วันที่ 19 กันยายน สภาวิทยาศาสตร์แห่งประเทศจีนแถลงผลวิจัยตัวอย่างพื้นผิวดวงจันทร์ล่าสุดที่นำกลับมาพร้อมยานสำรวจฉางเอ๋อ-5 นับเป็นครั้งแรกที่นักวิทยาศาสตร์จีนดำเนินการศึกษาวิจัยตัวอย่างพื้นผิวดวงจันทร์ นายหลี เซี่ยนหัว หนึ่งในผู้รับผิดชอบหลัก นักวิจัยจากสำนักวิจัยทางธรณีวิทยาและและธรณีฟิสิกส์ สภาวิทยาศาสตร์จีน กล่าวด้วยความภาคภูมิใจว่า งานวิจัยครั้งนี้ทั้งหมดทำเสร็จสิ้นโดยนักวิทยาศาสตร์จีนเอง ซึ่งสะท้อนให้เห็นความสามารถของการวิจัยทางวิทยาศาสตร์และความสามารถในการสร้างนวัตกรรมของจีน

ตัวอย่างพื้นผิวดวงจันทร์หรือฝุ่นผงดวงจันทร์ที่เก็บและนำกลับมาโดยยานสำรวจฉางเอ๋อ-5 มีน้ำหนัก 5 กรัม ดูเหมือนฝุ่นละอองหยิบมือหนึ่ง มีความละเอียดสูงมาก  อนุภาคเฉลี่ยอยู่ที่ 60 ไมโครเมตรเท่านั้น สูงกว่าตัวอย่างพื้นผิวดวงจันทร์ที่เก็บมาโดยยาน Apollo ของสหรัฐฯ นักวิจัยผู้นี้แนะนำพร้อมเป่าลมไปฝ่ามือครั้งหนึ่งแล้วอธิบายว่า หากเป่าลมเบา ๆ เช่นนี้ ฝุ่นผงดวงจันทร์หนึ่งหยิบมือนี้ก็จะลอยหายไป ดังนั้นฝุ่นผงดวงจันทร์แต่ละเม็ดจึงล้ำค่าอย่างยิ่ง แต่สำหรับการวิจัยทางวิทยาศาสตร์นั้น วิธีการวิจัยฝุ่นผงจากดวงจันทร์ทุกเม็ดจึงแตกต่างกัน ต้องพยายามค้นคว้าคุณค่าพิเศษของแต่ละเม็ดให้ได้ นายหลี่ เซี่ยนหัว กล่าวยกตัวอย่างการวิจัยด้านธรณีวิทยาว่า หากใช้วิธีตรวจไอโซโทปกัมมันตรังสี (radioisotope) เพื่อวัดอายุ ตัวอย่างที่เหมาะกับวิธีนี้ที่สุดก็คือผงดินดวงจันทร์ที่มีสารธาตุเซอร์โคเนียม ฉะนั้นการค้นหาและคัดเลือกตัวอย่างที่เหมาะสมที่สุดให้ได้จึงเป็นปัจจัยที่นำทางสู่ความสำเร็จ

เนื่องจากตัวอย่างพื้นผิวดวงจันทร์มีคุณค่าสูง หน่วยงานวิจัยต่าง ๆ จึงต้องนำมาคืนหลังทำวิจัยสำเร็จ และพยายามควบคุมอย่างละเอียดรอบคอบเพื่อลดการสิ้นเปลืองผงดินดวงจันทร์อย่างเต็มที่ นายหลี่ เซี่ยนหัว เผยว่า ครั้งนี้ทีมงานยืมตัวอย่างผิวดวงจันทร์ปริมาณ 3 กรัม ใช้งานไปแล้วเพียง 0.15 กรัมเท่านั้น คืนกลับไป 2.85 กรัม ทีมงานของเขาสิ้นสุดงานวิจัยตัวอย่างพื้นผิวดวงจันทร์ชุดแรกของจีน

ผลวิจัยปรากฏว่า 2,000 ล้านปีก่อน ยังมีหินหลอมเหลว หรือ ลาวา ไหลบนพื้นผิวดวงจันทร์ แต่ชั้น lunar mantle ของดวงจันทร์ไม่ได้มีสารธาตุกัมมันตรังสีที่ปล่อยความร้อนอุดมสมบูรณ์แถมยังแห้งเป็นพิเศษ ความคืบหน้าครั้งสำคัญหลายรายการที่ได้จากงานวิจัยครั้งนี้ทำให้มนุษยชาติมีความเข้าใจใหม่ต่อวิวัฒนาการของดวงจันทร์ เปิดหน้าใหม่แห่งการสำรวจและวิจัยดวงจันทร์ในอนาคต จึงได้รับการชื่นชมอย่างสูงจากผู้เชี่ยวชาญหลายประเทศ

TIM/LU/LEI