เมื่อเร็วๆ นี้  กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯอนุมัติขายอาวุธมูลค่า 2,220 ล้านดอลลาร์สหรัฐให้แก่ไต้หวัน  การกระทำนี้ได้ละเมิดหลักการจีนเดียว  และแถลงการณ์ร่วมระหว่างจีน-สหรัฐฯ 3 ฉบับอย่างรุนแรง  อีกทั้งยังเป็นการละเมิดความเห็นพ้องต้องกันที่ผู้นำจีนและสหรัฐฯได้บรรลุไว้ที่นครโอซาก้าของญี่ปุ่นเมื่อเร็วๆนี้    เพราะเป็นการกระทำที่แทรกแซงกิจการภายในของจีนอย่างร้ายแรง  กล่าวได้ว่า ขณะนี้  สหรัฐฯกำลังเล่นกับไฟ

แถลงการณ์ร่วมระหว่างจีน-สหรัฐฯ 3 ฉบับระบุถึงหลักการจีนเดียวอย่างชัดเจน  คือ   สหรัฐฯยืนยันว่า รัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนจีนเป็นรัฐบาลที่ชอบด้วยกฎหมายแต่เพียงหนึ่งเดียวของจีน  ไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของจีน   สหรัฐฯจะค่อยๆ ลดการจำหน่ายอาวุธให้แก่ไต้หวัน  แต่สหรัฐฯไม่ได้ปฏิบัติตามคำมั่นสัญญาที่ระบุไว้ในแถลงการณ์ร่วม 3 ฉบับนี้  ได้เสนอความช่วยเหลือทางการทหารให้แก่ไต้หวัน โดยอ้างกฎหมายว่าด้วยความสัมพันธ์กับไต้หวัน ซึ่งเป็นกฎหมายภายในประเทศของสหรัฐฯ 

ช่วงเวลาสองปีมานี้นับตั้งแต่นายโดนัลด์ ทรัมป์เข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ เป็นต้นมา   สหรัฐฯได้ขายอาวุธให้แก่ไต้หวันตั้ง 4 ครั้งแล้ว  การกระทำนี้สอดคล้องกับผลประโยชน์ของนักธุรกิจค้าอาวุธในสหรัฐฯ  แต่สิ่งที่สำคัญยิ่งไปกว่านี้สำหรับสหรัฐฯคือ  สหรัฐฯอยากใช้ประเด็นปัญหานี้เหนี่ยวรั้งและยับยั้งจีน 

เมื่อไม่นานมานี้  สภาสูงและสภาล่างสหรัฐฯผ่านกฎหมายว่าด้วยการเดินทางไปไต้หวัน โดยอนุมัติให้เจ้าหน้าที่ทุกระดับของสหรัฐฯเดินทางไปเยือนไต้หวัน  นอกจากนี้  สภาล่างสหรัฐฯยังได้ผ่านกฎหมายว่าด้วยประกันภัยไต้หวันปี 2019   เพื่อผลักดันให้สหรัฐฯสามารถขายอาวุธให้แก่ไต้หวันได้เป็นประจำ   จากการหยิบ “ไพ่ไต้หวัน” ออกมาใช้บ่อยครั้งนั้น สะท้อนให้เห็นว่าอิทธิพลบางกลุ่มของสหรัฐฯ มีความกังวลใจอย่างมากต่อการพัฒนาของจี ในช่วงหลายปีมานี้ 

แต่กลยุทธ์ของนักการเมืองบางส่วนในสหรัฐฯที่จะใช้ปัญหาไต้หวันมาเหนี่ยวรั้งจีนนั้นจะไม่มีวันสำเร็จ   เพราะหากมองในแง่ไต้หวัน   ถึงแม้ว่า มีบางกลุ่มคิดจะพึ่งพาอิทธิพลจากภายนอกมาต่อต้านจีน   แต่พวกเขาไม่สามารถต้านกระแสเศรษฐกิจโลกาภิวัตน์  และความปรารถนาที่แรงกล้าของมวลชนได้  ปัจจุบัน  แผ่นดินใหญ่และเกาะไต้หวันได้สร้างห่วงโซ่อุตสาหกรรม และอุปทานที่มีความใกล้ชิดมากขึ้น  แผ่นดินใหญ่เป็นหุ้นส่วนทางการค้า  ตลาดการส่งออกที่ใหญ่ที่สุด และแหล่งลงทุนที่สำคัญที่สุดของไต้หวัน   ยอดมูลค่าการค้าระหว่างแผ่นดินใหญ่และเกาะไต้หวันในปี 2018 มีกว่า 200,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ  พี่น้องชาวไต้หวันที่เดินทางมาแผ่นดินใหญ่มีกว่า  4 ล้านคน   จากการลงลึกการรวมเป็นหนึ่งเดียวระหว่างแผ่นดินใหญ่และเกาะไต้หวัน   พี่น้องชาวไต้หวันมีความรู้สึกว่าได้รับผลประโยชน์มากขึ้นอย่างต่อเนื่อง 

มีสื่อไต้หวันวิเคราะห์ว่า  สหรัฐฯใช้ไต้หวันเป็นเดิมพันเท่านั้น เมื่อความสัมพันธ์ระหว่างแผ่นดินใหญ่ของจีนและเกาะไต้หวันยิ่งตึงเครียด  ไต้หวันก็ต้องซื้ออาวุธจากสหรัฐฯมากขึ้น    อย่างไรก็ตาม บางกลุ่มในไต้หวันอาจคิดง่ายเกินไปว่า  เพียงพึ่งพาสหรัฐฯ ก็จะสามารถประกันการพัฒนาและความมั่นคงของไต้หวันได้  ซึ่งการที่แผ่นดินใหญ่ดำเนินนโยบายปฏิรูปและเปิดประเทศเป็นเวลา 40 ปี   ปัจจุบัน  พื้นฐานและเงื่อนไขในการรวมแผ่นดินใหญ่และเกาะไต้หวันเข้าเป็นเอกภาพอย่างสันตินั้น มีความพร้อมมากที่สุดเป็นประวัติการ   ต่อการนี้ สื่อไต้หวันก็จำต้องยอมรับว่า  แผ่นดินใหญ่ของจีนได้กุมอำนาจกำหนดทิศทางและควบคุมการพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างแผ่นดินใหญ่และไต้หวันแล้ว  

ช่วงเวลาที่ผ่านมา มีอีกหลายประเทศตัดความสัมพันธ์ทางการทูตกับไต้หวัน  และหันมาสถาปนาหรือฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางการทูตกับสาธารณรัฐประชาชนจีน แสดงให้เห็นว่า  หลักการจีนเดียวได้รับการยอมรับมากขึ้นจากประชาคมโลก 

การที่สหรัฐฯขายอาวุธให้แก่ไต้หวันนั้นไม่สามารถประกันความมั่นคงของไต้หวันได้          อนาคตของไต้หวันอยู่ที่การรวมเป็นเอกภาพกับแผ่นดินใหญ่ อิทธิพลจากภายนอกใดๆ อย่าประเมินค่าต่ำเกินไปต่อความมุ่งมั่นตั้งใจของจีนในการพิทักษ์อธิปไตย บูรณภาพเหนือดินแดน   สันติภาพและความมั่นคงในช่องแคบไต้หวัน   

(yim/cai)