เราเคยนำเสนอสภาพการเปลี่ยนแปลงของสิ่งจำเป็นสามสิ่งสำหรับการแต่งงานของชาวจีนตั้งแต่ทศวรรษที่ 1960 จนถึงปี 2010 ไปแล้ว ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงของระดับชีวิตความเป็นอยู่ของชาวจีนในช่วง 50 ปีที่ผ่านมานี้ ขณะนี้ เราขอนำเสนอเกี่ยวกับงานแต่งของชาวจีนต่อไป เพื่อให้ท่านรู้จักประวัติความเป็นมาของงานแต่งงานชาวจีนที่น่าสนใจอีกส่วนหนึ่ง

เราคงได้ยินในหนังจีนบ่อยครั้งว่า "หนึ่ง....คำนับฟ้าดิน สอง....คำนับพ่อแม่ สาม....คำนับกันและกัน ส่งตัวเข้าห้องหอ" ซึ่งเป็นวลีในพิธีกราบไหว้ฟ้าดิน โดยพิธีดังกล่าวเป็นพิธีการหนึ่งที่สำคัญยิ่งสำหรับพิธีแต่งงานแบบจีนโบราณ

เดิมทีชาวจีนสมัยก่อนเรียกพิธีแต่งงานว่า "昏礼" (ฮุนหลี่) แปลตรงตัวว่า "พิธีกรรมยามโพล้เพล้" เพราะงานแต่งงานส่วนใหญ่มักจัดขึ้นในยามเย็น จนกระทั่งแผลงมาเป็นคำว่า "婚礼" (ฮุนหลี่) ในปัจจุบัน ซึ่งเป็นคำที่ออกเสียงเดียวกันแต่ตัวอักษรคนละตัว หลักสำคัญที่ขาดไม่ได้ในงานแต่งงานตามความเชื่อจีนโบราณก็คือหลัก "3 หนังสือ 6 พิธีการ" 3 หนังสือที่กล่าวถึงนั้น ได้แก่ หนังสือหมั้นหมาย หนังสือแสดงสินสอด และหนังสือรับตัวเจ้าสาว ส่วน 6 พิธีการเป็นขั้นตอนการปฏิบัติที่เริ่มตั้งแต่การหมั้นกระทั่งถึงพิธีแต่งงาน ได้แก่

ขั้นตอนที่ 1. สู่ขอ – ผู้ใหญ่ฝ่ายชายและแม่สื่อเดินทางไปสู่ขอกับพ่อแม่ฝ่ายหญิง พร้อมมอบของขวัญที่มีความหมายมงคลให้แก่บ้านผู้หญิง ส่วนครอบครัวฝ่ายหญิงเองจะถือโอกาสนี้สอบถามแม่สื่อเกี่ยวกับครอบครัวฝ่ายชาย

ขั้นตอนที่ 2. ขอวันเดือนปีเกิด – หลังจากสู่ขอสำเร็จเป็นที่เรียบร้อยแล้ว พ่อแม่ฝ่ายหญิงจะมอบวันเดือนปีเกิดของลูกสาวให้แก่บ้านฝ่ายชายเพื่อนำไปเสี่ยงทาย

ขั้นตอนที่ 3. เสี่ยงทาย – หลังจากรับแผ่นกระดาษบันทึกวันเดือนปีเกิดฝ่ายหญิงมาแล้ว พ่อแม่ฝ่ายชายจะนำแผ่นวันเดือนปีเกิดไปวางไว้หน้ารูปปั้นเทพเจ้าหรือบนโต๊ะบูชาบรรพบุรุษ เพื่อให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือบรรพบุรุษชี้แนะว่า การแต่งงานครั้งนี้จะนำโชคดีหรือร้ายมาสู่ครอบครัว ว่าที่คู่บ่าวสาวดวงชงกันหรือไม่ หากไม่มีสัญญาณบ่งชี้ถึงความไม่เป็นมงคลเกิดขึ้น การเตรียมงานแต่งก็เริ่มขึ้น ณ บัดนี้

ขั้นตอนที่ 4. มอบสินสอด – ฝ่ายชายส่งหนังสือหมั้นหมาย และหนังสือแสดงสินสอดมายังบ้านฝ่ายหญิง โดยก่อนวันแต่ง 2 สัปดาห์ไปจนถึง 1 เดือน- ครอบครัวฝ่ายชายจะเชิญญาติที่เป็นหญิงจำนวน 2 หรือ 4 คน (ต้องเป็นหญิงที่มีความสุขพร้อม) พร้อมทั้งแม่สื่อ นำสินสอดทองหมั้นไปให้ฝ่ายหญิง และครอบครัวฝ่ายหญิงก็จะมอบของขวัญตอบ

ขั้นตอนที่ 5. ขอฤกษ์ – ครอบครัวฝ่ายชายรับหน้าที่หาฤกษ์งามยามดีจัดงาน และนำวันที่ได้ไปขอความเห็นจากฝ่ายหญิง

ขั้นตอนที่ 6. รับเจ้าสาว – ในวันมงคลสมรส เจ้าบ่าวในชุดพิธีการ พร้อมด้วยแม่สื่อ ญาติสนิท มิตรสหาย เดินทางไปรับเจ้าสาวที่บ้าน เมื่อถึงบ้านเจ้าสาวแล้ว เจ้าบ่าวต้องไปเคารพศาลบรรพชนของฝ่ายหญิง หลังจากนั้นก็รับเจ้าสาวขึ้นเกี้ยวมาทำพิธีกราบไหว้ฟ้าดินที่บ้านฝ่ายชาย โดยขณะออกเดินทางครอบครัวฝ่ายหญิงบางครอบครัวจะนำน้ำสะอาดสาดตามหลังเกี้ยว หมายถึง ลูกสาวแต่งงานไปแล้ว ก็ถือว่าเป็นสมาชิกของครอบครัวฝ่ายชาย เหมือนน้ำที่สาดออกไป ซึ่งเมื่อเสร็จพิธีกราบไหว้ฟ้าดินแล้วก็ถือว่าบ่าวสาวทั้งสองเป็นสามีภรรยากัน จากนั้นก็ส่งตัวทั้งคู่เข้าสู่ห้องหอได้แล้ว