สี จิ้นผิง ประธานาธิบดีกล่าว ณ มหาวิทยาลัยชิงหวา เมื่อวันที่ 19 เมษายน ปี 2021ว่า นวัตกรรมเป็นจิตวิญญาณแห่งความก้าวหน้าของประเทศชาติ เป็นพลังงานที่ไม่มีวันหมดของประเทศในการบรรลุความเจริญก้าวหน้า นอกจากนี้ ยังเป็นความสามารถของประชาชาติจีนที่ลึกซึ้งและมีน้ำหนักที่สุด

สำนวน “苟日新、日日新、又日新 ใหม่วันนี้ ใหม่ทุกวัน ใหม่ตลอดไป” มาจากคัมภีร์ลัทธิขงจื้อ “礼记·大学”  หลายพันปีที่ผ่านมานี้ คนจีนใช้ประโยคนี้ให้กำลังใจตัวเอง เพื่อมีความก้าวหน้าใหม่ในทุก ๆ วัน ต่อมาสำนวนนี้มีความหมายเพิ่มเติมว่า มีแต่ปรับปรุงใหม่ทุกวัน ทุกเดือนและทุกปี สิ่งต่างๆจึงจะพัฒนาก้าวหน้าต่อเนื่องไป ปัจจุบันยังมีความหมายเพิ่มขึ้นอีกว่า การพัฒนาของสังคมมนุษย์ อารยธรรมและเทคโนโลยี ต่างขาดการผลักดันของนวัตกรรมไม่ได้

สืบทอดแนวคิดของคนโบราณ จีนในปัจจุบันได้เน้นเรื่อง “นวัตกรรม” และแนวคิดนี้ได้ซึบเข้าไปในทุกแง่ทุกมุมของชีวิต ยกตัวอย่างเช่นการนวัตกรรมด้านสิ่งแวดล้อม ที่มณฑลเจ้อเจียง ทางภาคตะวันออกของจีน มีทะเลสาบชื่อเชียนเต่าหู  มีพื้นที่กว่า 500 ตารางกิโลเมตร  นับเป็นแหล่งน้ำสำคัญในพื้นที่สามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซี  มีคุณภาพน้ำเกรดเอระดับชาติ น้ำที่โน่น สามารถดื่มได้โดยตรง ทะเลสาบที่กว้างใหญ่และมีน้ำเยอะแบบนี้ การรักษาความสะอาดคงเป็นเรื่องที่ยากมาก  หนึ่งในวิธีการใหม่นั้น ก็คือวิธีที่เรียกว่า "เกษตรกรรมแบบอนุรักษ์น้ำ"  อาศัยการวางแผนทางวิทยาศาสตร์ในพื้นที่การเกษตร ใช้พืชธรรมชาติแทนยาฆ่าแมลงและปุ๋ยเคมี ขณะเดียวกัน ที่ช่องระบายน้ำเสียของพื้นที่การเกษตร มีการปลูกพืชพันธุ์หลายชั้นเหมือนตั้งด่านกั้น  เพื่อดูดซับสารเคมีที่เหลืออยู่ในน้ำ ป้องกันไม่ให้ปล่อยลงสู่ทะเลสาบเชียนเต่าหู  จากการประเมินของสถาบันวิจัยพบว่า   นวัตกรรมนี้ สามารถลดมลพิษของแหล่งน้ำที่มาจากการปลูกในพื้นที่การเกษตรได้ 10%-30% และรสชาติของผลิตผลก็ดีขึ้น วิธีนี้ยังช่วยให้ประหยัดเงินในยาฆ่าแมลงและปุ๋ยได้ เป็นวิธีที่ดีมากเพราะทำเรื่องเดียวได้รับผลสำเร็จหลายอย่าง  เทคโนโลยีนี้ควรนำปใช้ในทั่วโลก

แต่ที่นี่ยังมีวิธีใหม่ในการอนุรักษ์น้ำที่น่าสนใจยิ่งกว่า วิธีนี้เรียกว่า "การทำประมงพร้อมอนุรักษ์น้ำ" คือ ปลาหัวโต  ที่เลี้ยงในทะเลสาบเชียนเต่าหู เป็นที่รู้จักกันดีทั่วประเทศ และ "ซุปหัวปลาทะเลสาบเชียนเต่าหู" ยังเป็นอาหารที่ขึ้นชื่อในจีน พี่ทราบมั้ยว่า ปลาหัวโตจะกินแพลงตอนประมาณ 40 กิโลกรัมต่อน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นทุกหนึ่งกิโลกรัม จึงถือได้ว่าเป็นขุนพลในการรักษาคุณภาพน้ำ  ไม่เพียงเท่านี้ จริงๆ แล้ว จิตใจของแนวคิด "การทำประมงพร้อมอนุรักษ์น้ำ" คือ "อนุรักษ์น้ำด้วยปลา เลี้ยงปลาด้วยน้ำ เพิ่มรายได้ด้วยการทำประมง"  เมื่อปี 2019 มูลค่าผลผลิตทางเศรษฐกิจของการทำประมงในทะเลสาบเชียนเต่าหู อยู่ที่ 160 ล้านเหรียญสหรัฐ  ขณะเดียวกัน ก็ได้ทำให้ภัตตาคาร  การท่องเที่ยว และอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องได้พัฒนาไปด้วย  และสร้างมูลค่ารวมเกือบ 800 ล้านเหรียญสหรัฐ

จากการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีที่ทันสมัย ไปจนถึงการเสนอแนวทางใหม่ในการแก้ปัญหาในชีวิตประจำวัน  ประเทศจีนไม่ได้เป็นเพียงสนามทดสอบนวัตกรรมเท่านั้น แต่ยังพยายามส่งเสริมใช้ผลงานนวัตกรรมเหล่านี้เพื่อประเทศชาติและเพื่อประชาชนมากยิ่งขึ้น

Yim/Patt/Lei