เมื่อเร็วๆนี้ หนังสือพิมพ์ The Washington Post ออกบทความประเมินเรื่องที่รัฐบาลสหรัฐฯสนับสนุนการยกเว้นการคุ้มครองสิทธิทรัพย์สินทางปัญญาสำหรับวัคซีนโควิด-19 โดยระบุว่า นี่ไม่เป็นมาตรการที่มีประสิทธิผลต่อการควบคุมสถานการณ์โรคปัจจุบัน แต่ดูมีพลังดึงดูดอย่างมาก สามารถเรียกความสนใจจากผู้มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้งได้อย่างรวดเร็ว

นักวิเคราะห์เห็นว่า แม้ทางการสหรัฐฯแสดงท่าทีเช่นนี้ แต่ไม่มีปฏิบัติการที่เป็นจริง ดูเหมือนเล่นการเมืองมากกว่า

การยกเว้นการคุ้มครองสิทธิทรัพย์สินทางปัญญาสำหรับวัคซีนโควิด-19 ต้องให้สมาชิก WTO ทั้ง 164 ประเทศจัดการเจรจาและบรรลุความเห็นพ้องต้องกัน ซึ่งคงจะใช้เวลานาน ส่วนการเจรจาที่ต้องใช้เวลานานจะแก้ปัญหาต้านโควิดในขณะนี้ได้อย่างไร  เมื่อเร็วๆนี้ นางเออร์ซูลา วอน เดอ เลเยน ประธานคณะกรรมาธิการยุโรปกล่าวว่า เรื่องที่ทั่วโลกต้องทำอย่างเร่งด่วนคือ ประกันให้มีวัคซีนพอใช้และจัดสรรอย่างเป็นธรรม ไม่ใช่การยกเว้นการคุ้มครองสิทธิทรัพย์สินทางปัญญา การแสดงท่าทีดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงความไม่จริงใจของสหรัฐฯ

และสาเหตุที่เกิดวิกฤตวัคซีนในโลกปัจจุบัน ก็มิใช่ปัญหาด้านสิทธิบัตร หากเป็นปัญหาที่เกิดจากลัทธิชาตินิยมทางวัคซีน รัฐบาลสหรัฐฯอ้าง “กฎหมายว่าด้วยการผลิตเพื่อป้องกันประเทศ” กำหนดว่า ผู้ผลิตต้องทำสัญญากับในประเทศก่อน ฉะนั้น วัคซีนสหรัฐฯเกือบจะใช้ภายในประเทศ 100% ทำให้เกิดสภาพวัคซีนเหลือใช้ในประเทศร่ำรวย แต่ประเทศยากจนไม่มีทางที่จะได้ สิ่งที่เลวร้ายกว่านี้คือ สหรัฐฯ ยังห้ามส่งออกวัตถุดิบผลิตวัคซีนทุกประเภทมาโดยตลอด สร้างอุปสรรคให้กับการต้านโควิด-19 ของโลก จึงมีชาวเน็ตประณามว่า ทำทีเป็นสุภาพบุรุษ แต่พฤติกรรมกลับเป็นดั่งปีศาจร้าย นั่นก็คือสหรัฐอเมริกา

ฉะนั้น เมื่อเทียบกับพูดด้วยปากอย่างเดียว โลกนี้ต้องการการกระทำที่แท้จริง ปัจจุบัน จีนได้มอบวัคซีนช่วยเหลือประเทศกำลังพัฒนากว่า 80 ประเทศ และส่งออกวัคซีนไปยังกว่า 50 ประเทศ ซึ่งเมื่อเร็วๆนี้ องค์การอนามัยโลกได้อนุมัติให้วัคซีนต้านโควิด-19 ที่ผลิตโดยบริษัทซิโนฟาร์มของจีนเป็นวัคซีนประยุกต์ใช้ในกรณีฉุกเฉิน แสดงว่าวัคซีนจีนได้บริการทั่วโลกอย่างแท้จริง

นักการเมืองสหรัฐฯมีเวลาโชว์ตัวเล่นการเมือง สู้เอาเวลานี้ไปใช้ยกเลิกข้อกำหนดการห้ามส่งออกวัคซีนไม่ได้ ส่งความช่วยเหลือไปยังประเทศและบุคคลที่กำลังตกอยู่ในภาวะลำบากดีกว่า นี่คือสิ่งที่ทั่วโลกรอคอยจะได้เห็นถึง “ปฏิบัติการของสหรัฐฯ”

Yim/Cai/Sun/Ping