เนื่องในโอกาสครบรอบ 100 ปีการก่อตั้งพรรคคอมมิวนิสต์จีน ซึ่งตรงกับวันที่ 1 กรกฎาคม ปี 2021 ทางการจีนทุกระดับทุกพื้นที่ได้จัดการเรียนการสอน “ประวัติศาสตร์พรรคคอมมิวนิสต์จีน” เล่าเรื่องราวประวัติอันรุ่งโรจน์ของพรรคคอมมิวนิสต์จีนตามพื้นที่ต่างๆ โดยทางการกรุงปักกิ่งได้จัดทำการเรียนการสอน “ประวัติศาสตร์พรรคคอมมิวนิสต์จีนกรุงปักกิ่ง” รวม 100 ตอน บอกเล่าเรื่องราวในอดีต หลายสิ่งหลายอย่างอาจไม่เคยได้ยินมาก่อน หรือไม่ทราบรายละเอียด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ชีวประวัติของบุคคลสำคัญในช่วงสำคัญๆ

วันนี้ขอนำเสนอเรื่องเหมา เจ่อตง (毛泽东，ค.ศ.1893-1976) หรือ “ประธานเหมา” ซึ่งในวัยหนุ่มเคยเป็น “เสมียน” ที่หอสมุดมหาวิทยาลัยปักกิ่ง

เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม ปี 1918 เหมา เจ๋อตงกับเพื่อนๆ รวม 20 กว่าคน ซึ่งเป็นหนุ่มชาวมณฑลหูหนาน ได้โดยสารรถไฟเดินทางจากเมืองฉางซา มณฑลหูหนานขึ้นเหนือ

เมื่อรถไฟเดินทางถึงอู่ชาง มณฑลหูเป่ย หัวรถจักรกับตู้รถไฟแต่ละตู้ต้องแยกออกจากกัน แล้วขนส่งขึ้นเรือกลไฟ (เรือยนต์)เพื่อข้ามแม่น้ำแยงซี  จากนั้นทำการประกอบเชื่อมกันแล้วจึงจะเดินรถมุ่งหน้าต่อไปได้......

ตอนที่ตู้รถไฟลำเลียงอยู่บนเรือกลไฟนั้น เหมา เจ๋อตงเห็นแม่น้ำแยงซีเป็นครั้งแรก มีความประทับใจต่อแม่ย้ำแยงซีที่มีความอลังการ และอยากจะลงว่ายน้ำในแม่น้ำแยงซีด้วย

ต่อมาในวันที่ 17 สิงหาคม ปี 1918 รถไฟเดินทางถึงเหยี่ยนเฉิง มณฑลเหอหนาน แต่ต้องหยุดเดินรถเนื่องจากทางรถไฟถูกน้ำท่วมจนต้องหยุดให้บริการ เหมา เจ๋อตงกับเพื่อนๆ จึงต้องรอ ช่วงที่รอนั้น ได้ลงพื้นที่ชนบทที่อยู่ใกล้ๆ รับรู้สภาพชีวิตความเป็นอยู่ของชาวนาในทางภาคเหนือของประเทศ

วันที่ 19 สิงหาคม ปี 1918  เหมา เจ๋อตงกับเพื่อนๆ มาถึงกรุงปักกิ่ง วันถัดมา เหมา เจ๋อตงไปเยี่ยม ศ.หยาง ชางจี้ (杨昌济, ค.ศ.1871-1920) คุณครูของเขา ผู้ซึ่งกำลังสอนอยู่ที่มหาวิทยาลัยปักกิ่ง บ้านอยู่เลขที่ 9 โต้วฟู่ฉือหูถ้ง กรุงปักกิ่ง ศ.หยาง ชางจี้ให้คำชี้แนะแก่เหมา เจ๋อตงว่า หากไม่ไปเรียนต่อที่ฝรั่งเศส ก็ให้เรียนต่อที่มหาวิทยาลัยปักกิ่งอีกหลายปี ทั้งยังชักชวนเหมา เจ๋อตงให้มาอยู่ที่บ้านของเขา ด้วยเหตุนี้ เหมา เจ๋อตงจึงอยู่ที่บ้านของศ.หยาง ชางจี้ เป็นการชั่วคราว

นี่เป็นครั้งแรกที่ เหมา เจ๋อตงเยือนกรุงปักกิ่ง ปีนั้น เขาอายุ 25 ปี

ศ.หยาง ชางจี้เป็นชาวมณฑลหูหนาน สำเร็จการศึกษาจากญี่ปุ่นและอังกฤษตามลำดับ กลับประเทศเมื่อปี 1913 เคยสอนที่มณฑลหูหนาน รู้จักกับเหมา เจ๋อตงมาหลายปี และยกย่องว่าเหมา เจ๋อตงเป็นลูกศิษย์คนเอก เขากับครอบครัวชื่นชอบเหมา เจ๋อตงมาก เขาให้ลูกสาวพาเหมา เจ๋อตงไปเที่ยวกรุงปักกิ่งเพื่อเปิดหูเปิดตาและรับรู้สภาพของกรุงปักกิ่งในเบื้องต้น

ลูกสาวของศ.หยาง ชางจี้พาเหมา เจ๋อตงไปชมบริเวณ “กู่โหลว” (หอกลอง) และ “จินสุ่ยเหอ” (คูเมืองรอบๆ พระราชวังต้องห้าม) ซึ่งตอนนั้นจักพรรดิปูอียังคงประทับอยู่ในพระราชวังต้องห้าม ทั้งนี้ทำให้เหมา เจ๋อตงมีความรู้สึกสารพัดอย่าง......

จากนั้น ทั้งสองคนได้เดินทางไปชม “จิ่งซาน” (ภูเขาจิ่งซาน) “เป่ยไห่” (อุทยานเป่ยไห่) ซึ่งมีความสวยงามมาก สถาปัตยกรรมวิจิตรประณีตท่ามกลางไม้เขียวขจีในหน้าร้อน เหมา เจ๋อตงไม่เคยนึกเลยว่า เมืองหลวงใหญ่ขนาดนี้ มีความยิ่งใหญ่ขนาดนี้......

จากนั้นไม่นาน เหมา เจ๋อตงย้ายไปอยู่กับเพื่อนๆ 8 คน ซึ่งเช่าบ้านอยู่อีกที่หนึ่ง ไม่ไกลจากมหาวิทยาลัยปักกิ่ง บ้านเช่าดังกล่าวเล็กมาก อยู่กัน 8 คน แม้ชีวิตลำบากหน่อย แต่ “หนุ่มบ้านนอก” จากมณฑลหูหนานเหล่านี้ยังคงมีจิตใจมุ่งมั่นต่อสู้และมีชีวิตชีวา

(TIM/LING)