วันที่ 2 สิงหาคม นางแนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ดื้อดึงเยือนเขตไต้หวันของจีนโดยไม่สนใจการทักท้วงอย่างหนักแน่นและการคัดค้านอย่างเด็ดขาดจากจีน การกระทำดังกล่าวถือเป็นการฝ่าฝืนหลักการจีนเดียวและข้อกำหนดในแถลงการณ์ร่วมจีน-สหรัฐฯ 3 ฉบับขั้นร้ายแรง เป็นการทำลายอธิปไตยและบูรณภาพเหนือดินแดนของจีนขั้นร้ายแรง กระเทือนพื้นฐานทางการเมืองของความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯอย่างร้ายแรง และเป็นการส่งสัญญาณผิดมหันต์แก่กลุ่มแบ่งแยก “ให้ไต้หวันเป็นเอกราช” จีนคัดค้านต่อกรณีนี้อย่างถึงที่สุด ประณามอย่างแข็งกร้าว และได้เจรจากับสหรัฐฯอย่างจริงจังและคัดค้านสหรัฐฯ อย่างรุนแรง
เป็นที่ทราบกันว่า โลกนี้มีเพียงจีนเดียว ไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของจีนที่แบ่งแยกมิได้ รัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนจีนเป็นรัฐบาลชอบธรรมอย่างเดียวในนามทั่วประเทศจีน โดยข้อมติสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติที่ 2758 ได้ยอมรับเรื่องนี้อย่างชัดเจน
ตั้งแต่สาธารณรัฐประชาชนจีนสถาปนาขึ้น 181 ประเทศได้สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับจีนบนพื้นฐานแห่งหลักการจีนเดียว โดยหลักการจีนเดียวเป็นความรับรู้ร่วมกันของประชาคมโลก เป็นพื้นฐานทางการเมืองที่จีนดำเนินการไปมาหาสู่กันกับประเทศต่างๆ เป็นหัวใจสำคัญของผลประโยชน์หัวใจสำคัญของจีน เป็นขอบเขตและเส้นตายที่ล้ำไม่ได้ ชาวสหรัฐฯบางคนท้าทายอธิปไตยของจีนในปัญหาไต้หวันอย่างต่อเนื่อง ละเมิดนโยบายจีนเดียว ตลอดจนเจตนาสร้างปัญหาในช่องแคบไต้หวัน โดยประชาชนจีนไม่ยอมรับต่อเรื่องนี้ ประชาคมโลกก็เหยียดหยามต่อความท้าทายที่ไม่มีเหตุผลแบบนี้ 100 กว่าประเทศและองค์การสากลแสดงการสนับสนุนจุดยืนของจีนในรูปแบบต่างๆ
วันที่ 2 สิงหาคมที่ผ่านมาตามเวลาท้องถิ่น นายสเตฟาน ดูจาร์ริก โฆษกเลขาธิการสหประชาชาติออกแถลงการณ์ขณะตอบคำถามเกี่ยวกับนางแนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ดื้อดึงเยือนเขตไต้หวันของจีนว่า สหประชาชาติจะยืนหยัดข้อมติสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติที่ 2758 และนโยบายจีนเดียวต่อไป เขากล่าวว่า นโยบายของสหประชาชาติที่มีต่อปัญหานี้คือ เราจะยืนหยัดข้อมติสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติที่ 2758 ที่การประชุมสมัชชาสหประชาชาติผ่านความเห็นชอบเมื่อค.ศ. 1971
วันที่ 3 สิงหาคมที่ผ่านมา นายธานี แสงรัตน์ อธิบดีกรมสารนิเทศและโฆษกกระทรวงการต่างประเทศไทยเปิดเผยว่า กรณีสถานการณ์ช่องแคบไต้หวันนั้น ประเทศไทยติดตามพัฒนาการของสถานการณ์ช่องแคบไต้หวันอย่างใกล้ชิดด้วยความห่วงกังวลอย่างยิ่ง ไทยยึดมั่นในนโยบายจีนเดียว และไทยไม่ประสงค์ที่จะเห็นการดำเนินการใดๆที่จะเพิ่มความตึงเครียดและบั่นทอนสันติภาพเสถียรภาพในภูมิภาค โดยหวังให้ฝ่ายต่างๆที่เกี่ยวข้องจะใช้ความอดทนอดกลั้นและปฏิบัติตามกฎหมายระหว่างประเทศและหลักการว่าด้วยการเคารพอธิปไตยและบูรณภาพแห่งดินแดน รวมทั้งแก้ไขปัญหาด้วยสันติวิธี
กระทรวงการต่างประเทศรัสเซียออกแถลงการณ์ว่า รัสเซียถือพฤติกรรมของแนนซี เพโลซีเป็นการยั่วยุ ปัญหาไต้หวันเป็นกิจการภายในของจีนอย่างแท้จริง จีนมีสิทธิ์ใช้มาตรการทั้งปวงที่จำเป็นในปัญหาไต้หวัน พิทักษ์อธิปไตยของประเทศและบูรณภาพเหนือดินแดน
โฆษกกระทรวงเกาหลีเหนือกล่าวว่า พฤติกรรมของสหรัฐฯ ในการแทรกแซงกิจการภายในและการยั่วยุทางการเมืองและการทหารเป็นรากฐานแห่งความพินาศ ไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของจีนที่แบ่งแยกมิได้ ปัญหาไต้หวันเป็นกิจการภายในของจีน
นายคัง โพอัก ผู้แทนพิเศษประเทศประธานอาเซียนและรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศกัมพูชากล่าวว่า กัมพูชายืนหยัดหลักการจีนเดียว เรียกร้องให้สหรัฐฯรักษาค่ำมั่นสัญญา ปฏิบัติตามหลักการจีนเดียวและแถลงการณ์ร่วมระหว่างจีน-สหรัฐฯ ทั้ง 3 ฉบับ
รัฐบาลนิการากัวประณามแนนซี เพโลซีดื้อดึงเยือนเขตไต้หวัน เน้นว่า ประเทศใด กำลังใด และบุคคลใด ล้วนไม่ควรประเมินความมุ่งมั่นและความสามารถของรัฐบาลและประชาชนจีนในการพิทักษ์อธิปไตยและบูรณภาพเหนือดินแดนต่ำไป
การแสวงหาสันติภาพ มุ่งความมั่นคง ส่งเสริมการพัฒนา บรรลุชัยชนะร่วมกันเป็นความปรารถนาร่วมกันของประเทศส่วนภูมิภาค การที่นางแนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ดื้อดึงเยือนเขตไต้หวันของจีนเป็นเรื่องตลกโดยสิ้นเชิง สหรัฐฯได้เอาปัญหาไต้หวันเกี่ยวโยงกับยุทธศาสตร์ส่วนภูมิภาค ผิดทางกับการรอคอยของประชาชนเอเชีย-แปซิฟิก เป็นอันตรายและโง่เป็นอย่างยิ่ง หลักการจีนเดียวได้กลายเป็นกฎระเบียบขั้นพื้นฐานของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ได้กลายเป็นส่วนประกอบของระเบียบสากลหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยพฤติกรรมที่ไร้ยางอายของสหรัฐฯ มีแต่จะทำให้ประชาชนประเทศต่างๆ ดูชัดยิ่งขึ้นว่าสหรัฐฯเป็นผู้ทำลายสันติภาพรายใหญ่ที่สุดในปัจจุบัน สิ่งที่สหรัฐฯ ควรทำก็คือระงับการฝ่าฝืนวัตถุประสงค์และหลักการของกฎบัตรสหประชาชาติทันที ระงับการใช้ไต้หวันเป็นข้ออ้างก่อกวนเอเชีย-แปซิฟิก
เขียนโดย ชุย อี๋เหมิง ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)
(Yim/Cui)