หลายปีมานี้  "คนธรรมดาต้องมีเงินเก็บออมไว้ใช้พอเกษียณได้เท่าไหร่" และ "ไม่กล้าเกษียณ ถ้าไม่มีเงินออม 1 ล้าน" เป็นประเด็นที่ผู้คนให้ความสนใจมากยิ่งขึ้น ซึ่งเราไม่สามารถปฎิเสธว่า เงินเป็นตัวบ่งชี้สำคัญของชีวิตวัยเกษียณ แต่เมื่อความวิตกกังวลเกี่ยวกับชีวิตในวัยชรากลายเป็นแรงกดดันทางเศรษฐกิจอย่างแท้จริง “ธนาคารเวลา” จึงเป็นวิธีช่วยประกันชีวิตหลังเกษียณที่มีการลงทุนน้อยที่สุดและได้ผลตอบแทนสูงสุดสำหรับคนธรรมดา รูปแบบการแลกเปลี่ยนเวลาและบริการแบบนี้ก็นำความคิดใหม่ ๆ ให้กับผู้คนมากมาย

ในช่วงที่ผ่านมา ผู้สูงอายุในประเทศจีนจะพี่งพาลูกในชีวิตหลังเกษียณ แต่พร้อมกับการพัฒนาของยุคสมัย รูปแบบนี้ไม่สอดคล้องกับสภาพที่เป็นจริงแล้ว จึงทำให้เกิดวิธีการดูแลผู้สูงอายุที่แปลกใหม่มากมาย

ในวัดจือกั๋วของมณฑลฝูเจี้ยน ได้เปิดบ้านพักคนชรา ซึ่งสามารถเข้าพักได้ในราคา 200 หยวนขึ้นไป ผู้สูงอายุอาศัยอยู่ที่นี่สามารถร่วมสวดมนต์ทั้งเช้าและเย็น ยังมีพระสงฆ์มาสอนไทเก๊ก และท่าอื่นๆ เพื่อบำรุงสุขภาพ ผู้สูงอายุก็จะทำงานบ้างตามความสามารถของตน เช่น กวาดพื้น ถอนวัชพืช ปลูกผัก เป็นต้น

แต่การดูแลผู้สูงอายุในวัดมีความพิเศษมากที่สุดคือ จัดตั้ง “กลุ่มปลอบใจชีวิต” ท่องบทสวดมนต์ อ่านพระธรรมคำสอนให้คนชราที่ใกล้เสียชีวิต โดยมีคนในครอบครัวอยู่ล้อมรอบด้วย ซึ่งการดูแลแบบนี้ทำให้ผู้เสียชีวิตมีศักดิ์ศรีในช่วงเวลาสุดท้าย ทั้งยังไม่เพิ่มแรงกดดันให้กับคนอื่น

นอกจากนี้ ยังมีวิธี "การอยู่ร่วมกันข้ามรุ่น" ซึ่งผู้คนเห็นว่าก็เป็นวิธีที่ดีเช่นกัน

ในเมืองหางโจว คุณยายแซ่วัง อายุ 80 ปี ชวนหญิงสาวชื่อว่า หยวนหยวน อายุ 24 ปี มาอยู่บ้านของตัวเอง ซึ่งหยวนหยวนไม่ต้องจ่ายค่าเช่าห้อง เพียงพูดคุยกับคุณยาย และดูแลชีวิตต่อกันก็พอแล้ว สำหรับหยวนหยวนแล้ว เธอเพิ่งเรียนจบ จึงไม่ต้องจ่ายค่าเช่าที่มีราคาแพง ได้ประหยัดเงิน และคุณยายก็ได้เพื่อนและความเอาใจใส่ที่เธอต้องการ ทั้งสองคนได้รับสิ่งที่ต้องการในการอยู่ร่วมกันแบบนี้ ให้ความอบอุ่นแก่กัน

ส่วนวิธีที่ชาวจีนคุ้นเคยมากที่สุดก็คือ “การดูแลผู้สูงอายุแบบเป็นกลุ่ม” ซึ่งหมายถึงผู้อายุสูงหลายคนที่มีมุมมองคล้ายกันและยังสามารถดูแลตัวเองได้มาอยู่ร่วมกัน ใช้ชีวิตร่วมกันเพื่อดูแลต่อกัน พวกเขาสามารถพูดคุยกัน ออกกำลังกายด้วยกัน รับประทานอาหารด้วยกัน

แท้ที่จริงแล้ว ไม่ว่าใช้วิธีอะไร ชีวิตคนชราหลีกเลี่ยงปัญหา 2 ข้อไม่ได้ หนึ่งก็คือสุขภาพ เมื่ออายุสูงขึ้น อาการโค้งงอ ฟันหลุดไปครึ่งปาก อาการที่เคยมีมาในช่วงอายุน้อยก็ปรากฏขึ้นมาอีก โรคเรื้อรังต่าง ๆ ก็ตามมาด้วย สองคือเงิน ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญมากเหมือนกัน ไม่ว่าจะจ้างคนมาช่วยดูแล หรือว่าไปโรงพยาบาล ซื้อยา ทั้งหมดนี้ต้องการเงินหมด

ปัจจุบัน จีนกำลังส่งเสริมระบบบริการดูแลผู้สูงอายุและปรับปรุงคุณภาพบริการดูแลผู้สูงอายุอย่างต่อเนื่อง เชื่อว่า ในอนาคตที่ไม่นาน ยังมีแนวคิดการดูแลผู้สูงอายุใหม่ ๆ อีกมากมาย และจะมีนโยบายดูแลผู้สูงอายุออกมาเช่นกัน

สำหรับตัวเราเองแล้ว ควรตระหนักดีว่า การดูแลชีวิตในวัยชราควรวางแผนตั้งแต่อายุยังน้อย เช่น ออกกำลังกาย ป้องกันโรคล่วงหน้า ประหยัดเงินล่วงหน้า เป็นต้น ในอีกด้านหนึ่ง ควรรับทราบข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับแผนการดูแลผู้สูงอายุต่างๆ และแลกเปลี่ยนกับครอบครัว เพื่อได้วิธีการดูแลที่ทุกคนยอมรับได้

คนเราทุกคนควรยอมรับความแก่และความตาย ทุกคนหวังที่จะมีชีวิตที่ยืนยาว แต่บางครั้งการมีอายุยืนยาวก็ไม่เท่ากับการมีความสุข เพราะฉะนั้น วางแผนให้ดีๆ มีความพร้อมในการต้อนรับวัยชรา เป็นสิ่งที่เราทำได้ และเป็นสิ่งที่เราต้องทำ