เขตเขอเข่อซีหลี่ เขตอนุรักษ์ธรรมชาติแห่งชาติ ตั้งอยู่ในมณฑลชิงไห่ ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน เป็นหนึ่งในเขตอนุรักษ์ธรรมชาติที่ใหญ่ที่สุดและอยู่เหนือระดับน้ำทะเลสูงที่สุดในจีน อีกทั้งยังเป็นที่อยู่อาศัยของละมั่งทิเบต ซึ่งเป็นสัตว์คุ้มครองระดับหนึ่งของจีน

ตั้งแต่เดือนพฤษภาคมถึงกรกฎาคมของทุกปี ละมั่งทิเบตตัวเมียจากมณฑลชิงไห่ เขตปกครองตนเองทิเบต และเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์จะอพยพไปยังบริเวณทะเลสาบ จั๋วไหน่ ในใจกลางของเขตเขอเข่อซีหลี่ เพื่อคลอดลูก  จากนั้นก็จะพาลูกน้อยกลับสู่ถิ่นที่อยู่เดิม  

ในพื้นที่ทุรกันดารอันกว้างใหญ่ของเขตเขอเข่อซีหลี่  นายโกว์ เสียหู่ รองหัวหน้าสถานีอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และสมาชิกทีมลาดตระเวนหลายคนที่ประจำการอยู่ที่สถานีอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมกำลังขับรถไปยังทะเลสาบ จั๋วไหน่ ซึ่งเป็นสถานที่ละมั่งทิเบตให้กำเนิดลูกน้อย  

รถกำลังแล่นไปบนถนนชั้นดินเยือกแข็งที่เต็มไปด้วยกรวดทรายและเป็นหลุมเป็นบ่อ   

นายโกว์ เสียหู่ หมุนพวงมาลัยอย่างคล่องแคล่ว โดยพยายามหลีกเลี่ยงหนองน้ำและโคลนเลน   อย่างไรก็ตาม  หลังขับไปข้างหน้าประมาณหนึ่งชั่วโมง รถก็ต้องติดหล่มโคลน  

สมาชิกในทีมพากันลงจากรถ แล้วใส่ถุงมือ หยิบพลั่ว และเริ่มทำงาน อย่างชำนาญ เพื่อเอารถขึ้นจากหล่มโคลน  

สถานที่ดังกล่าวอยู่เหนือระดับน้ำทะเลประมาณ 5,000 เมตร แค่เดินก็เหนื่อยหอบ    

แต่ขณะนี้ สมาชิกในทีมต้องใช้พลั่วขุดดิน เพื่อเอารถขึ้นจากหล่มโคลน   เวลาผ่านไปกว่าครึ่งชั่วโมง ในที่สุด  ก็สามารถเอารถขึ้นจากหล่มโคลนได้ 

ระหว่างทาง เจ้าหน้าที่ต้องเผชิญกับอุปสรรคมาก ต้องลงมาเอารถขึ้นจากหล่มโคลนและซ่อมรถครั้งแล้วครั้งเล่า จากเศษโคลนเลนที่กระเด็นเปรอะเปื้อน การเดินทางไปยังสถานีอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในบริเวณทะเลสาบ จั๋วไหน่ที่มีระยะทางเพียงประมาณ 140 กิโลเมตร กลับต้องใช้เวลามากถึง 10 ชั่วโมง 

ขนสีน้ำตาลเหลืองของละมั่งทิเบตเกือบจะเป็นสีเดียวกับพื้นดินในพื้นที่ทุรกันดาร   “สีคุ้มครอง” ที่พัฒนามาเป็นระยะเวลานานนี้ทำให้ละมั่งทิเบตสามารถหลีกเลี่ยงการไล่ล่าของศัตรูธรรมชาติ เช่น หมาป่าและหมีสีน้ำตาลได้มากที่สุด

เส้นทางการอพยพของละมั่งทิเบตในเขตอนุรักษ์เขอเข่อซีหลี่ ตัดผ่านทางหลวงสายชิงไห่-ทิเบต และทางรถไฟสายชิงไห่-ทิเบต  นับเป็นเส้นทางที่ทำการอนุรักษ์ได้ยากที่สุดในบรรดาเส้นทางการอพยพของละมั่งทิเบตที่รู้แล้วในขณะนี้   โดยผู้ออกแบบทางรถไฟสายชิงไห่-ทิเบตได้เตรียมช่องทางพิเศษสำหรับการอพยพของละมั่งทิเบต 

ในช่วงฤดูการอพยพย้ายถิ่นของละมั่งทิเบต   จะสามารถพบเห็นฝูงละมั่งทิเบตตัวเมียข้ามทางหลวงสายชิงไห่-ทิเบตอย่างพร้อมเพรียงและรวดเร็วบริเวณใกล้สถานีอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในเขตเขอเข่อซีหลี่

รถที่ขับผ่านบริเวณนั้นเรียงกันเป็นแถวยาวตามคำสั่งของเจ้าหน้าที่ ไม่มีรถคันไหนบีบแตร  มีแต่หลีกทางให้ฝูงละมั่งทิเบตเดินผ่าน

(ying/cai)