ช่วงนี้เมืองไทยอากาศร้อนมาก ถ้าเทียบกัน ตอนนี้เมืองจีนอากาศสบายกว่า เพราะเพิ่งเริ่มจะร้อน เช้าถึงเย็นยังเย็นสบายอยู่ กลางวันประมาณ 20 องศาเซลเซียส ดังนั้นจึงเข้าใจไม่ยากว่า ทำไมช่วงนี้มีคนไทยมาเที่ยวเมืองจีนเยอะ โดยเฉพาะที่กรุงปักกิ่งมีจำนวนคนไทยมากทีเดียว
แม้ว่าอุณหภูมิยังไม่สูงมากนัก แต่อากาศแห้งมาก อีกทั้งในฤดูใบไม้ผลิมีพายุทรายบ่อยครั้ง ดังนั้น การเสริมน้ำให้ร่างกายจึงเป็นเรื่องสำคัญในทุกวันนี้ วันนี้เราจะแนะนำให้ท่านผู้ฟังว่า การดื่มน้ำอะไรจะเป็นผลดีต่อสุขภาพมากที่สุด
นั่นก็คือน้ำชาครับ เมื่อพูดถึงชาจีน เรามักเข้าใจว่าเป็นชาเขียว แต่ความจริงชามีหลายประเภท ตามเวลาเก็บใบชา แบ่งเป็นชาฤดูใบไม้ผลิ ชาฤดูร้อน และชาฤดูใบไม้ร่วง ตามสถานที่เก็บชาจะแบ่งเป็นชาภูเขาสูงและชาพื้นดิน ตามสีของใบชา จะแบ่งเป็น 6 ประเภทคือ ชาวเขียว ชาแดง ชาอูหลง ชาขาว ชาเหลือง และชาดำ นอกจากนั้น ยังมีชาแปรรูป ชาดอกไม้ และชาผลไม้ด้วย
ชาจีน
แต่ชาจีนที่เราเล่าถึงกันมากที่สุดและดื่มกันมากที่สุด คือชาเขียวนั่นเอง ในประวัติศาสตร์จีน ไม่ว่าผู้มีตำแหน่งสูงหรือชาวบ้านธรรมดา ล้วนทราบและเชื่อว่า น้ำชาสามารถป้องกันและรักษาโรค ตลอดจนทำให้อายุยืนยาวได้ ตั้งแต่เมื่อ 2,000 กว่าปีก่อน พระภิกษุจีนก็นิยมดื่มน้ำชาและเอาน้ำชาไปรักษาโรค ปัจจุบัน ในวัดวาอารามต่างๆ ของจีนเกือบทุกแห่งก็ล้วนมีห้องน้ำชา
นักวิจัยคณะแพทยศาสตร์ของมหาวิทยาลัยโตโฮกุของญี่ปุ่นสำรวจคนชราที่มีอายุมากกว่า 65 ปี จำนวน 14,000 คนอย่างต่อเนื่องกันเป็นเวลา 3 ปี แล้วพบว่า คนชราที่ดื่มชาเขียวเป็นประจำ มีสุขภาพแข็งแรงกว่า หลอดหลือดมีความยืดหยุ่นกว่า และแก่ช้ากว่าผู้ที่มีอายุเท่ากันแต่ไม่ค่อยดื่มชาเขียว นักวิทยาศาสตร์พบว่า ชาเขียวมีสารอินทรี(organic compound)กว่า 450 ชนิด และแร่ธาตุกว่า 15 ชนิด ซึ่งส่วนใหญ่มีบทบาทบำรุงร่างกายและป้องกันโรค ชาเขียวมีสรรพคุณหลายอย่าง เช่น ลดไขมันและลดน้ำหนัก ป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจและสมองตีบ หนังสือการแพทย์แผนโบราณจีนของเมื่อ 2,000 กว่าปีก่อนได้บันทึกถึงบทบาทของชาเขียว โดยระบุว่า ดื่มน้ำชาเป็นเวลานานจะบำรุงหัวใจและเลือดลม รวมทั้งชะลอวัย
ผลการวิจัยทางวิทยาศาสตร์พิสูจน์ว่า การดื่มน้ำชาสามารถลดไขมันและคอเลสเตอรอลในเลือดให้ต่ำลง ซึ่งเป็นบทบาทของสารโพลีฟินอลส์ในชา (Tea Polyphenols) คาเฟอินและวิตามินซี ของใบชา สารเหล่านี้สามารถช่วยละลายไขมัน ย่อยอาหาร และขับคอเลสเตอรอลออกจากร่างกาย สมาคมโรคหัวใจของสหรัฐฯ ประกาศผลการวิจัยว่า การดื่มชาเขียวบ่อยๆ จะช่วยให้หลอดเลือดมีความยืดหยุ่นมากขึ้น ลดความเสี่ยงการเสียชีวิตจากโรคหัวใจ ผลการสำรวจจากผู้ป่วยโรคหัวใจที่มีอายุมากกว่า 60 ปี จำนวน 1,900 คนพบว่า ผู้ที่ดื่มน้ำชาสัปดาห์ละอย่างน้อย 14 ถ้วยมีความเสี่ยงการเสียชีวิตต่ำกว่าผู้ป่วยที่ไม่ดื่มน้ำชาประมาณ 44% และแม้ดื่มน้ำชาไม่ถึง 14 ถ้วย ความเสี่ยงการเสียชีวิตก็ลดลงได้ถึง 28%
ชาเขียวยังสามารถป้องกันมะเร็งได้ด้วย ซึ่งสารโพลีฟินอล์ส์ในชา และคาเฟอินรวมกันแล้วมีบทบาททำให้สมองสดใสขึ้น เสริมภูมิต้านทานและป้องกันมะเร็งได้ ซึ่งปีหลังๆ มานี้ สมาคมเคมีของสหรัฐฯ พบว่า ใบชาไม่เพียงแต่สามารถยับยั้งเซลล์มะเร็งในระบบย่อยอาหารได้ หากยังมีบทบาทยับยั้งมะเร็งผิวหนัง และมะเร็งตับได้อีกด้วย เมื่อปี 2,737 ก่อนคริสต์ศักราช มีนิทานพื้นบ้านของจีนเล่าว่า เทพเจ้าเสิน หนุงทดลองชิมยาสมุนไพรร้อยชนิดต่อวัน จนรับพิษไป 72 ชนิด แต่เมื่อดื่มน้ำชาแล้วกลับหายเป็นปกติอย่างน่าอัศจรรย์ และ "ตำราชา" ที่เขียนโดยลู่ หยวี่ สมัยราชวงศ์ถังบันทึกว่า ชามีลักษณะเย็นมาก เมื่อรู้สึกตัวร้อน กระหายน้ำ หายใจลำบาก ปวดหัว เมื่อยตา และเหน็ดเหนื่อย ปวดตามข้อ ให้ดื่มน้ำชา 4-5 ถ้วยจะมีอาการดีขึ้น ตั้งแต่นั้นมา ชาวจีนก็ชอบดื่มน้ำชาเพื่อขจัดสารพิษและฆ่าเชื้อไวรัสในร่างกาย และช่วยรักษาโรคติดต่อ
นอกจากนั้น การดื่มน้ำชา โดยเฉพาะชาเขียวยังทำให้อายุยืนยาวขึ้น เพราะสารชนิดต่างๆ ในใบชาสามารถทำให้กล้ามเนื้อหัวใจแข็งแรง หลอดเลือดยืดหยุ่น ลดไขมันในเลือด ซึ่งเป็นผลดีต่อการป้องกันและรักษาโรคความดันโลหิตสูง และโรคคนชราชนิดอื่นๆ นักวิทยาศาสตร์สหรัฐฯ พบว่า เมื่อผสมสารเซเลเนียม วิตามินซีและวิตามินอีในอาหารแล้ว จะทำให้อายุยืนยาวขึ้น ซึ่งพอดีว่าในใบชามีสารเหล่านี้ทั้งหมด
ชาเขียว
แม้ว่าชาเขียวมีข้อดีมากมายหลายประการ แต่ไม่เหมาะสำหรับทุกคน ผู้ที่มีโรคกระเพาะอาหารไม่ควรดื่มน้ำชาเขียว เพราะจะทำให้มีอาการท้องอืดท้องเฟ้อ ผู้หญิงที่อยู่ในช่วงประจำเดือนดื่มน้ำชาเขียวแล้วจะทำให้ธาตุเหล็กในร่างกายสูญเสียจนโลหิตจาง ผู้หญิงที่มีครรภ์ดื่มน้ำชาเขียวแล้วจะเพิ่มภาระแก่หัวใจและไต ผู้หญิงที่เลี้ยงนมลูกไม่ควรดื่มน้ำชาเขียวด้วย เพราะสารกลุ่มแกลโลแทนนิน (Gallotannin,Tannin) ในใบชาจะส่งผลกระทบถึงการหมุนเวียนของโลหิตในเต้านม จนยับยั้งการไหลของน้ำนม ส่วนผู้หญิงที่อยู่วัยทองดื่มน้ำชาเขียวจะทำให้หัวใจเต้นไวและนอนไม่หลับ