ควบคู่ไปกับการพัฒนาของอุตสาหกรรมยานยนต์พลังงานใหม่ เมื่อปี 2015 ประเทศจีนได้เข้าสู่ปีที่อุตสาหกรรมยานยนต์พลังงานใหม่เติบโตอย่างรวดเร็ว ทั้งยังได้กลายเป็นตลาดรถยนต์พลังงานใหม่ที่ใหญ่ที่สุดในโลกด้วย
เมื่อปี 2021 แม้เผชิญกับสถานการณ์ทางเศรษฐกิจที่ซับซ้อนและแปรปรวนทั้งภายในและภายนอก รวมถึงแรงกดดันจากห่วงโซ่อุปทาน จีนสามารถผลิตรถยนต์พลังงานใหม่ทั้งหมด 3.545 ล้านคัน เพิ่มขึ้น 159.5% หากเทียบกับปี 2020 ส่วนยอดขายรถยนต์พลังงานใหม่ของจีนในปี 2021 อยู่ที่ 3.521 ล้านคัน เพิ่มขึ้น 157.6% เมื่อเทียบกับปี 2020 ครองอันดับหนึ่งของโลกในด้านการขายเป็นเวลา 7 ปีติดต่อกัน ปริมาณการส่งออกรถยนต์พลังงานใหม่ในปี 2021 ของจีนอยู่ที่ 426,000 คัน เพิ่มขึ้นสูงถึง 291.4% เมื่อเทียบกับปี 2020
หากแบ่งรถยนต์พลังงานใหม่ของจีนตามระบบพลังงาน รถยนต์ไฟฟ้าบริสุทธิ์เป็นประเภทรถยนต์พลังงานใหม่ที่ผลิตและจำหน่ายมากที่สุด เมื่อปี 2021 รถยนต์ไฟฟ้าบริสุทธิ์คิดเป็น 82.99% ของปริมาณการผลิตรถยนต์พลังงานใหม่ทั้งหมดในประเทศจีน และคิดเป็น 82.82% ของปริมาณการขายรถยนต์พลังงานใหม่ทั้งหมดในประเทศจีน
ในฐานะตลาดรถยนต์พลังงานใหม่ที่ใหญ่ที่สุดในโลก รถยนต์ไฮบริด รถยนต์ไฟฟ้าบริสุทธิ์ รวมถึงรถยนต์เชื้อเพลิงไฮโดรเจนไม่เพียงแต่เป็น "นามบัตรทอง"สำหรับการส่งออกและทางเลือกใหม่สำหรับการอัพเกรดการบริโภคในตลาดท้องถิ่นของจีนเท่านั้น หากยังกำลังได้รับการเร่งให้กลายเป็นเครื่องยนต์ใหม่สำหรับการพัฒนาอย่างมีคุณภาพสูงของจีนอีกด้วย
ภายใต้การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 เมื่อเดือนมกราคมปี 2022 การผลิตและการจำหน่ายรถยนต์พลังงานใหม่ของจีนอยู่ที่ 452,000 คันและ 431,000 คัน เพิ่มขึ้น 1.3 เท่าและ 1.4 เท่าตามลำดับเมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปี 2021 ส่วนปริมาณการส่งออกเพิ่มขึ้น 5.4 เท่าเมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปี 2021
"เมื่อก่อนรถยนต์ต่างประเทศจำหน่ายมายังประเทศจีนในสภาพเดิม ต่อมาได้ค่อยๆปรากฏรุ่นรถสำหรับป้อนตลาดจีนโดยเฉพาะ ตอนนี้พร้อมไปกับการเพิ่มมากขึ้นของขนาดการส่งออกรถยนต์ของจีน บริษัทรถยนต์จีนกระทั่งสามารถผลิต 'รุ่นรถยนต์ทั่วโลก' แก่ตลาดต่างประเทศโดยเฉพาะได้ด้วยแล้ว และเป็นผู้นำเทรนด์พลังงานใหม่ของยานยนต์ทั่วโลก” นายหยีว์ เต๋อ ผู้จัดการใหญ่ฝ่ายธุรกิจระหว่างประเทศของกลุ่มบริษัทยานยนต์เซี่ยงไฮ้หุ้นส่วนจำกัด (SAIC Motor Corporation Limited -SAIC Motor) กล่าว
นายหยีว์ เต๋อแนะนำว่า บริษัท SAIC Motor ได้เล็งเห็นโอกาส "ช่วงระเบิด" ของตลาดรถยนต์ยุโรปที่จะเปลี่ยนรถยนต์ที่ใช้เชื้อเพลิงน้ำมันสู่รถยนต์พลังงานใหม่ ปี 2022 รถยนต์พลังงานใหม่รุ่น MG EH32 ที่ SAIC Motor ผลิตให้กับตลาดต่างประเทศโดยเฉพาะนั้นจะเปิดตัวในตลาดยุโรปซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดของอุตสาหกรรมยานยนต์ โดยยุโรปจะกลายเป็นตลาดต่างประเทศแห่งแรกที่มีปริมาณจำหน่ายรถยนต์แตะระดับ 100,000 คันของ SAIC Motor
รถยนต์พลังงานใหม่ที่ผลิตภายในประเทศจีนนอกจากได้รับความนิยมในต่างประเทศแล้ว ยังได้รับ "การเลือกเชิงรุก" จากผู้บริโภคในประเทศด้วย นายชุย ตงซู่ เลขาธิการสมาคมข้อมูลตลาดรถยนต์โดยสารแห่งชาติจีนกล่าวว่า รถยนต์พลังงานใหม่ได้ก้าวจากชายขอบของอุตสาหกรรมสู่สถานะแกนหลักของรุ่นรถที่ขายดีในตลาด ตลาดได้เปลี่ยนจาก "ชี้นำโดยนโยบาย" เป็น "ขับเคลื่อนด้วยผลิตภัณฑ์" แล้ว
ตามข้อมูลของสมาคมข้อมูลตลาดรถยนต์โดยสารแห่งชาติจีน อัตราการเจาะตลาดค้าปลีกของรถยนต์โดยสารพลังงานใหม่สูงถึง 14.8% ในปี 2021 ซึ่งหมายความว่ารถยนต์ 1 ใน 7 คันที่ขายได้เป็นรถยนต์พลังงานใหม่ เพิ่มขึ้นอย่างเด่นชัดเมื่อเทียบกับอัตราการเจาะตลาดในระดับ 5.8% ของปี 2020
รถยนต์พลังงานใหม่กำลังเร่งยกระดับห่วงโซ่อุตสาหกรรมทั้งหมด ตามแนวแถบเศรษฐกิจแม่น้ำแยงซีซึ่งเป็นระเบียงอุตสาหกรรมที่สำคัญของจีน ตั้งแต่ค่ายรถยนต์ฉางอัน(China Changan Automobile Group –CCAG)ในนครฉงชิ่ง, ไปจนถึงตงเฟิงมอเตอร์(Dongfeng Motor Corporation-DFM)ในมณฑลหูเป่ย, ค่ายรถยนต์เว่ยหลาย(NIO)ในมณฑลอันฮุย ตลอดจนค่าย SAIC Motor และเทสลามอเตอร์ในนครเซี่ยงไฮ้ โรงงานผลิตรถยนต์ของค่ายรถเหล่านี้กำลังขับเคลื่อนการรวมตัวของอุตสาหกรรมต้นน้ำและปลายน้ำมากยิ่งขึ้น ก่อรูปขึ้นเป็นแถบรวมอุตสาหกรรมหลายแห่งที่ขับเคลื่อนการพัฒนาโดยยานยนต์พลังงานใหม่
ยกตัวอย่างเช่น โรงงานขนาดใหญ่ค่ายเทสลาในนครเซี่ยงไฮ้ ซึ่งเป็นโรงงานขนาดใหญ่(Gigafactory)ในต่างประเทศแห่งแรกของเทสลา ได้ส่งมอบรถยนต์พลังงานไฟฟ้าจำนวน 59,845 คันในเดือนมกราคมปีนี้ ในจำนวนนี้รวมถึงปริมาณการส่งออกมากกว่า 40,000 คัน โรงงานขนาดใหญ่ในเซี่ยงไฮ้ได้กลายเป็นศูนย์กลางการส่งออกหลักของค่ายเทสลาอย่างต่อเนื่อง เมื่อปี 2021 โรงงานขนาดใหญ่ค่ายเทสลาในเซี่ยงไฮ้ส่งมอบรถยนต์ทั้งหมด 484,130 คัน คิดเป็น 51.7% ของกำลังการผลิตทั่วโลกของเทสลาในปีเดียวกัน
ฝ่ายเทสลาแนะนำว่า ปัจจุบันโรงงานขนาดใหญ่ค่ายเทสลาในเซี่ยงไฮ้ได้บรรลุการโลคัลไลเซชันทางด้านชิ้นส่วนประกอบในระดับที่สูงกว่า 90% แล้ว ซึ่งไม่เพียงแต่ได้ขับเคลื่อนการพัฒนาอย่างคึกคักของอุตสาหกรรมยานยนต์พลังงานใหม่ในพื้นที่ใหม่หลินกั่งภายในเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงงานขนาดใหญ่ของเทสลาเท่านั้น หากยังได้ดึงดูดวิสาหกิจชิ้นส่วนยานยนต์จำนวนไม่น้อยให้มาวางแผนธุรกิจในบริเวณดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซีเพิ่มมากขึ้นอีกด้วย
ในพื้นที่ใหม่หลินกั่งภายในเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ มูลค่าผลผลิตอุตสาหกรรมทั้งหมดในปี 2021 มีถึง 255,000 ล้านหยวน โดยยานยนต์พลังงานใหม่กลายเป็นอุตสาหกรรมแรกที่มีมูลค่าแตะ 100,000 ล้านหยวนในเขตนี้ พร้อมไปกับการเร่งขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การหลอมรวมเป็นหนึ่งเดียวของภูมิภาคดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซี ตามบริเวณรอบๆโรงงานขนาดใหญ่ค่ายเทสลาในเซี่ยงไฮ้ วิสาหกิจชิ้นส่วนยานยนต์จำนวนมากได้พากันมาลงทุนจนก่อรูปขึ้นเป็นคลัสเตอร์อุตสาหกรรมขนาดใหญ่ในภูมิภาคดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซีซึ่งครอบคลุมเมืองต่างๆ เช่น เมืองซูโจว หนิงโป หนานทง อู๋ซี หนานจิง และฉางโจว เป็นต้น
ผู้รับผิดชอบที่เกี่ยวข้องจากสมาคมอุตสาหกรรมยานยนต์แห่งประเทศจีนแนะนำว่า ควบคู่ไปกับการปรับปรุงดีขึ้นอย่างต่อเนื่องของห่วงโซ่และส่วนประกอบที่สนับสนุนอุตสาหกรรมยานยนต์ในจีน ยานยนต์พลังงานใหม่ได้เข้าสู่ขั้นตอนใหม่แห่งการพัฒนาแบบเร่งรัด ตามข้อมูลของ “เทียนเหยี่ยนฉา(Tianyancha)” ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มสำหรับค้นหาข้อมูลธุรกิจชั้นนําของจีน จีนมีวิสาหกิจเกี่ยวกับยานยนต์พลังงานใหม่รวมมากกว่า 420,000 แห่ง เฉพาะปี 2021 จีนมีวิสาหกิจเกี่ยวกับยานยนต์พลังงานใหม่ที่จดทะเบียนเพิ่มขึ้นประมาณ 170,000 แห่ง
"แผนพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต์พลังงานใหม่ (ปี2021-2035)" ของจีนเสนอว่า ถึงปี 2025 ยอดขายรถยนต์พลังงานใหม่จะสูงถึง 20% ของยอดขายรถยนต์ใหม่ทั้งหมด และภายในปี 2035 รถยนต์ไฟฟ้าบริสุทธิ์จะกลายเป็นกระแสหลักของการขายรถใหม่
YIM/LU