เมื่อหลายปีก่อน เคยมีผู้สื่อข่าวจีนไปทำข่าวในเขตชนบทยากจนแห่งหนึ่ง พบหนุ่มเลี้ยงแกะคนหนึ่ง ถามเขาว่า “เลี้ยงแกะเพื่ออะไร?” เขาตอบว่า “เพื่อขายแล้วได้เงิน” ผู้สื่อข่าวถามว่า “ได้เงินแล้วทำอะไร?” เขาตอบว่า “จะได้แต่งงาน” ผู้สื่อข่าวถามต่อว่า “แต่งงานเพื่ออะไร?” เขาตอบว่า “เพื่อมีลูก” ผู้สื่อข่าวถามอีกว่า “มีลูกเพื่ออะไร?” เขาตอบว่า “เพื่อให้ลูกเลี้ยงแกะ”

คำตอบนี้เป็นที่ทราบกันอย่างกว้างขวางมาหลายปี เพราะสะท้อนให้เห็นถึงสภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่เป็นจริงของผู้คนในเขตชนบทจีน ในอดีต ผู้คนในเขตชนบทจำนวนไม่น้อย โดยเฉพาะในเขตยากจน มีวิถีชีวิตแบบตายตัวที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงในระยะยาว  แต่ปัจจุบัน สภาพชีวิตความเป็นอยู่ในเขตชนบทของจีนเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก

นายหลิว กั๋วหนิง เกิดในอำเภอหวน มณฑลกันซู่ คุณปู่และคุณพ่อล้วนดำรงชีวิตด้วยการเลี้ยงแกะ โชคดีที่หลิว กั๋วหนิงสอบเข้ามหาวิทยาลัยในเมืองและได้มีโอกาสเรียนรู้นอกเขตชนบท

ปี 2014 คุณพ่อโทรศัพท์ไปยังหลิว กั๋วหนิงโดยบอกว่า ปีนี้แกะที่บ้านขายไม่ออก หวังจะให้ลูกช่วยคิดหน่อยว่า มีวิธีการที่ดีหรือไม่ หลิว กั๋วหนิงเกิดความคิดที่ “ขายเนื้อแกะบนเน็ต”

แต่ปัญหาสำคัญคือ คุณพ่ออาศัยอยู่ในหมู่บ้านยากจนตลอด ใช้สมาร์ทโฟนไม่เป็น พิมพ์ตัวอักษรไม่เป็น หลิว กั๋วหนิงคงต้องช่วยพิมพ์ข้อมูลต่างๆที่เกี่ยวข้องเป็นข้อความสั้นจากคำพูดของคุณพ่อ และหมู่บ้านในบ้านเกิดยังไม่มีสถานีส่งพัสดุด่วน คุณพ่อต้องขี่จักรยานยนต์บรรทุกเนื้อแกะเดินทางกว่า 30 กิโลเมตรไปถึงอำเภอหวน แล้วค่อยส่งของไปยังท้องที่ต่างๆ ทำเช่นนี้ใช้เวลานาน เนื้อแกะจะเสียง่ายด้วย

หลิว กั๋วหนิงตระหนักว่า การกระทำเช่นนี้มีประสิทธิผลต่ำมาก กลับทำให้คุณพ่อแบกรับภาระหนักหน่วงยิ่ง เขาจึงตกลงว่ากลับบ้านเกิดไปบุกเบิกธุรกิจด้วยตนเอง อำเภอหวนของมณฑลกันซู่มีภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสำหรับการเลี้ยงแกะ เนื้อแกะในท้องถิ่นนั้นนับเป็นผลิตภัณฑ์การเกษตรคุณภาพสูง แต่ห่วงโซ่ธุรกิจเนื้อแกะที่มีอยู่มานานคือ “ชาวปศุสัตว์-พ่อค้าคนกลาง-ตลาด-ผู้บริโภค” ส่วนชาวปศุสัตว์มีอำนาจการต่อรองค่อนข้างอ่อนแอ

ด้วยการพิจารณาอย่างถี่ถ้วน หลิว กั๋วหนิงคิดว่า ต้องใช้ช่องทางอีคอมเมิร์ซ ปี 2015 หลิว กั๋วหนิงตั้งแบรนด์ “หล่งซ่างหลิวซูซู” ซึ่งประกอบธุรกิจด้วยรูปแบบ “บริษัท+สหกรณ์+ชาวปศุสัตว์” คุณพ่อรับผิดชอบงานสหกรณ์และรับซื้อแกะจากชาวปศุสัตว์ในท้องถิ่น หลิว กั๋วหนิงรับผิดชอบการจัดตั้งและประกอบการของระบบบริการอีคอมเมิร์ซ ตลอดจนติดต่อกับลูกค้า

ด้วยการปรับปรุงระบบบริการให้สมบูรณ์ขึ้นอย่างต่อเนื่อง ธุรกิจของหลิว กั๋วหนิงค่อยๆ พัฒนาดีขึ้น และเปิดร้านที่ “พินตัวตัว” ซึ่งเป็นเวทีอีคอมเมิร์ซที่มีชื่อเสียงของจีน ปี 2019 ร้านพินตัวตัวของหลิว กั๋วหนิงมียอดการจำหน่ายถึง 21 ล้านหยวน โดยได้จำหน่ายแกะกว่า 15,000 ตัว

เรื่องราวของหลิว กั๋วหนิงกลายเป็นแบบอย่างที่ดี ซึ่งให้กำลังใจแก่หนุ่มสาวที่หวังจะกลับบ้านเกิดไปบุกเบิกธุรกิจด้วยตนเองอย่างมาก เมื่อเดือนพฤษภาคม ปี 2020 ในการแถลงข่าวของสำนักงานสารนิเทศคณะรัฐมนตรีจีน นายจง ซาน รัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์จีนยกตัวอย่างของอำเภอหวน มณฑลกันซู่โดยเฉพาะ นำเสนอการบรรเทาความยากจนด้วยอีคอมเมิร์ซ และชื่นชมการจำหน่ายแกะโดยผ่านช่องทางอีคอมเมิร์ซ

เมื่อหลายปีก่อนในอดีต ภาคตะวันตกของจีนเคยเป็นภูมิภาคที่สภาพเศรษฐกิจค่อนข้างล้าหลังเป็นเวลานาน โดยเฉพาะในเขตทิเบต, เขตซินเจียง, มณฑลชิงไห่, มณฑลกันซู่, มณฑลหยุนหนาน และมณฑลเสฉวน มีหลายพื้นที่เป็นเขตยากจน แต่ปัจจุบัน เขตเหล่านี้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก เนื่องจากนับวันมีผู้คนอย่างหลิว กั๋วหนิงเข้าร่วมมากยิ่งขึ้น

นายเจ้า เหยียน หนุ่มชาวซินเจียง ซึ่งจบการศึกษาปริญญาโทจากออสเตรเลียแล้ว สละโอกาสการทำงานที่มีรายได้สูงในต่างประเทศ กลับหมู่บ้านในบ้านเกิดที่ซินเจียง ไปปลูกพุทรา ตั้งโรงงานและสหกรณ์ นำพาเกษตรกรชาวท้องถิ่นร่วมกันแสวงหาชีวิตอยู่ดีมีสุข

นางสาวเหอ ส่วง เกิดในอำเภอฮุ่ยหลี่ เขตยากจนในจังหวัดเหลียงโจว มณฑลเสฉวน หลังจบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยแล้วทำอาชีพเป็นแอร์โฮสเตส แต่เธอลางานในเมืองใหญ่และตั้งใจกลับบ้านเกิดไปบุกเบิกธุรกิจเอง โดยไลฟ์สดขายทับทิม ภายในไม่กี่ปี บริษัทของเธอมีการขยายตัวอย่างรวดเร็ว และสร้างโอกาสการทำงานแก่ชาวท้องถิ่นจำนวนมาก

หนุ่มสาววัยรุ่นที่มีการศึกษาสูงเหล่านี้ นำแนวคิดใหม่ๆแก่บ้านเกิด นำรูปแบบธุรกิจใหม่ๆแก่เขตยากจน ใช้ความรู้ความสามารถในการพัฒนาของเขตชนบทอย่างแข็งขัน ทำให้ชนบทของจีน โดยเฉพาะเขตยากจนในอดีตเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไม่เคยมีมาก่อน

เมื่อเร็วๆนี้ มีผลการสำรวจแนวโน้มการพัฒนาทางอีคอมเมิร์ซในเขตชนบทของจีนระบุว่า การพัฒนาทางอีคอมเมิร์ซในชนบทเป็นการปฏิวัติต่อปัจจัยด้านการผลิตทางการเกษตร โดยเฉพาะช่องทางอีคอมเมิร์ซใหม่ในเขตชนบท ซึ่งมี “พินตัวตัว” เป็นตัวแทน ทำให้โครงสร้างห่วงโซ่ทางการเกษตรเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก

ต่างกับห่วงโซ่การจำหน่ายผลิตผลการเกษตรทั่วไปในอดีต ห่วงโซ่ที่จากเกษตรกรถึงผู้บริภาคโดยตรงนั้น กำลังกลายเป็นกระแสนิยมหลักในปัจจุบัน ห่วงโซ่ที่สั้นลงในปัจจุบันมีความได้เปรียบอย่างเห็นได้ชัด โดยไม่เพียงแต่ทำให้ผลิตผลการเกษตรส่งถึงผู้บริโภคเร็วกว่า และทำให้เกษตรกรได้กำไรมากกว่า หากยังให้เกษตรกรรับทราบปริมาณอุปสงค์ของตลาดบริโภคโดยตรง จะได้ปรับจำนวนการผลิตและสอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภคให้เหมาะสบยิ่งขึ้น โดยหลีกเลี่ยงการขายไม่ออก

ในการแสวงหาความเจริญรุ่งเรืองของเขตชนบท มีปัจจัยสำคัญ 2 ประการ คือ บุคลากรและเทคนิค ปีหลังๆนี้ นับวันมีบุคลากรเข้าร่วมอีคอมเมิร์ซใหม่ในเขตชนบทมากขึ้น ผู้คนเหล่านี้เป็นชาวท้องถิ่น มีการศึกษาสูง มีความรู้ความสามารถ ทั้งนี้เป็นสภาพที่ไม่เคยปรากฏขึ้นในประวัติศาสตร์หลายพันปีของเขตชนบทจีน แต่สมัยนี้ บุคลากรเช่นนี้ยินยอมไปร่วมการพัฒนาของเขตชนบทจริงๆ

บุคลากรวัยรุ่นจำนวนมากมาช่วยการพัฒนาเขตชนบทของจีน โดยได้นำวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และแนวคิดใหม่ๆให้กับเขตชนบท ได้นำความหวังใหม่ๆแก่เขตยากจน จึงไม่ต้องประหลาดใจว่า เขตชนบทของจีนปรากฏภาพพจน์ใหม่เช่นนี้อย่างไม่เคยมีมาก่อน

Yim/Sun