ค่ำคืนอันมืดมิดการเดินทางที่คดเคี้ยว แม้จุดหมายอยู่ห่างไกลนับหมื่นลี้ แต่เมื่อได้เริ่มต้นก็จะถึงซึ่งจุดหมาย  เวลา 22.40 น.วันที่ 20 สิงหาคมที่ผ่านมา เที่ยวบินที่ FM834 ที่ออกจากกรุงเทพมหานครได้ลงจอดที่ท่าอากาศยานนานาชาติเซี่ยงไฮ้ผู่ตงโดยสวัสดิภาพ ภายใต้การประสานงานอย่างดียิ่งของหน่วยงานจีนที่เกี่ยวข้อง สถานเอกอัครราชทูตจีนประจำไทยและหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายของไทย คณะทำงาน “ปฏิบัติการล่าสุนัขจิ้งจอก” กระทรวงสันติบาลจีนได้นำตัวนายจาง ผู้ต้องหาในคดีความผิดอาชญากรรมทางเศรษฐกิจรายใหญ่ ที่ก่อตั้งองค์กรและชักจูงหลอกลวงให้บุคคลอื่นร่วมลงทุนในลักษณะการลงทุนแบบพีระมิดหรือแชร์ลูกโซ่เดินทางจากไทยกลับมาสู่กระบวนการพิจารณาคดีในประเทศจีนได้สำเร็จ ถือเป็นผู้ต้องหาคดีอาชญากรรมทางการเงินรายแรกที่ถูกส่งตัวจากไทยมายังจีนนับตั้งแต่มีการทำสนธิสัญญาส่งผู้ร้ายข้ามแดนระหว่างจีน-ไทยเมื่อปี ค.ศ.1999

มีรายงานว่า ตั้งแต่ปี 2012 “MBI กรุ๊ป” ที่มีนายจางเป็นผู้บริหารได้ออกสกุลเงินดิจิทัลที่ดำเนินธุรกิจในลักษณะแชร์ลูกโซ่ซึ่งผิดกฎหมายอาญา โดยเรียกร้องให้ผู้เข้าร่วมต้องชําระค่าธรรมเนียมตั้งแต่ 700-245,000 หยวนเพื่อได้สิทธิ์เป็นสมาชิก และผู้ชักชวนจะได้คะแนนเป็นเงินรางวัลหรือสิทธิมากมายเป็นการตอบแทนตามจำนวนสมาชิกในกลุ่มที่หามาได้และเงินที่ลงทุน โดย MBI กรุ๊ปมีสมาชิกมากกว่า 10 ล้านราย วงเงินที่เกี่ยวข้องกว่าแสนล้านหยวน

ข้อมูลที่เปิดเผยแสดงว่า MBI กรุ๊ปก่อตั้งขึ้นที่มาเลเซียเมื่อปี ค.ศ. 2009 ผู้ก่อตั้งชื่อเตียว ฮุยฮวด หรือในภาษาแมนดารินออกเสียงว่า จาง ยวี่ฟา ซึ่งก็คือนายจาง ผู้ต้องหาที่ถูกส่งตัวจากไทยมายังจีนในครั้งนี้ โดยจาง ยวี่ฟาเป็นชาวมาเลเซียเชื้อสายจีนรุ่นที่ 3 เขาระดมทุนเพื่อทำธุรกิจแชร์ลูกโซ่ และตั้งแพลตฟอร์มการเงิน จัดงานหลอกลวงชาวมาเลเซียและชาวจีนชำระค่าสมาชิก โดยมีสมาชิกกลุ่มที่เป็นฐานล่างมากมาย และจ่ายเงินให้สมาชิกตามระดับ

เดือนตุลาคมปี ค.ศ.2019 สถานทูตจีนประจำมาเลเซียออกแถลงการณ์ว่าด้วยคดีการเติมเงินเกมออนไลน์ของ MBI ว่า มีชาวจีนประมาณร้อยรายร้องเรียนต่อสถานกงสุลสถานทูตฯ โดยระบุว่า ต่างเป็นเหยื่อที่โดน MBI กรุ๊ปหลอกลวงในลักษณะแชร์ลูกโซ่ออนไลน์ เรียกร้องให้ MBI กรุ๊ปคืนเงินที่หลอกลวงไป โดยสถานทูตจีนประจำมาเลเซียมุ่งที่จะคุ้มครองสิทธิประโยชน์ที่ชอบธรรมของชาวจีนในมาเลเซียมาโดยตลอด และให้การคุ้มครองทางกงสุลและให้ความช่วยเหลือชาวจีนที่มีการร้องเรียนที่สมเหตุสมผลภายใต้ขอบเขตอำนาจหน้าที่ของตน หวังว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องของมาเลเซียจะให้ความสำคัญอย่างสูงกับคดีนี้และคำร้องเรียนของชาวจีนให้เร่งตรวจสอบ ผลักดันให้คดีนี้ได้รับการจัดการอย่างเหมาะสมโดยเร็ว

ตามรายงานของสื่อมวลชนไทย อาทิ ไทยพีบีเอส ไทยรัฐ เป็นต้น กองบัญชาการตำรวจประเทศมาเลเซียได้อายัดทรัพย์สินของ MBI กรุ๊ปในการทำธุรกิจแชร์ลูกโซ่ จาง ยวี่ฟาจึงได้ย้ายถิ่นฐานมาทำผิดกฎหมายอาญาในประเทศไทยอย่างต่อเนื่อง โดยฐานแชร์ลูกโซ่ของเขาที่จังหวัดสงขลามีพื้นที่กว่า 100 ไร่ และมีบริษัทในเครือมากถึง 15 บริษัท ประกอบธุรกิจหลากหลาย ทั้งโรงแรม สถานบันเทิง สวนสนุก ตลาด ธุรกิจก่อสร้าง อสังหาริมทรัพย์ และเฟอร์นิเจอร์ นอกจากนี้ ยังลงทุน 50 ล้านบาทเพื่อสร้างพระพิฆเนศองค์ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยสูงกว่า 59 เมตร

แม้ตาข่ายของกฎหมายอาจเบาบาง แต่เมื่อประมาทเลินเล่อ ก่ออาชญากรรม แม้แต่พระเจ้าก็ไม่สามารถช่วยได้ เมื่อเดือนพฤศจิกายนปี 2020 กรมสันติบาลเทศบาลนครฉงชิ่งของจีนได้ตั้งข้อหานายจาง ต่อมาในเดือนมีนาคม 2021 องค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ สำนักงานกลางแห่งชาติจีนได้ออกหมายจับนายจาง และตำรวจไทยได้จับกุมนายจางได้เมื่อวันที่  21 กรกฎาคม ค.ศ.2022 ทางการจีนขอให้ส่งนายจางในฐานะผู้ร้ายข้ามแดนภายใต้สนธิสัญญาทวิภาคี ซึ่งนําไปสู่คําตัดสินของศาลอุทธรณ์ไทยเมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม ค.ศ.2024 ให้ส่งผู้ร้ายข้ามแดน รัฐบาลไทยเห็นชอบเมื่อวันที่ 14 สิงหาคม ค.ศ.2024

เดือนตุลาคมปี 2023 นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีไทยในขณะนั้นเดินทางถึงกรุงปักกิ่งเพื่อร่วมการประชุมสุดยอดความร่วมมือระหว่างประเทศหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทางครั้งที่ 3 และเยือนจีนอย่างเป็นทางการ วันที่ 19 ตุลาคม รัฐบาลจีน-ไทยประกาศแถลงการณ์ร่วม โดยระบุว่า ทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องที่จะลงลึกความร่วมมือด้านการป้องกันประเทศและการบังคับใช้กฎหมาย ร่วมป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมข้ามชาติ ซึ่งรวมทั้งการลักลอบขนยาเสพติด การค้ามนุษย์ การพนันออนไลน์ การฉ้อโกงทางโทรคมนาคม การฟอกเงิน ลัทธิก่อการร้าย เป็นต้น โดยการส่งตัวนายจางกลับจีนครั้งนี้ก็สอดคล้องกับทิศทางความร่วมมือของรัฐบาลสองประเทศ

ดังที่ผู้รับผิดชอบของสำนักงาน “ปฏิบัติการล่าสุนัขจิ้งจอก” กระทรวงสันติบาลจีนได้กล่าวไว้ว่า การขอให้รัฐบาลไทยส่งตัวนายจางที่เป็นผู้ร้ายข้ามแดนกลับมาดำเนินคดีที่จีนด้วยความสำเร็จ สะท้อนให้เห็นถึงความตั้งใจและความมุ่งมั่นของรัฐบาลจีนในการคุ้มครองสิทธิประโยชน์ของชาวจีน และรักษาความศักดิ์สิทธิ์ของกฎหมาย นับเป็นความสำเร็จครั้งสำคัญของความร่วมมือด้านการบังคับใช้กฎหมายและตุลาการระหว่างจีน-ไทย ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งในการบูรณาการและกระชับความร่วมมือด้านกฎหมายและตุลาการระหว่างจีนและไทย และจะเป็นแบบอย่างที่ดีสำหรับความร่วมมือในการส่งผู้ร้ายข้ามแดนระหว่างจีนกับประเทศอื่นๆในอนาคต

เขียนโดย ชุย อี๋เหมิง ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)

(In/Cui)