ปีหลังๆนี้ อุตสาหกรรมหุ่นยนต์ได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็ว โดยทำให้รูปแบบและวิถีชีวิตของผู้คนทั่วโลกเกิดการเปลี่ยนแปลง และผลักดันการพัฒนาทางเศรษฐกิจสังคมอย่างมีพลัง

สมัยนี้ ผู้คนได้มีโอกาสสัมผัสกับหุ่นยนต์ชนิดหลากหลาย รวมถึงหุ่นยนต์สุนัขที่เต้นรำได้ หุ่นยนต์ฮิวแมนนอยด์ที่ร้องเพลงเป็น หุ่นยนต์ส่งพัสดุด่วน และหุ่นยนต์แพทย์ที่ทำการผ่าตัดทางไกล เป็นต้น พร้อมกับเทคโนโลยีหุ่นยนต์เข้าผสมผสานกับนิวไฮเทคอื่นๆ เช่น ปัญญาประดิษฐ์ การสื่อสารไร้สาย 5G และวัสดุใหม่ๆ เป็นต้น หุ่นยนต์ของจีนในปัจจุบันได้รับการประยุกต์ใช้ในแวดวงต่างๆอย่างกว้างขวางแล้ว

เมื่อเร็วๆนี้ นายกัว โส่วกัง รองอธิบดีกรมอุตสาหกรรมของกระทรวงอุตสาหกรรมและสารสนเทศจีนเผยว่า ธุรกิจหุ่นยนต์ของจีนกำลังพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ปี 2021 ธุรกิจหุ่นยนต์จีนสร้างรายได้กว่า 130,000 ล้านหยวน ในจำนวนนี้ ยอดการผลิตหุ่นยนต์อุตสาหกรรมมีถึง 366,000 เครื่อง เพิ่มขึ้น 10 เท่าเมื่อเทียบกับปี 2015 ทำให้จีนกลายเป็นตลาดหุ่นยนต์อุตสาหกรรมที่ใหญ่ที่สุดในโลก

นักวิเคราะห์เห็นว่า หลายปีมานี้ การขาดแคลนแรงงานและต้นทุนแรงงานมนุษย์เพิ่มสูงขึ้นนั้น ได้กระตุ้นให้ธุรกิจหุ่นยนต์เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว และปรากฏแนวโน้มที่มีการประยุกต์ใช้ในขอบข่ายกว้างขึ้นและไปสู่ความลุ่มลึกยิ่งขึ้น

สถิติระบุว่า ปัจจุบัน หุ่นยนต์อุตสาหกรรมของจีนได้รับการประยุกต์ใช้ในวงการต่างๆ 168 วงการ ปี 2021 ยอดการผลิตหุ่นยนต์บริการของจีนมีกว่า 9,214,000 เครื่อง เพิ่มขึ้น 48.9% เมื่อเทียบกับปี 2020 ส่วนธุรกิจหุ่นยนต์เพื่องานพิเศษต่างๆ ก็มีการเติบโตอย่างรวดเร็ว หุ่นยนต์อวกาศ หุ่นยนต์ใต้ทะเล หุ่นยนต์ผ่าตัด และหุ่นยนต์อื่นๆที่ต้องใช้เทคโนโลยีความเที่ยงตรงสูง ต่างได้รับผลคืบหน้าสำคัญในทางเทคโนโลยี

นายหวัง เถียนเหมียว ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยปัญญาประดิษฐ์และหุ่นยนต์จื้อโหย่วเขตจงกวานชุนปักกิ่งแนะนำว่า ในอดีต อุตสาหกรรมการผลิตโทรศัพท์มือถือและรถยนต์จะประยุกต์ใช้หุ่นยนต์มากกว่า แต่ปัจจุบัน ธุรกิจอื่นๆ เช่น ธุรกิจพลังงานใหม่ ธุรกิจภาคบริการ และเกษตรกรรม ต่างได้เริ่มประยุกต์ใช้หุ่นยนต์แล้ว ช่วงอดีต วิสาหกิจที่สามารถใช้หุ่นยนต์ได้มีแต่พวกบริษัทยักษ์ใหญ่เท่านั้น แต่ปัจจุบัน บริษัทขนาดกลางและขนาดเล็กต่างๆก็มีการประยุกต์ใช้หุ่นยนต์ด้วยแล้ว

ปัจจุบัน หุ่นยนต์บริการมีการประยุกต์ใช้ในแวดวงต่างๆอย่างกว้างขวาง รวมถึงธุรกิจด้านอาหาร การศึกษา การรักษาพยาบาล และโลจิสติกส์ เป็นต้น ในงานมหกรรมการค้าภาคบริการนานาชาติของจีน 2022 ซึ่งสิ้นสุดลงในกันยายนที่ผ่านมานี้ บริษัทเหม่ยถวน แพลตฟอร์มธุรกิจอีคอมเมิร์ซโด่งดังของจีนได้จัดแสดงรถยนต์ส่งด่วนไร้คนขับ และโดรนส่งพัสดุด่วน ซึ่งสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการขนส่งพัสดุให้สูงขึ้นอย่างมาก สถิติระบุว่า ถึงปัจจุบัน จีนมีบริษัทด้านหุ่นยนต์บริการกว่า 439,000 แห่งแล้ว ในจำนวนนี้ บริษัทที่จดทะเบียนใหม่ใน 8 เดือนแรกปีนี้เพิ่มขึ้น 79,000 แห่ง

ขณะเดียวกัน หุ่นยนต์พิเศษต่างๆก็มีความคืบหน้าทางเทคนิคอย่างเห็นได้ชัด หุ่นยนต์อวกาศสามารถปฏิบัติงานต่างๆนอกยานอวกาศได้ หุ่นยนต์ใต้ทะเลสามารถสำรวจใต้ทะเลในระดับลึกถึง 10,000 เมตร หุ่นยนต์พิเศษต่างๆยังสามารถปฏิบัติงานโดยอัตโนมัติในสถานที่หรือสภาพแวดล้อมที่เป็นอันตรายอย่างมีประสิทธิภาพสูง

เนื่องจากความต้องการในตลาดเพิ่มขึ้นและได้รับการสนับสนุนทางนโยบายจากรัฐบาล ธุรกิจหุ่นยนต์ของจีนได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็ว สถิติจากสหพันธ์อุตสาหกรรมหุ่นยนต์จีนระบุว่า ปี 2021 จีนมีการจำหน่ายหุ่นยนต์อุตสาหกรรมในตลาดภายในประเทศเป็นจำนวน 271,000 เครื่อง เพิ่มขึ้น 50.1% เมื่อเทียบกับปี 2020 ในจำนวนนี้ หุ่นยนต์ยี่ห้อต่างประเทศมี 184,000 เครื่อง เพิ่มขึ้น 49.7% ส่วนหุ่นยนต์ยี่ห้อจีนมี 87,000 เครื่อง เพิ่มขึ้น 50.8% และสัดส่วนหุ่นยนต์ยี่ห้อจีนเป็น 32% ในการจำหน่ายทั้งหมด ซึ่งสูงกว่าในปี 2020 ด้วย    มองในแง่ส่วนแบ่งตลาด ปี 2021 หุ่นยนต์ยี่ห้อจีนมีส่วนแบ่งเพิ่มขึ้นในด้านการผลิตเครื่องอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ การผลิตรถยนต์ และการแปรรูปโลหะ

การวิจัย ผลิตและประยุกต์ใช้หุ่นยนต์ ถูกมองว่าเป็นตัวสัญลักษณ์สำคัญของระดับวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี นวัตกรรม และอุตสาหกรรมการผลิตระดับไฮเอนด์ของประเทศชาติ นายซ่ง เสี่ยวกัง เลขาธิการสหพันธ์อุตสาหกรรมเครื่องจักรของจีนแนะนำว่า ธุรกิจหุ่นยนต์อุตสาหกรรมของจีนในปัจจุบันได้บรรลุห่วงโซ่อุตสาหกรรมที่สมบูรณ์แบบในขั้นพื้นฐานแล้ว จากชิ้นส่วนประกอบสำคัญสู่ทั้งเครื่อง จนถึงการประยุกต์ใช้ แต่ละขั้นตอนต่างมีบริษัทที่เกี่ยวข้องแล้ว

เขายังเห็นว่า หุ่นยนต์อุตสาหกรรมยี่ห้อจีนก็มีการประยุกต์ใช้ในขอบข่ายกว้างขึ้นทุกปี ปัจจุบัน หุ่นยนต์ยี่ห้อจีนมีความได้เปรียบที่ชัดเจนในขอบเขตเฉพาะด้านจำนวนหนึ่ง เช่น อุตสาหกรรมโลหะ ธุรกิจเฟอร์นิเจอร์ อุปกรณ์เครื่องใช้เซรามิก และไฟฟ้าโซลาร์เซลล์ เป็นต้น ซึ่งมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนรูปแบบพัฒนาหรืออัพเกรดของอุตสาหกรรมการผลิต ในอนาคต การประยุกต์ใช้หุ่นยนต์ในแวดวงเหล่านี้ยังมีโอกาสการพัฒนาอีกมากมาย

ในกลุ่มวิสาหกิจการวิจัยและผลิตหุ่นยนต์ยี่ห้อจีน บริษัทหุ่นยนต์ซินซง ซึ่งมีอายุกว่า 20 ปี นับเป็นตัวแทนบริษัทชั้นนำ บริษัทดังกล่าวมีการวิจัยและผลิตหุ่นยนต์หลายประเภท รวมถึงหุ่นยนต์อุตสาหกรรม หุ่นยนต์เคลื่อนที่ หุ่นยนต์พิเศษ หุ่นยนต์ร่วมปฏิบัติงาน และหุ่นยนต์ทางการแพทย์ เป็นต้น ซึ่งมีการส่งออกไปยังกว่า 40 ประเทศและเขตแคว้น เพื่อให้บริการแก่วิสาหกิจทั่วโลกกว่า 4,000 แห่ง

พร้อมกับความต้องการในตลาดมีการขยายตัวมากขึ้น ธุรกิจหุ่นยนต์ของจีนปรากฏแนวโน้มที่เจริญขึ้นอย่างต่อเนื่อง ตามการคาดหมายของหน่วยงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ช่วงครึ่งหลังปีนี้ ตลาดหุ่นยนต์อุตสาหกรรมของจีนมีหวังจะเติบโตขึ้นกว่า 20% ยอดการจำหน่ายทั้งปีจะมีถึงจำนวน 303,000 เครื่อง เพิ่มขึ้น 15-20% เมื่อเทียบกับปี 2021

รายงานการพัฒนาอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ของจีนปี 2022 คาดว่า ปีนี้ มูลค่าตลาดหุ่นยนต์ของจีนจะมีถึง 17,400 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในจำนวนนี้ หุ่นยนต์อุตสาหกรรมจะมีถึง 8,700 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หุ่นยนต์บริการ 6,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และหุ่นยนต์พิเศษ 2,200 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ส่วนอัตราการเพิ่มเฉลี่ยต่อปีในช่วง 5 ปีที่ผ่านมานี้คิดเป็น 22%      ยังมีการคาดว่า ถึงปี 2024 มูลค่าตลาดหุ่นยนต์อุตสาหกรรมของจีนจะเกิน 11,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และหุ่นยนต์บริการของจีนมีหวังจะเกิน 10,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

Yim/Sun