วันที่ 26 ตุลาคมนี้ ผู้ตรวจสอบขององค์กรพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศได้เสร็จสิ้นการตรวจสอบโรงงานนิวเคลียร์ฟอร์โด ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณใกล้ๆเมืองคอมของอิหร่าน ปัจจุบัน ยังไม่มีการประกาศผลการตรวจสอบ นักวิเคราะห์เห็นว่า สิ่งสำคัญของปัญหานิวเคลียร์อิหร่านในปัจจุบันไม่อยู่ที่การตรวจสอบ หากเป็นการแปรรูปยูเรเนียมเข้มข้นในต่างประเทศ ขณะนี้ ภายในประเทศอิหร่านเกิดความเห็นที่ขัดแย้งเกี่ยวกับข้อเสนอของนายโมฮาเหม็ด เอล บาราเด ผู้อำนวยการองค์การพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ

ผู้ตรวจสอบขององค์กรพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ 4 คนเดินทางถึงอิหร่านเมื่อเช้าวันที่ 25 ตุลาคมนี้ตามเวลาท้องถิ่น สื่อมวลชนอิหร่านรายงานเกี่ยวกับการตรวจสอบครั้งนี้น้อยมาก ผู้ตรวจสอบก็ไม่ได้จัดแถลงข่าวด้วย ก่อนหน้านี้ สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า ผู้ตรวจสอบจะตรวจสอบแผนการออกแบบโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่ายและอุปกรณ์นิวเคลียร์ที่ติดตั้งแล้ว และจะคุยกับพนักงาน เก็บข้อมูลที่เกี่ยวข้อง เพื่อพิจารณาว่า อุปกรณ์นิวเคลียร์ที่ยังไม่สร้างเสร็จดังกล่าวจะใช้ในทางสันติภาพหรือไม่

นักวิเคราะห์เห็นว่า ปัจจุบัน สิ่งสำคัญของปัญหานิวเคลียร์อิหร่านอยู่ที่การแปรรูปยูเรเนียมเข้มข้นในต่างประเทศ ขณะนี้ สหรัฐฯ รัสเซีย และฝรั่งเศสต่างเห็นด้วยกับข้อเสนอของนายบาราเด ส่วนอิหร่านประกาศเลื่อนเวลาให้คำตอบไปถึงสัปดาห์นี้

ตามข้อเสนอของนายบาราเด อิหร่านจะไม่ผลิตยูเรเนียมที่มีความเข้มข้นสูงอีก โดยให้ประเทศอื่นๆผลิตแทน อิหร่านต้องมอบยูเรเนียมความเข้มข้นต่ำที่ผลิตภายในประเทศ 70% เพื่อแลกยูเรเนียมที่มีความเข้มข้นสูง จากประเทศอื่นๆ

ปัจจุบัน ภายในประเทศอิหร่านมีความเห็นขัดแย้งกันเกี่ยวกับข้อเสนอของนายบาราเด อิหร่านหวังว่าจะลงนามในข้อตกลงตามข้อเสนอของนายบาราเด เพื่อผ่อนคลายความกดดันจากภายนอกที่อิหร่านกำลังเผชิญอยู่ และสามารถทำให้การผลิตยูเรเนียมเข้มข้นของอิหร่านในปัจจุบันถูกต้องตามกฎหมาย ตั้งแต่เดือนธันวาคม ปี 2006 เป็นต้นมา คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติลงมติคว่ำบาตราอิหร่าน 3 ฉบับ โดยเรียกร้องให้อิหร่านหยุดผลิตยูเรเนียมเข้มข้น ตามมาตรการที่เสนอโดยนายบาราเด อิหร่านสามารถคงไว้ซึ่งการผลิตยูเรเนียมที่มีความเข้มข้นต่ำ และยังสามารถได้รับยูเรเนียมความเข้มข้นสูง ซึ่งได้ฝ่าฝืนข้อกำหนดบางข้อในมาตรการคว่ำบาตรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ

อีกด้านหนึ่ง อิหร่านกังวลว่า ประเทศตะวันตกไม่สามารถตอบสนองความต้องการเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ของอิหร่าน จึงหวังจะซื้อยูเรเนียมเข้มข้นสูงจากตลาดโลก ขณะเดียวกัน ยังหวังว่าจะรักษาการผลิตยูเรเนียมเข้มข้นไว้ต่ำเพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงกำเนิดไฟฟ้าพลังนิวเคลียร์ภายในประเทศ แต่ความปรารถนาเช่นนี้ยากที่จะได้รับการยอมรับจากประเทศตะวันตก ซึ่งยืนหยัดให้อิหร่านมอบยูเรเนียมเข้มข้นต่ำส่วนใหญ่ เพื่อลดการสำรองยูเรเนียมของอิหร่านให้น้อยลง จะได้ลดความกังวลของประเทศตะวันตกที่ว่าอิหร่านใช้ยูเรเนียมเข้มข้นในการผลิตอาวุธนิวเคลียร์ ถ้าอิหร่านรับซื้ออย่างเดียว แต่ไม่มอบยูเรเนียมของตน การสำรองยูเรเนียมของอิหร่านก็จะเพิ่มขึ้นอีก ซึ่งเป็นกรณีที่ประเทศตะวันตกยอมรับไม่ได้

วันที่ 26 ตุลาคมนี้ นายมานูเชอร์ มอตตากิ รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่านกล่าวว่า อิหร่านกำลังพิจารณามาตรการ 2 ฉบับเกี่ยวกับปัญหาเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ อิหร่านอาจจะสั่งซื้อเชื้อเพลิงนิวเคลียร์จากต่างประเทศเหมือนเดิม และอาจจะส่งยูเรเนียมเข้มข้นต่ำที่ผลิตภายในประเทศไปแปรรูปในต่างประเทศก็ได้ อิหร่านจะเลือกใช้มาตรการดังกล่าวอันใดอันหนึ่งในเร็วๆนี้

Min/Sun