ท่านผู้ฟังครับ ชาวซาหนีเป็นเผ่าหนึ่งของชนชาติหยี ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านต้านั่วเฮย อำเภอปกครองตนเองชนชาติหยีป่าหิน มณฑลยูนนาน 99% เป็นชาวซาหนี หมู่บ้านแห่งนี้มีทิวทัศน์ธรรมชาติที่สวยงาม มีวิถีชาวบ้านชีวิตความเป็นอยู่ที่บริสุทธิ์เรียบง่าย ในรายการแนะนำชนชาติส่วนน้อยของจีนในวันนี้ ผมจะพาท่านผู้ฟังไปรู้จักกับชาวซาหนีที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านแห่งนี้ครับ

หมู่บ้านต้านั่วเฮยห่างจากเมืองคุนหมิง เมืองเอกของมณฑลยูนนานเพียง 25 กิโลเมตรเท่านั้น ถึงแม้ว่ามิได้อยู่ห่างไกลจากเมืองที่ทันสมัย แต่หมู่บ้านแห่งนี้ก็ยังคงสามารถรักษาวัฒนธรรมดั้งเดิมของตนไว้ได้อย่างดี

( ออกเสียงเพลงดนตรี)

หมู่บ้านต้านั่วเฮยขึ้นชื่อด้วยก้อนหิน บ้านพักและถนนในหมู่บ้านล้วนสร้างด้วยก้อนหิน เนื่องจากท้องที่แห่งนี้มีก้อนหินมาก ชาวซานีจึงใช้ก้อนหินสร้างบ้านพักมาตั้งแต่เมื่อ 600 กว่าปีก่อน และประเพณีนี้ได้สืบทอดมาจนถึงทุกวันนี้ และหมู่บ้านต้านั่วเฮยยังเป็นแหล่งทำการวิจัยเกี่ยวกับมนุษยศาสตร์ของมหาวิทยาลัยยูนนานด้วย นายเฉินเสหลี่ นักวิชาการด้านมนุษยศาสตร์ได้มาทำการวิจัยในหมู่บ้านแห่งนี้เป็นเวลานานกว่า 1 ปีแล้ว เขาให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวว่า

"หมู่บ้านนี้แตกต่างจากหมู่บ้านอื่น คือ บ้านส่วนใหญ่สร้างด้วยก้อนหิน เนื่องจากพื้นที่บริเวณนี้มีก้อนหินมาก ชาวบ้านมีความรู้เกี่ยวกับการสร้างบ้านด้วยก้อนหินกันแทบทุกคน เขารู้วิธีการออกแบบ และวิธีการตัดก้อนหิน ซึ่งต้องปฏิบัติตามประเพณีดั้งเดิม เช่น ตัดก้อนหิน ตัดไม้ และการเริ่มการก่อสร้างในวันมงคล เป็นต้น"

ในช่วงฤดูร้อน เมื่อย่างเข้าสู่บริเวณหมู่บ้านต้านั่วเฮย จะรู้สึกเย็นสบายขึ้นมาทันที ถนนที่ปูลาดด้วยแผ่นหินถูกปกคลุมด้วยต้นไม้สูงใหญ่หนาทึบ และดงไผ่ที่ไหวอ่อนพริ้วตามสายลมเป็นที่ดึงดูดใจนักท่องเที่ยวทั้งจีนและต่างประเทศ ชาวซาหนีมีประเพณีรักต้นไม้ โดยหนุ่มสาวที่มีครอบครัวแล้วต้องขึ้นไปบนภูเขาเพื่อเซ่นไหว้ต้นไม้ต้นใดต้นหนึ่ง และดูแลต้นไม้ต้นนั้นไปจนตลอดชีวิต

หมู่บ้านของชาวซาหนีจะมีการปลูกต้นไม้ให้เป็นป่าหนาทึบทุกแห่ง เพราะเชื่อว่า ป่าไม้เป็นเทพเจ้าที่สามารถปกป้องคุ้มครองคนและสัตว์ในหมู่บ้าน นายเฉินเสหลี่ นักวิชาการมนุษย์ศาสตร์ให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวว่า

"ชาวซาหนีมีประเพณีบูชาเซ่นไหว้เทพเจ้าป่าไม้ในเดือนกรกฎาคมและเดือนพฤศจิกายนตามปฏิทินจันทรคติ เพื่อขอให้ปกป้องหมู่บ้านให้มีความสงบสุข และการเก็บเกี่ยวอุดมสมบูรณ์ "

ชาวซาหนีให้ความสำคัญกับเรื่องการศึกษามาก เด็กๆ จะเรียนในหมู่บ้านตั้งแต่ชั้นอนุบาลไปจนถึงชั้นมัธยมปีที่ 4 จากนั้น จะเข้าไปเรียนต่อในตำบลและอำเภอ ภายใต้ระบบการศึกษายุคปัจจุบัน หลายๆ คนเป็นห่วงว่า วัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวซาหนีจะค่อยๆ สูญหายไป ด้วยสาเหตุดังกล่าวนี้ นายเฉินเสหลี่ นักวิชาการด้านมนุษยศาสตร์จึงเสนอให้มีการอบรมวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวซาหนีให้แก่เด็กๆ ครูที่มาสอนส่วนใหญ่ก็เป็นคนในหมู่บ้านเอง การอบรมที่จัดขึ้นในปีนี้ได้รับการตอบรับอย่างดีจากชาวบ้าน นายเฉินเสหลี่กล่าวว่า

"ผมอยากให้เด็กๆ ในหมู่บ้านนี้เรียนรู้วัฒนธธรรมของบรรพบุรุษ ปัจจุบัน เด็กๆได้เรียนสัปดาห์ละ 50 นาที เนื้อหาในการอบรมมีความหลากหลายมาก อาทิ การระบำ การเล่นเครื่องดนตรีและการแต่งเพลง การละเล่น การเล่านิทาน อีกทั้งประวัติศาสตร์ของชาวซาหนีแห่งชนชาติหยี เป็นต้น "

หลายๆ คนเป็นห่วงว่า วัฒนธรรมของชนชาติส่วนน้อยที่มีประชากรจำนนวนไม่มากจะค่อยๆ สูญหายเพราะถูกวัฒนธรรมของชนชาติอื่นกลืนกลบ แต่นายเฉินเสหลี่ นักวิชาการมนุษยศาสตร์แสดงความเห็นว่า วัฒนธรรมดั้งเดิมของชนชาติใดชนชาติหนึ่งจะสืบทอดต่อไปได้อีกหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับว่า ชนชาตินี้มีความมั่นใจต่อวัฒนธรรมดั้งเดิมของตนชาติเองหรือไม่ เขากล่าวว่า วัฒนธรรมของชาวซาหนีมีเอกลักษณ์อันเด่นชัดอย่างหนึ่ง คือ มีความนิยมวัฒนธรรมดั้งเดิมของชนชาติตัวเองสูงมาก เขากล่าวว่า

"ถ้าชนชาติใดชนชาติหนึ่งมีความนิยมและความมั่นใจต่อวัฒนธรรมดั้งเดิมของชนชาติตัวเอง ถึงแม้ว่าความนิยมและความมั่นใจนี้เป็นสิ่งที่แตะต้องไม่ได้ แต่ก็มีบทบาทสำคัญมากต่อการรักษาและสืบทอดวัฒนธรรมของชนชาตินั้น ชาวซาหนีมีความภาคภูมิใจในภาษา และศิลปะวัฒนธรรมของชนชาติตนเอง มีความสำคัญมาก"

ปัจจุบัน ด้วยความพยายามของชาวซาหนี วัฒนธรรมดั้งเดิมได้รับการอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดี อีกทั้งได้ผสมผสานกับวัฒนธรรมของชนชาติอื่นๆ และพัฒนาไปด้วยดี

(cai)