นักโบราณคดีใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น การตรวจคาร์บอน-14 ซึ่งคำนวณได้ว่า ซากโบราณซานซิงตุยมีความเก่าแก่ระหว่าง 4,800 ถึง 2,600 ปีก่อน กินเวลายาวนานกว่าสองพันปี แต่ยังไม่สามารถระบุสาเหตุได้ว่าทำไมอารยธรรมนี้จึงล่มสลายไปอย่างกะทันหัน?

เพราะน้ำท่วม สงคราม การย้ายถิ่นฐาน และการคาดการณ์ต่างๆ ทั้งหมดล้วนเป็นไปได้ แต่ก็ไม่มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์เพียงพอ จึงยังคงเป็นเพียงแค่การคาดการณ์

นอกจากนี้ เรายังไม่พบตัวอักษรของอาณาจักรเสฉวนโบราณ ซึ่งสร้างความผิดหวังต่อการศึกษาทางโบราณคดีอย่างไม่ต้องสงสัย ก่อนหน้านี้ นักโบราณคดีพบไม้สีทองในหลุมบูชายัญสลักเป็นรูปปลา นก และคน ดูเหมือนจะเป็นอักษรภาพโบราณแต่สัญลักษณ์ภาพที่พบในซากโบราณซานซิงตุยมีเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ซึ่งห่างจากแนวคิดของการเขียนอักษรไกลเกินไป

สำหรับอารยธรรมซานซิงตุย ซึ่งเป็นอารยธรรมโบราณที่เก่าแก่ห่างไกลมากนี้ ระดับการผลิตและสิ่งที่พวกเขาผลิตนั้นไม่น่าเชื่อจริงๆ อันที่จริง เราได้พูดคุยเกี่ยวกับอารยธรรมโบราณมากมาย และไม่มากก็น้อยมีความรู้สึกว่า มนุษย์โบราณเหล่านี้ ดูเหมือนจะเก่งกว่าคนในยุคปัจจุบันของเราไม่ว่าในด้านใดก็ตาม

นี่เพราะอะไร? อารยธรรมในยุคปัจจุบันของพวกเราได้พัฒนาแล้วหรือเสื่อมถอยกันแน่? หรือกล่าวว่าทุกสิ่งในจักรวาลล้วนเป็นวัฏจักรมีเกิดมีดับ และก็มีบางคนสงสัยว่า ซากโบราณซานซิงตุยเป็นอารยธรรมของมนุษย์ต่างดาวหรือเปล่า

บางคนเชื่อกันว่า “ซากโบราณซานซิงตุย” เป็นอารยธรรมของมนุษย์ต่างดาว เพราะรู้สึกว่าหน้ากากทองคำ หน้ากากทองสัมฤทธิ์ และรูปปั้นที่ขุดพบมีลักษณะแปลกประหลาด น่าจะเป็นผลงานของมนุษย์ต่างดาว!

แต่ผู้เชี่ยวชาญคัดค้านคำกล่าวนี้อย่างเด็ดขาด โดยเห็นว่าวัตถุโบราณที่ค้นพบในซากโบราณซานซิงตุยสอดคล้องกับอารยธรรมลุ่มแม่น้ำฮวงโห แสดงถึงคุณลักษณะร่วมของอารยธรรมจีน

ไม่ว่าจะเป็นหน้ากากทองคำ หรือหน้ากากและต้นไม้ทองสัมฤทธิ์ งาช้าง รวมถึงชิ้นส่วนงาช้างแกะสลักขนาดเล็ก เมล็ดข้าวที่กลายเป็นถ่าน และเมล็ดพันธุ์พืชที่มีรูปร่างแปลกตานั้น ล้วนแสดงให้เห็นถึงความงดงามของวัฒนธรรมอาณาจักรเสฉวนโบราณ และสะท้อนความรุ่งเรืองหลากหลายของอารยธรรมจีนอีกด้วย กล่าวได้ว่าซากโบราณซานซิงตุยเป็นผลงานที่ “ผลิตโดยจีน” แท้ๆ ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับมนุษย์ต่างดาว

นายเฉิน เสี่ยนตัน รองผู้อำนวยสถาบันวิจัยโบราณคดีมณฑลเสฉวนกล่าวว่า  วัตถุรูปทรงใหม่ที่ขุดพบในครั้งนี้ สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อมโยงอย่างใกล้ชิดกับวัฒนธรรมพื้นที่ตอนกลางของจีน และยังเผยให้เห็นว่าวัฒนธรรมอาณาจักรเสฉวนโบราณได้ซึมซับวัฒนธรรมอื่นๆ จากการแลกเปลี่ยนอารยธรรม

แต่น่าเสียดายที่การขุดค้นครั้งนี้ไม่พบหลุมฝังศพและข้อความตัวอักษรใดๆ ดังนั้น จึงยังไม่สามารถทราบโครงสร้างประชากรของเมืองโบราณซานซิงตุย   สัดส่วนของชนชั้นสูงและชาวบ้าน หรือขนาดของหลุมฝังศพ เป็นต้น

ดังนั้น อาณาจักรเสฉวนโบราณมาจากไหน? ทำไมจึงหายสาบสูญไป? มนุษย์ในอาณาจักรเสฉวนโบราณมีชีวิตความเป็นอยู่อย่างไร? ปัญหาเหล่านี้ดึงดูดความสนใจของนักโบราณคดีเสมอ

Yim/kt