เพื่อรำลึกครบรอบ 100 ปีของการปฏิวัติซินไฮ่ สหพันธ์ชาวจีนโพ้นทะเลที่กลับประเทศของมณฑลกว่างตงได้จัดกิจกรรม "สื่อมวลชนต่างชาติมองกว่างตง" มีนักข่าวซึ่งเป็นสื่อมวลชนโพ้นทะเล 58 แห่งจาก 5 ทวีปจำนวน 83 คนเข้าร่วม ในงานสื่อต่างชาติสัญจรครั้งนี้ นักประวัติศาสตร์และนักข่าวโพ้นทะเลได้กล่าวถึงการปฏิวัติซินไฮ่ในสายตาของพวกเขา

โดยได้เล่าเรื่องผู้สนับสนุดร. ซุน ยัตเซ็นในเวียดนามที่ไม่ค่อยเป็นที่ทราบกันโดยทั่วไป

ศาสตรจารย์หลิน เจียโหย่วจากคณะประวัติศาสตร์มหาวิทยาลัยจงซาน และอดีตผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดร. ซุน ยัตเซ็นเล่าว่า เวียดนามติดกับจีน ทั้งเทือกเขาและสายน้ำเชื่อมต่อกัน ความสัมพันธ์เช่นนี้ทำให้เวียดนามเป็นแหล่งประสานเพื่อดำเนินการปฏิวัติของดร. ซุน ยัตเซ็นในช่วงต้นศตวรรษนี้ โดยดร. ซุน ยัตเซ็นตั้งกลุ่มชาวจีนโพ้นทะเลในเวียดนามและนำพาสหายในประเทศ รวบรวมกำลังในเขตภาคเหนือของเวียนนามที่ถือกรุงฮานอยและเมืองไฮฟอง(Hai Phong) เป็นศูนย์กลาง และบุกเข้าเขตชายแดน เมื่อเจออุปสรรคหรือประสบความล้มเหลวก็ถอนกลับเวียดนาม เตรียมพร้อมเพื่อปฏิบัติการใหม่ หรือแอบกลับประเทศจีน หรือจัดส่งผู้ก่อการปฏิวัติไปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ศาสตรจารย์หลิน เจียโหย่วกล่าวว่า เดือนมิถุนายนปี 1900 ดร. ซุน ยัตเซ็นเดินทางถึงกรุงฮานอย เมืองไซ่ง่อนเพื่อเผยแพร่การปฏิวัติ ในกลุ่มคนที่ยังมีข้อสงสัยอยู่นั้น มีผู้สนับสนุนที่ซื่อสัตย์คนหนึ่ง ชื่อหวงจิ่งหนัน เขาไปฟังปาถกฐาของดร. ซุน ยัตเซ็นทุกครั้ง จนได้ชื่อว่า "หยาไช่เสียง" เขาเป็นคนเขตซินฮุ่ยมณฑลกว่างตง ทำการค้าหยาไช่(ซึ่งเป็นผักดองชนิดหนึ่ง)ที่กรุงฮานอย ต่อมากลายเป็นผู้ติดตามดร. ซุน ยัตเซ็นไปทุดที่ ฤดูหนาวปี 1902 นายหวงจิ่งหนันเข้าเป็นสมาชิดสหพันธ์ซิงจงขบวนการตีอั้นของดร. ซุน ยัตเซ็น ทุกครั้งที่ดร. ซุน ยัตเซ็นไปขบวนการตีอั้น ก็ใช้โรงงานของ"หยาไช่เสียง"เป็นฐานปฏิบัติการ

เมื่อกล่าวถึงประวัติศาสตร์ช่วงนั้น นายเฉิน กั๋วหวา รองบรรณาธิการ"หนังสือพิมพ์รายวันปลดแอกไซ่ง่อน"ก็เล่าว่า ธุรกิจของ"หยาไช่เสียง" ดีขึ้นเรื่อยๆ แต่เขายังห่วงใยปิตุภูมิและประชาชนจีน เมื่อนึกถึงการทุจริตคอรัปชั่นของรัฐบาลราชวงศ์ชิง ปิตุภูมิที่ต้องเผชิญกับความวุ่นวายภายในประเทศและการรุกรานจากต่างประเทศ และพี่น้องชาวจีนโพ้นทะเลที่ถูกผู้ล่าอาณานิคมกดขี่ ก็ยิ่งวิตกกังวลมาก

ศาสตรจารย์หลิน เจียโหย่วของคณะประวัติศาสตร์มหาวิทยาลัยจงซาน  

เมื่อปี 1907 นายหวงจิ่งหนันบริจาคเงินที่เป็นเหรียญเงิน 3,000 เหรียญสนับสนุนการปฏิวัติเจิ้นหนันกวน เดือนกุมภาพันธ์ปี 1911 นายหวงจิ่งหนันซื้ออาวุธและตั้งหน่วยกล้าตาย เตรียมจะกลับเมืองกว่างโจวเพื่อร่วมการปฏิวัติ " 29 มีนา" เนื่องจากจัดขึ้นก่อนเวลากำหนดจึงไม่ได้ผล หลังจากการปฏิวัติอู่ชางแล้ว เขาได้รวบรวมเงิน 300,000 หยวนสนับสนุนการปฏิวัติ เมื่อปี 1920 ดร. ซุน ยัตเซ็นจัดการยกทัพไปปราบปรามขุนศึกตระกูลกุ้ย นายหวงจิ่งหนันได้ตั้งหน่วยอาสาสมัครชาวจีนโพ้นทะเลในเวียดนามกลับประเทศช่วยรักษาความสงบเรียบร้อย เมื่อประสบความสำเร็จแล้วเขากลับเวียดนามอย่างเงียบๆ

ชาวจีนโพ้นทะเลและชาวจีนที่พำนักอยู่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้สร้างคุณูปการยิ่งใหญ่ในการปฏิวัติซินไฮ่

ใบเสร็จบริจาคเงินให้การปฏิวัติซินไฮ่ของชาวจีนโพ้นทะเลในสิงคโปร์

นายอู๋ รุ่ยเฉิง ผู้อำนวยการสำนักงานกิจการชาวจีนโพ้นทะเลมณฑลกว่างตงบรรยายว่า ในเมืองโฮจิมินห์ ยังมีคนรับจ้างหาบน้ำที่ทำให้คนรุ่นหลังประทับใจ เขาหามน้ำหนึ่งเที่ยวได้เงินเพียงหนึ่งเฟิน(100 เฟินเท่ากับ 1 หยวน) เท่านั้น แต่เขาได้บริจาคเงินที่สะสมมาครึ่งชีวิต 3,000 หยวนเพื่อสนับสนุนการปฏิวัติซินไฮ่ที่นำโดยดร. ซุน ยัตเซ็น

จากเรื่องราวที่เล่ากันมานี้ทำให้เราได้ทราบถึงเรื่องราวและบุคคลที่น่าสนใจจากโพ้นทะเลที่ให้การสนับสนุนดร. ซุน ยัตเซ็นเตรียมก่อการปฏิวัติซินไฮ่ ทำให้การปฏิวัติครั้งนี้มีพลังมากขึ้น