ท่านผู้ฟังครับ เมื่อหน้าร้อนที่ผ่านมา ที่สถาบันขงจื๊อมหาวิทยาลัยบูรพาได้จัดการสัมมนาในหัวข้อว่า "ตัวอักษรกับวัฒนธรรมจีน" มีครูสอนภาษาจีนและนักเรียนที่เรียนภาษาจีนจากท้องที่ต่างๆของไทยมาเข้าร่วม ทำให้เกิดบรรยากาศที่คึกคัก ปัจจุบัน ตัวอักษรและวัฒนธรรมของจีนเป็นเรื่องที่ทั่วโลกให้ความสนใจอย่างมาก สถาบันขงจื๊อซึ่งตั้งชื่อตามขงจื๊อนักคิดสมัยโบราณของจีนนั้นได้กลายเป็นสะพานในการช่วยให้ชาวต่างชาติได้เรียนภาษาจีนและรับรู้วัฒนธรรมของจีน ในรายการวันนี้ ผมขอเล่าเรื่องนี้ให้ฟังกันครับ

เดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ในงานนิทรรศการพืชสวนโลกที่จังหวัดเชียงใหม่ ขณะที่เสียงตีฆ้องของนายอมรพันธุ์ นิมานันท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ และเสียงตีกลองของนายจู้เห่วยหมิ่น กงสุลใหญ่จีนประจำเชียงใหม่ดังขึ้นใน การแสดงทางวัฒนธรรมและการภาษาของจีนก็ได้เริ่มเปิดฉากขึ้นด้วยเช่นกัน

หอนิทรรศการซึ่งมีพื้นที่กว่า 1,700 ตาราเมตรนั้น มีคนมาชมอย่างเบียดเสียดยัดเยียด นักเรียนนับหมื่นคนจากโรงเรียนประภม มัธยมและมหาวิทยาลัยกว่า 70 แห่งได้เข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ พวกเขาได้จัดนิทรรศการทางวัฒนธรรมภาษาของจีนกว่า 40 บู๊ธ เพื่อแสดงตัวอักษร บทกวี ภาพวาดที่มีมาช้านานของจีน ตลอดจนศิลปะพื้นเมือง เสื้อผ้าและศิลปะการชงชาของจีนด้วย

นาง Anong Boonjaroenอนงค์ ครูโรงเรียนประถมแห่งหนึ่งของเชียงใหม่ได้พาเด็กนักเรียนกว่า 30 คนไปเข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ เธอกล่าวกับผู้สื่อข่าวว่า

"โรงเรียนของเราเปิดวิชาเปิดสอนภาษาอังกฤษ นักเรียนของเราพูดและฟังได้ดี แต่โรงเรียนของเรายังไม่ได้เปิดสอนภาษาจีน เหตุที่เรามาเข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ก็เพื่อเปิดวิชาภาษาจีน ภาษาจีนก็เหมือนกับภาษาอังกฤษ เป็นภาษาที่แพร่หลายอย่างมากในโลกปัจจุบัน ฉันคิดว่า อย่างน้อยเด็กนักเรียนต้องเรียนรู้บ้างและดำเนินการแลกเปลี่ยน และในวันข้างหน้าจะ มีผลดีด้านการแสวงหางานทำได้ และพวกนักเรียนต่างให้ความสนใจอย่างยิ่ง ขณะผู้สื่อข่าวถามว่า มีกิจกรรมเกี่ยวกับภาษาจีน และมีใครสนใจอยากไปชมบ้าง นักเรียนม.5และม. 6 ทุกคนต่างได้ยกมือสมัครมาชม

นางสาว Rotsukon pheungsuaingam นักเรียนวัย 18 ปี จากจังหวัดเชียงใหม่ เธอพูดภาษาจีนได้คล่อง และกล่าวว่า

"ปีนี้ดิฉันเรียนอยู่ม.6 แล้ว และเรียนภาษาจีนมาเป็นเวลา 9 ปีแล้ว ความฝันของดิฉันคือเรียนมหาวิทยาลัยที่จีน เพราะเศรษฐกิจจีนพัฒนาไปอย่างมากและมีการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมกับต่างประเทศมากขึ้น จนทำให้มีผู้คนอยากเรียนภาษาจีนเพิ่มจำนวนมากขึ้น"

เมื่อ 5 ปีก่อน จีนเริ่มสร้างสถาบันขงจื๊อในต่างประเทศเพื่อสอนภาษาจีนและเผยแพร่วัฒนธรรมจีน

ขงจื๊อเป็นตัวแทนวัฒนธรรของจีนมาช้านาน เมื่อ 2000 กว่าปีก่อน เขาได้เดินทางไปยังก๊กต่างๆเพื่อโน้มน้าวใจให้พระเจ้าแผ่นดินของก๊กต่างๆใช้ความคิดของลัทธิหรูเจีย ในช่วง 1000 ปีต่อมา ความคิดของลัทธิหรูเจียได้กลายเป็นความคิดสำคัญของจีนและยังส่งผลกระบทสำคัญต่อวัฒนธรรมและจิตใจของประชาชนจีน ปัจจุบัน สถาบันขงจื๊อได้มีการตั้งขึ้นในที่ต่างๆทั่วโลก ถึงเดือนเมษายนศุกนี้มีสถาบันขงจื๊อกว่า 300 แห่งใน 81 ประเทศและเขตแคว้น

สถาบันขงจื๊อไม่เหมือนมหาวิทยาลัยทั่วไป หากเป็นองค์กรเพื่อแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมที่ไม่แสวงหากำไร ที่สำคัญคือเพื่อดำเนินการสอนภาษาจีน อบรมอาจารย์และครูที่สอนภาษาจีน ตอบสนองทรัพยากรการเรียนการสอนภาษาจีนและดำเนินกิจกรรมแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมด้านภาษาด้วย นายเฉินหยู่ลู่รองอธิการบิดีของมหาวิทยาลัยประชาชนจีนกล่าวว่า

"ภาระหน้าที่สำคัญคือจัดส่งอาจารย์สอนภาษาจีน ขณะเดียวกันก็จัดส่งอาจารย์สอนด้านวัฒนธรรมจีนไปด้วย แน่นอนว่า เราได้อบรมอาจารย์และครูสอนภาษาจีนในท้องที่นั้นๆด้วย และจัดทำตำราเรียนใหม่ตามสภาพของท้องที่นั้น"

ปัจจุบัน ผู้ที่อยากเรียนภาษาจีนในประเทศต่างๆทั่วโลกเพิ่มมากขึ้น เช่น ที่สหรัฐอเมริกาได้มีโรงเรียนประถมและโรงเรียนมัธยมกว่า 4000 แห่งเปิดสอนวิชภาษาจีนแล้ว นักเรียนที่เรียนภาษาจีนมีกว่า 140,000 คน

ภาระหน้าที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งของสถาบันขงจื๊อคือ เป็นหน้าต่างที่สะท้อนให้ชาวต่างชาติรู้และเข้าใจจีนมากขึ้น นิทรรศการวัฒนธรรมและภาษาจีนที่จัดขึ้นในจังหวัดเชียงใหม่ครั้งนี้ก็เป็นกิจกรรมในลักษณะดังกล่าว ซึ่งได้ส่งเสริมให้ประชาชนในท้องถิ่นมาเข้าร่วมอย่างกว้างขวาง

นายแอลิสเทีย อูลฟ์อธิการบดีของมหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์กล่าวว่า สถาบันขงจื๊อได้ส่งเสริมให้ชาวต่างชาติรับรู้และเข้าใจจีนมากขึ้น ผ่านการจัดกิจกรรมต่างๆ การอบรมครูสอนภาษาจีนและช่วยเหลือนักธุรกิจที่อยากจะทำธุรกิจในจีนรับรู้และเข้าใจจีน และให้ความช่วยเหลือทางด้านภาษา เป็นต้น ซึ่งไม่เพียงแต่ทำให้นักเรียนได้รับผลประโยชน์เท่านั้น หากยังช่วยเหลือชาวบ้านในเขตภาคตะวันตกเฉียงเหนือของอังกฤษอย่างมาก