ด.ช. ก้งเฉียวเร่อตั้น วัย 10 ขวบ เป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนประถมศึกษาศูนย์กลางเหนียงผู่เซียง อำเภอกงปู้เจียงต๋า เมืองหลินจือ เขตปกครองตนเองทิเบต ผลการเรียนของเขาอยู่อันดับต้น ๆ มาโดยตลอด เฉกเช่นพี่ชายของเขา

โรงเรียนประถมศึกษาศูนย์กลางเหนียงผู่เซียง ตั้งอยู่บนความสูงเหนือระดับน้ำทะเลเกือบ 4,000 เมตร เป็นโรงเรียนที่อยู่เหนือระดับน้ำทะเลมากที่สุดของอำเภอ ปัจจุบันมีนักเรียนจำนวน 397 คน ส่วนใหญ่มาจากพื้นที่เลี้ยงสัตว์ในภูเขาสูง บางคนมาจากบ้านที่ห่างไปกว่า 50 กิโลเมตร ด้วยเหตุนี้ นักเรียนส่วนใหญ่เลือกกินนอนในโรงเรียน

ทางโรงเรียนได้ใช้การเรียนการสอนแบบ “10+4” วัน คือ เรียน 10 วัน พัก 4 วัน เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับพ่อแม่ผู้ปกครองในการไปรับส่งเด็ก และจะได้ฝึกทักษะการพึ่งพาตัวเองของเด็ก ทั้งด้านการเรียนและการใช้ชีวิต

สำหรับลูกของเกษตรกรและชาวปศุสัตว์ ตลอดจนลูกของครองครัวที่ยากไร้ในพื้นที่เมืองของเขตปกครองตนเองทิเบต ทางการจีนใช้นโยบาย “3 เหมา” คือ เหมากิน เหมาอยู่ และเหมาค่าเล่าเรียน โดยแจกสิ่งของเครื่องใช้จำเป็นให้ เช่น แปรงสีฟัน ผ้าห่ม เครื่องแบบ ตำราเรียน อุปกรณ์เครื่องเขียน ยกเว้นรองเท้า ถุงเท้า และเสื้อผ้าชั้นใน ที่พ่อแม่ผู้ปกครองเด็กต้องจัดหาให้เอง     

ด้านโครงสร้างพื้นฐานด้านฮาร์ดแวร์ของโรงเรียนก็มีความครบครันดี คือ มีเครื่องมือประกอบการเรียนการสอนแบบจอระบบสัมผัส ระบบฮีตเตอร์ทำความร้อน สนามบาสเกตบอลในร่มและกลางแจ้ง และสนามฟุตบอลอีก 2 แห่ง

นอกจากอาหารวันละ 3 มื้อแล้ว ช่วงพักยังมีขนมปัง ผลไม้ และโยเกิร์ตให้เด็กนักเรียนด้วย

สำหรับ ด.ช. ก้งเฉียวเร่อตั้น สิ่งที่เขาภาคภูมิใจที่สุดคือ การฝึกคัดลายมือภาษาทิเบต ทุกครั้งที่กลับบ้านจะโชว์คัดลายมือต่อหน้าน้องสาว

ทั้งนี้ ครูภาษาทิเบตในโรงเรียนมีความจริงจังกับการเรียนการสอนมาก และทุกครั้งในชั่วโมงเรียนการอ่านภาษาทิเบต นักเรียนทั้งหลายล้วนจะ เปล่งเสียงดัง เพื่อฝึกพัฒนาการออกเสียงของตน

หลังหมดชั่วโมงเรียนด้วยตนเองในภาคค่ำ นักเรียนจะเข้านอนก่อน 22.00 น.  เพื่อนอนได้ถึง 10 ชั่วโมง

“หากไม่ให้ลูกกินนอนในโรงเรียน ยากที่จะไปรับส่งและทำมาหากินในแต่ละวัน” หวัง เติง บิดาของ ด.ช. ก้งเฉียวเร่อตั้น ยังเล่าว่า ทุ่งเลี้ยงสัตว์ในช่วงฤดูร้อนของบ้านเขาห่างจากโรงเรียนใช้เวลาเดินทางกว่า 1 ชั่วโมง บ้านเขาอยู่ในหมู่บ้านที่เป็นกึ่งทำเกษตรกึ่งเลี้ยงสัตว์ ตลอดเวลาตั้งแต่ต้นปีถึงสิ้นปี งานยุ่งไม่มีที่สิ้นสุด ทั้งการเลี้ยงสัตว์ ตัดหญ้า ขุดถั่งเช่า และทำน้ำมันเนย เป็นต้น

ปี 2024 มาตรฐาน “3 เหมา” คือ เหมากิน เหมาอยู่ และเหมาค่าเล่าเรียน (รวมถึงการเพิ่มสารอาหาร) สำหรับการศึกษาของเขตปกครองตนเองทิเบต มีการปรับสูงขึ้นอีกขั้นเป็น 5,620 หยวน/คน/ปี อำนวยประโยชน์ต่อนักเรียนจำนวน 746,000 คน

เหมือนกับ ด.ช. ก้งเฉียวเร่อตั้น เด็กประถมในทิเบตจำนวนมากต่างสามารถดูแลตนเองและต่างมีสุขภาพร่างกายที่สมบูรณ์แข็งแรง

(YIM/LING/SUN)