่นและวิสาหกิจบางแห่งไม่ได้ปฏิบัติตามกฎข้อบังคับและมาตรฐานว่าด้วยการประหยัดพลังงานและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างเข้มงวด และการจะเห็นผลชัดเจนจากนโยบายและมาตรการที่เกี่ยวข้องต่างๆ ยังต้องการเวลาระยะหนึ่ง"

เมื่อมีสภาพเช่นนี้แล้ว เป้าหมายแห่งการลดปริมาณการปล่อยสารพิษยังจะต้องยืนหยัดต่อไปหรือไม่? นายเวินเจียเป่า นายกรัฐมนตรีจีนให้คำตอบอันหนักแน่นว่า

"ดัชนีชี้วัดที่มีลักษณะบังคับใช้สองรายที่กำหนดไว้ในแผนการพัฒนาฯ ระยะ 5 ปีฉบับที่ 11 คือ เป้าหมายแห่งการประหยัดพลังงานและลดการใช้พลังงาน และเป้าหมายแห่งการลดปริมาณการปล่อยสารพิษเป็นเรื่องที่มีความจริงจังมาก จะเปลี่ยนไม่ได้ ควรบรรลุซึ่งเป้าหมายดังกล่าวอย่างเด็ดเดี่ยวแน่วแน่"

เพื่อการณ์นี้ รัฐบาลจีนได้กำหนดมาตรการที่เป็นรูปธรรมหลายประการ สั่งการให้ท้องถิ่นต่างๆ ปฏิบัติกตามมาตรฐานว่าด้วยการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างเข้มงวด โละออกกำลังการผลิตที่ล้าหลังอย่างเฉียบขาด ให้การชี้นำวิสาหกิจในการใช้เครื่องอุปกรณ์ใหม่ กรรมวิธีใหม่และเทคโนโลยีใหม่ที่เป็นผลดีต่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ขณะเดียวกันก็ต้องเสริมกำลังในการกำกับดูแล การตรวจสอบและการบังคับใช้กฎหมาย และดำเนินระบบการสืบหาความรับผิดชอบอย่างเข้มงวด

สำหรับเรื่องนี้ บรรดาสมาชิกสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติซึ่งกำลังเข้าร่วมการประชุมประจำปีกันอยู่ที่กรุงปักกิ่งก็มีข้อเสนอไม่น้อย นายเหมาหรูโป๋ กรรมการผู้อำนวยการคณะกรรมาธิการฝ่ายการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรของสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติให้ความเห็นว่า ถ้าจะให้บรรลุซึ่งเป้าหมายในการลดปริมาณการปล่อยสารพิษตามกำหนดเวลา จีนควรลงมือจากสามด้านดังต่อไปนี้

"หนึ่งคือเปลี่ยนทัศนะแห่งการพัฒนา การพัฒนาทางเศรษฐกิจควรเปลี่ยนไปในทางที่ยกคุณภาพและประสิทธิผลให้สูงขึ้น เปลี่ยนไปในทางที่ลดการสิ้นเปลืองพลังงานและการปล่อยสารพิษให้น้อยลง สองคือ เปิดทางแห่งการลงทุน ประกันให้เงินทุนด้านการลดการสิ้นเปลืองพลังงานและการปล่อยสารพิษเข้าที่เข้าทาง และสามคือ เสริมกำลังการกำกับดูแล ประกันให้ปฏิบัติตามกฎหมายอย่างถึงที่"

สมาชิกสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติส่วนใหญ่มีความเชื่อมั่นว่า ด้วยความพยายามของรัฐบาลและวงการต่างๆ ในสังคมจีน จะสามารถบรรลุซึ่งเป้าหมายในการลดการสิ้นเปลืองพลังงานและการปล่อยสารพิษในปี 2010 ได้

(Dai/Ho)