“การบริโภคดิจิทัล” คืออะไร?

“การบริโภคดิจิทัล” เป็นรูปแบบการบริโภคและรูปแบบการบริหารจัดการการบริโภคใหม่ที่เกิดขึ้นบนพื้นฐานของอินเทอร์เน็ต บิ๊กดาต้า การประมวลผลแบบคลาวด์ บล็อกเชน ปัญญาประดิษฐ์ และเทคโนโลยีอื่นๆ ซึ่งมีส่วนช่วยสร้างการเติบโตใหม่ด้านการบริโภค นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงอย่างลึกซึ้งในตลาดผู้บริโภค และเร่งการเปลี่ยนแปลงของรูปแบบการบริโภคของทั้งสังคม

การบริโภคดิจิทัลที่เป็นรูปธรรมประกอบด้วยการช็อปปิ้งออนไลน์ การศึกษาออนไลน์ การแพทย์ทางไกล และรูปแบบการบริโภคใหม่อื่นๆ ตัวอย่างเช่น การรักษาพยาบาลออนไลน์ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถขอคำปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญผ่านระบบวิดีโอได้ และแพทย์สามารถออกใบสั่งยาอิเล็กทรอนิกส์และส่งยาถึงบ้านได้ การช็อปปิ้งออนไลน์ช่วยให้ผู้บริโภคซื้อสินค้าต่างๆ ได้อย่างสะดวกโดยไม่ต้องไปที่ร้าน

โมเดลการบริโภคใหม่เหล่านี้ไม่เพียงเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และพฤติกรรมการบริโภคของผู้คนเท่านั้น แต่ยังส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องอีกด้วย ตัวอย่างเช่น การบริโภคดิจิทัลได้ส่งเสริมการเปลี่ยนแปลงของวิสาหกิจไปสู่การผลิตแบบยืดหยุ่น（Flexible Manufacturing）และการผลิตอัจฉริยะ เร่งยกระดับอุตสาหกรรมเชิงดิจิทัล และยกระดับความสามารถในการแข่งขันและประสิทธิภาพของอุตสาหกรรม จึงมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศ

สถานการณ์ปัจจุบันของ “การบริโภคดิจิทัล” ในประเทศจีน

“สมุดสีฟ้าว่าด้วยเครือข่ายอินเทอร์เน็ตส่งเสริมการพัฒนาการบริโภคดิจิทัล" (ต่อไปเรียกย่อๆว่า”สมุดสีฟ้า") ที่เผยแพร่โดยศูนย์ข้อมูลเครือข่ายอินเทอร์เน็ตแห่งประเทศจีนแสดงให้เห็นว่าปัจจุบันจำนวนผู้ใช้บริการชอปปิ้งออนไลน์ในจีนเกิน 900 ล้านคนแล้ว

ตามข้อมูลสถิติจากสำนักงานสถิติแห่งชาติจีน ขนาดการบริโภคดิจิทัลของจีนในปี 2023 อยู่ที่กว่า 15.42 ล้านล้านหยวน เพิ่มขึ้น 11% จากปีก่อนหน้า

ผู้รับผิดชอบที่เกี่ยวข้องของศูนย์ข้อมูลเครือข่ายอินเทอร์เน็ตแห่งประเทศจีนชี้ให้เห็นว่าเครือข่ายอินเทอร์เน็ตมีบทบาทอย่างต่อเนื่องในการส่งเสริมการพัฒนารูปแบบการบริโภคใหม่ ขับเคลื่อนกระแสการบริโภคใหม่ และส่งเสริมกลุ่มผู้บริโภคใหม่ที่เพิ่มขึ้น

การพัฒนาของการบริโภคดิจิทัลกำลังขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงและการยกระดับตลาดผู้บริโภคอย่างต่อเนื่องดังต่อไปนี้

ประการแรก จุดเติบโตของการบริโภคดิจิทัลเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง

การพัฒนาก้าวหน้าของเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตได้ส่งเสริมการขยายการบริโภคจากออฟไลน์ไปสู่ออนไลน์ และการขยายการบริโภคจากกายภาพไปสู่บริการ การเติบโตของเศรษฐกิจแพลตฟอร์มนับวันมีบทบาทอย่างเด่นชัดยิ่งขึ้นในการชี้นำความต้องการบริโภค ขุดค้นกระแสการบริโภค และส่งเสริมการยกระดับการบริโภค เป็นต้น นำมาซึ่งความเร่งการบริโภคใหม่ให้เติบโตจำนวนมาก เช่น การบริโภคผลิตภัณฑ์แบรนด์จีนที่สะท้อนถึงอัตลักษณ์ประเพณีวัฒนธรรมจีน การบริโภคที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและดีต่อสุขภาพ การบริโภคด้านวัฒนธรรม ความบันเทิงและการท่องเที่ยว การบริโภคบริการด้านชีวิต และการบริโภคเครื่องใช้อัจฉริยะในบ้าน ฯลฯ

การบริโภคผลิตภัณฑ์แบรนด์จีนยอดนิยมมีความโดดเด่นและกลายเป็นจุดเติบโตที่สำคัญของการบริโภคดิจิทัลในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา "สมุดสีฟ้า" แสดงให้เห็นว่าเกือบ 60% ของผู้ใช้บริการชอปปิ้งออนไลน์เคยซื้อสินค้าแบรนด์จีนที่มีอัตลักษณ์ประเพณีวัฒนธรรมจีน ในจำนวนนี้ประมาณ 66.5% เชื่อว่าคุณภาพของผลิตภัณฑ์แบรนด์จีนไม่ได้ด้อยกว่าแบรนด์ต่างประเทศ ผู้รับผิดชอบศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมหมุนเวียน กระทรวงพาณิชย์จีนกล่าวว่า ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาผลิตภัณฑ์แบรนด์จีนได้ยกระดับคุณภาพและสร้างนวัตกรรม การยอมรับและความไว้วางใจของผู้บริโภคที่มีต่อผลิตภัณฑ์แบรนด์จีนได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง บวกกับความผูกพันและอารมณ์ร่วมที่มีต่อวัฒนธรรมท้องถิ่น ทำให้การบริโภคผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นกำลังกลายเป็นเทรนด์ใหม่ในสังคมจีน

ในขณะเดียวกัน อินเทอร์เน็ตได้ช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างโดดเด่นในด้านการบริโภคดิจิทัล ตัวอย่างเช่น มาดามหลี่จากปักกิ่งต้องการไปเที่ยวยูนนานโดยไม่ได้วางแผนมาก่อน เธอคลิกที่ซอฟต์แวร์การเดินทางบนโทรศัพท์มือถือ จองตั๋วเครื่องบิน โรงแรม บัตรผ่านประตูแหล่งท่องเที่ยว รวมถึงจองรถแท็กซี่ออนไลน์สำหรับไปให้บริการรับส่งเธอที่สนามบินตามลำดับ โดยใช้เวลาทั้งหมดไม่ถึง 5 นาที สภาพการณ์เช่นนี้ได้กลายเป็นเรื่องปกติในปัจจุบัน นับถึงเดือนธันวาคม ค.ศ.2023 จํานวนผู้ใช้บริการจองการเดินทางออนไลน์ในประเทศจีนมีมากกว่า 500 ล้านคน เพิ่มขึ้นมากกว่า 20% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า

รูปแบบการบริโภคใหม่ๆ อื่นๆ เช่น การบริโภคที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การบริโภคเพื่อสุขภาพ และการบริโภคเครื่องใช้ในบ้านอัจฉริยะก็ได้กลายเป็นจุดเติบโตของการบริโภคที่สําคัญเช่นกัน ในช่วงครึ่งปีที่ผ่านมา 25% ของผู้ใช้บริการชอปปิ้งออนไลน์เคยซื้อผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและประหยัดพลังงาน  26.1% ของผู้ใช้บริการชอปปิ้งออนไลน์เคยซื้อผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ และ 25% ของผู้ใช้บริการชอปปิ้งออนไลน์เคยซื้อสินค้าสมาร์ทโฮม

BO/LU