สถานการณ์ในน่านน้ำเกาะหวงเหยียนซึ่งเป็นดินแดนดั้งเดิมของจีนยังไม่สงบ ฟิลิปปินส์ยังคงสร้างข่าวเกี่ยวกับเรื่องนี้ โดยไม่คำนึงถึงจุดยืนทางหลักการว่าด้วยการแก้ไขปัญหาด้วยวิถีทางการทูตและปฏิบัติการณ์เชิงสร้างสรรค์ของจีน บุคคลทางทหารระดับสูงของฟิลิปปินส์ยังระบุว่า ได้ส่งเรืออีก 2 ลำไปยังน่านน้ำทะเลเกาะหวงเหยียนแล้ว

ก่อนหน้านี้ นายอัลเบิร์ต เดล โรซาริโอ รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลิปปินส์ประณามจีนขณะออกเดินทางไปเยือนสหรัฐฯ โดยสร้างประเด็นว่า จีนสร้างภัยคุกคามมหาศาลแก่ประเทศจำนวนมากในน่านน้ำทะเลจีนใต้ ซึ่งไม่ยากนักที่เห็นได้ว่า ฟิลิปินส์กำลังใช้ลูกเล่นกับจีนอย่างต่อเนื่องตามแผนการที่วางไว้ ได้แก่ ยั่วยุก่อเรื่องเพื่อให้ปัญหาทะเลจีนใต้เป็นประเด็นร้อน สร้างภาพลวงตาที่ว่า จีนสามารถที่จะร่างกฎเกณฑ์ที่พุ่งเป้าไปยังประเทศใดๆ พยายามลากมหาประเทศนอกเหตุการณ์และกลุ่มประเทศอาเซียนให้เข้าข้างตนเอง เพื่อให้ปัญหาทะเลจีนใต้กลายเป็นปัญหาสากล

ช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา ฟิลิปปินส์ระบุถึงกฎเกณฑ์ต่างๆ ครั้งแล้วครั้งเหล่า จีนจึงมีความจำเป็นต้องเตือนว่า ทะเลจีนใต้ไม่ใช่สวนสนุกที่ไม่มีกฎเกณฑ์

เมื่อเดือนพฤศจิกายนปี 2002 จีนกับกลุ่มประเทศอาเซียนได้ลงนามใน"ปฏิญญาว่าด้วยปฏิบัติการณ์ของฝ่ายต่างๆ ในทะเลจีนใต้"โดยได้ระบุอย่างชัดเจนว่า กฎเกณฑ์พื้นฐานเกี่ยวกับการจัดการปัญหาทะเลจีนใต้เป็นอย่างไร ซึ่งประกอบด้วย การมีความยับยั้งชั่งใจ ไม่ใช้ปฏิบัติการณ์ที่ทำให้ข้อพิพาทมีความสลับซับซ้อนและขยายวง ทำให้ส่งผลกระทบถึงสันติภาพและความมั่นคง และส่งเสริมให้จัดการความขัดแย้งด้วยรูปแบบเชิงสร้างสรรค์

เกาะหวงเหยียนเป็นดินแดนของจีนมาตั้งแต่โบราณกาล การที่ฟิลิปปินส์มีข้อเรียกร้องทางดินแดนที่ไร้มูลเหตุเช่นนี้เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้สถานการร์เกาะหวงเหยียนมีความสลับซับซ้อน เหตุการณ์ครั้งนี้เกิดขึ้นจากการที่ฟิลิปปินส์ก่อกวนเรือและชาวประมงจีนในน่านน้ำบริเวณเกาะหวงเหยียน ทั้งนี้เป็นข้อเท็จจริงที่ไม่ต้องสงสัย ซึ่งฟิลิปปินส์เถียงอย่างไรก็ไม่สามารถกลับดำให้เป็นขาวได้เลย

การยั่วยุก่อเหตุและผลักดันให้ทะเลจีนใต้เป็นปัญหาสากล ถ้าพิจารณาจากธาตุแท้ความจริงแล้ว ก็มุ่งหวังจะทำลายความเข้าใจร่วมกันระหว่างจีน-อาเซียน และทำลายผลการดำเนินความร่วมมือที่ได้มาไม่ง่าย ทำให้ปัญหาทะเลจีนใต้ตกอยู่ในสภาพวุ่นวายที่ไม่มีกฎเกณฑ์พื้นฐาน เพื่อสร้างกฎเกณฑ์ที่มุ่งผลประโยชน์ส่วนตัวและไม่มีหลักสัจธรรมและศีลธรรม ซึ่งกฎเกณฑ์เช่นนี้ย่อมไม่สมเหตุสมผลและไม่เป็นผลดีต่อทุกฝ่าย