แต่ความจริงคือ อัตราการสอบเข้ามหาวิทยาลัยในแผ่นดินใหญ่จีนเพิ่มขึ้นทุกปี ปีนี้เกือบถึง 80% อีกทั้งจำนวนผู้เข้าสอบลดน้อยลงเรื่อยๆ จาก 10.5 ล้านคนในปี 2008 มาเป็น 10.2 ล้านคน 9.46 ล้านคน และ 9 ล้านคนในปีนี้ 4 ปีรวมแล้วลดน้อยลง 1.5 ล้านคนหรือประมาณ 17% แต่ขณะเดียวกัน นักเรียนที่ตัดสินใจไม่เข้าสอบเอนทรานซ์และหันไปศึกษาต่อในต่างประเทศเพิ่มมากขึ้นในอัตรากว่า 20% ต่อปี
ผู้เชี่ยวชาญเห็นว่า เนื่องจากหลายปีมานี้ นักศึกษาหลังจากจบจากมหาวทยาลัยแล้วหางานยาก ทำให้ผู้ปกครองและนักเรียนบางคนคิดว่าการเรียนมหาวิยาลัยต้นทุนสูงมาก แต่สิ่งที่ตอบแทนกลับมาไม่คุ้มกับการทุ่มเท นอกจากนี้ คุณภาพการเรียนการสอนของสถาบันอุดมศึกษา โดยเฉพาะมหาวิทยาลัยระดับทั่วไป นับวันไม่เป็นที่พอใจของทั้งนักศึกษาและหน่วยงานรับสมัครคนทำงาน และสิ่งสำคัญอีกอย่างคือ คนจำนวนไม่น้อยอยากหนีให้พ้นจากระบบการศึกษาในปัจจุบัน โดยเฉพาะการสอบเอนทรานซ์ ซึ่งถือเป็นการต่อสู้และแข่งขันดุเดือนที่สุดในชีวิต จนมีผู้เชี่ยวชาญด้านการศึกษาคาดการณ์ว่า ภายในเวลา 10 ปีข้างหน้า สถาบันอุดมศึกษาจำนวนหนึ่งต้องเผชิญกับวิกฤตการรับนักเรียนน้อยลงเรื่อยๆ หรือไม่มีนักเรียนสมัครเข้าเรียน จนเปิดสอนไม่ได้ ในที่สุดต้องปิดมหาวิทยาลัย
ปัจจุบัน จีนมีสถาบันอุดมศึกษาประมาณ 2000 แห่ง ในการจัดอันดับมหาวิทยาลัยชั้นนำของโลก โดยไทมส์ไฮเออร์เอดูเคชันซัปพลีเมนต์ (Times Higher Education Supplement) แผ่นดินใหญ่จีนมีมหาวิทยาลัยเพียง 3 แห่งอยู่ใน 200 อันดับแรก คือ มหาวิทยาลัยปักกิ่งอยู่อันดับ 49 และมหาวิทยาลัยชิงหัวอยู่อันดับ 71 เมื่อเทียบดูคะแนนรวมของแต่ละประเทศแล้ว แผ่นดินใหญ่จีนอยู่อันดับ 4 ของเอเชีย รองจากญี่ปุ่น ฮ่องกงและเกาหลีใต้ ส่วนสิงคโปร์อยู่อันดับ 5 ญี่ปุ่นมีมหาวิทยาลัย 5 แห่งอยู่ 200 อันดับแรกของโลก ได้คะแนนรวมเป็นอันหนึ่งของเอเชีย
ส่วนในด้านศักยภาพการวิจัยทางวิชาการ มหาวิทยาลัยปักกิ่งอยู่อันดับ 168 และมหาวิทยาลัยชิงหัวอยู่อันดับ 179 ของโลก
เมื่อก่อนหากบ้านใครมีลูกสอบเข้ามหาวิทยาลัยปักกิ่งหรือมหาวิทยาลัยชิงหัว พ่อแม่จะรู้สึกมีหน้ามีตามาก และเด็กเรียนเก่งทุกคนล้วนใฝ่ฝันที่จะสอบเข้ามหาวิทยาลัย 2 แห่งนี้ แต่หลายปีมานี้ นักเรียนปักกิ่งที่สอบเอนทรานซ์ได้คะแนนสูงสุดทั้งสายวิทกับสายศิลป์ มีหลายคนเลือกมหาวิยาลัยในฮ่องกง บางคนทั้งๆ ที่สอบเข้ามหาวิทยาลัย 2 แห่งนี้แล้วก็ยังเปลี่ยนใจไปเรียนที่ฮ่องกง
มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีฮ่องกง(Hong Kong University of Science & Technology) ก่อตั้งขึ้นเพียง 21 ปี แต่ได้รับคัดเลือกเป็นมหาวิทยาลัยชั้นนำอันอันแรกของเอเชียต่อเนื่องกันหลายปี และมหาวิทยาลัยอีกหลายแห่งของฮ่องกงก็ติดอันดับต้นๆ ของเอเชียด้วย จึงกลายเป็นทางเลือกอีกทางหนึ่งของนักเรียนจากแผ่นดินใหญ่จีน นอกเหนือจากเลือกไปเรียนที่ต่างประเทศ
