ที่ประชุมสองสภาของจีนปี 2013 ได้อนุมัติให้ดำเนินการ "แผนการปรับเปลี่ยนโครงสร้างและการบริหารงานของคณะรัฐมนตรี" โดยรัฐบาลชุดใหม่ให้คำมั่นสัญญาอย่างหนักแน่นว่า ในวาระหน้าที่ 5 ปี หน่วยงานต่างๆ ของคณะรัฐมนตรีจีนจะลดอำนาจในการอนุญาตทางการบริหารให้น้อยลง 1 ใน 3 จากเดิมที่มีอยู่ทั้งหมดกว่า 1,700 รายการ เป็นการเปิดฉากการปฏิรูประบบการบริหารปกครองรอบใหม่

เมือเดือนพฤศจิกายนปี 2013 ที่ประชุมเต็มคณะของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์ชุดที่ 18 มีมติว่าด้วยการปฏิรูประบอบการบริหารปกครอง โดยเน้นว่า ต้องปรับเปลี่ยนโครงสร้างและการบริหารงานของรัฐบาลอย่างแท้จริง ปฏิรูปกลไกการบริหารให้ลึกซึ้ง สร้างสรรค์รูปแบบการบริหารใหม่ ให้หน่วยงานรัฐบาลเพิ่มความเชื่อถือและความสามารถการปฏิบัติงาน บริหารปกครองด้วยกฎหมายและเน้นการรับใช้ประชาชน

ในช่วงหนึ่งปีที่ผ่านมา การปรับเปลี่ยนโครงสร้างและการบริหารงานของรัฐบาลถือว่าค่อนข้างโดดเด่นสะดุดตา ทั้งการปรับปรุงโครงสร้างหน่วยงานรัฐบาลขนานใหญ่ ลดอำนาจการอนุมัติ และกระตุ้นตลาดและสังคมให้เจริญคึกคัก ต่างได้สร้างผลงานเป็นที่ประจักษ์ชัดเจน

ปรับโครงสร้างควบคู่ไปกับปรับเปลี่ยนการบริหารงาน การปฏิรูประบบการบริหารปกครองเดินหน้าอย่างมั่นคงและรวดเร็ว

ตัวอย่าง: เมื่อคืนวันที่ 21 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ที่ศูนย์เครือข่ายทางหลวงของกระทรวงคมนาคมและการขนส่ง เจ้าหน้าที่ 3 คนเฝ้าติดตามอยู่หน้าจอถ่ายทอดสภาพการจราจรบนท้องถนน พร้อมประสานงานกับหน่วยงานบริหารการจราจรในท้องที่ต่างๆ อย่างใกล้ชิด ทั้งนี้การขนส่งช่วงตรุษจีนปี 2014 ได้ปิดฉากลงอย่างราบรื่น นับเป็นการขนส่งช่วงตรุษจีนครั้งแรกภายหลังการจัดตั้งกระทรวงขนาดใหญ่ใหม่

เมื่อเดือนกรกฎาคมปีที่แล้ว คณะรัฐมนตรีจีนประกาศเอกสารเกี่ยวกับการกำหนดหน้าที่ หน่วยงานบริหารระดับกระทรวงสำหรับ 6 กระทรวง ต่อมา ทางการบริหารในท้องที่ต่างๆ ของจีนก็พากันเริ่มต้นกระบวนการปรับเปลี่ยนโครงสร้างและการบริหารงานของหน่วยงาน

ตามรายละเอียดที่ระบุใน "แผนการปรับเปลี่ยนโครงสร้างและการบริหารงานของคณะรัฐมนตรี" ได้ยกเลิกกระทรวงการรถไฟและจัดตั้งบริษัทการรถไฟแห่งประเทศจีนขึ้นมาเพื่อเอื้อประโยชน์ต่อการประกอบธุรกิจการขนส่งทางรถไฟ หน้าที่ด้านการบริหารของกระทรวงการรถไฟถูกโอนไปให้กระทรวงคมนาคมการขนส่งรับผิดชอบ

ตัวอย่าง: หลังจากจัดตั้งสำนักงานใหญ่การตรวจสอบและกำกับดูแลอาหารและยาแห่งชาติจีนแล้ว หน้าที่คล้ายคลึงกันซึ่งเดิมทีกระจายในหน่วยงานหลายแห่งได้ถูกรวมไว้ที่สำนักงานฯ ใหม่ซึ่งเป็นหน่วยงานบริหารสูงสุดระดับกระทรวงแห่งนี้ หน่วยงานกำกับดูแลอาหารจากไร่นาสู่โต๊ะอาหารลดน้อยลงจาก 5 แห่งเหลือเพียง 2 แห่ง พร้อมกันนั้น ทางสำนักงานฯ ก็จะแบ่งปันหน้าที่บางรายการสู่หน่วยงานใต้สังกัดเพื่อยกประสิทธิภาพการปฏิบัติงาน

นายเกา เสี่ยวผิง อุปนายกสมาคมการบริหารปกครองแห่งประเทศจีนอธิบายว่า "สำหรับการปฏิรูปหน่วยงานรัฐบาลรอบใหม่นี้ การปรับเปลี่ยนหน้าที่การงานโดดเด่นกว่าการปรับจัดโครงสร้าง ถือว่ายิงตรงเป้าสู่เนื้อแท้และปัจจัยสำคัญที่สุดของการปฏิรูประบบการบริหารปกครอง"

การปฏิรูปโครงสร้างหน่วยงานจะดำเนินการเป็นขั้นตอน จึงจะค่อยๆ ส่งผลต่อการดำเนินการของรัฐบาลจากภายนอกสู่ข้างใน แต่การปฏิรูปอำนาจอนุมัติของหน่วยงานรัฐบาล ซึ่งก็คืออำนาจการตัดสินย่อมต้องกระทบถึงผลประโยชน์ของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องตั้งแต่จุดเริ่มต้น

เมื่อปีที่แล้ว สำนักงานใหญ่ภาษีอากรแห่งชาติกำหนดจะปล่อยอำนาจอนุมัติเกี่ยวกับ "ลดหรือยกเลิกภาษีใช้ที่ดินในเมือง" ให้หน่วยงานเก็บภาษีระดับมณฑล นักวิเคราะห์บางคนรีบแสดงความกังวลว่า การปล่อยอำานาจสำคัญส่วนนี้จะทำให้เก็บภาษีไม่เป็นระเบียบหรือไม่ หน่วยงานชั้นล่างอาจจะคุมมาตรการตัดสินยกเลิกภาษีไม่ได้ดีเท่าสำนักงานใหญ่ระดับชาติ

เป็นเรื่องธรรมชาติที่ว่า การถ่ายโอนอำนาจการตัดสินโดยเฉพาะในด้านภาษีอากรที่เกี่ยวพันกับเศรษฐกิจอย่างใกล้ชิด ต้องการผู้เสียภาษีทุกระดับตั้งใจศึกษากฎเกณฑ์ใหม่ และหน่วยงานบริหารก็ต้องตั้งกลไกใหม่ในการปฏิบัติงาน ในเมื่อหน่วยงานทุกระดับมีอิสระในการทำงานมากขึ้น ประสิทธิภาพการทำงานก็ย่อมสูงขึ้นตาม

นายติง จั่วถี เจ้าหน้าที่กรมกฎข้อบังคับสำนักงานใหญ่ภาษีอากรแห่งชาติชี้แจงว่า "ก่อนปล่อยอำนาจอนุมัติสู่ชั้นล่าง ได้ทำการสำรวจประชามติและลงพื้นที่ศึกษารับรู้ความยากลำบากของผู้ประกอบการอย่างละเอียด พิจารณาให้รอบคอบแล้วจึงตัดสินใจในที่สุดว่า การปล่อยอำนาจลงสู่ชั้นล่างมีข้อดีมากกว่าข้อเสีย ตั้งแต่หน่วยงานระดัมมณฑลคุมอำนาจด้วยตนเองแล้ว ผู้ประกอบการในท้องที่ต่างๆ ไม่มีเสียงคัดค้านหรือร้องทุกข์ใดๆ ต่อไปทางสำนักงานใหญ่จะคิดค้นวิธีควบคุมบริหารงานชั้นล่างให้สมบูรณ์ และหลีกเลี่ยงความผิดพลาดในการตรวจสอบบัญชี"

ภายใต้หลักการ "เดินหน้าอย่างใจกล้าและมั่นคง" การปฏิรูประบบการอนุมัติของหน่วยงานระดับกระทรวงของคณะรัฐมนตรีจีนเป็นไปอย่างราบรื่น ขณะนี้ได้ปล่อยอำนาจทั้งหมดกว่า 300 รายการสู่หน่วยงานบริหารชั้นล่างตามความเหมาะสมแล้ว

นายหวัง ฉวนหมั่น รองเลขาธิการศูนย์วิจัยการปฏิรูประบบการบริหารปกครองจีนเผยว่า "เมื่อต้นปี 2013 คณะรัฐมนตรีจีนเสนอให้ลดรายการขออนุมัติประมาณ 600 รายการในวาระปฏิบัติงาน 5 ปีนี้ เท่ากับว่าลด 120 รายการต่อปี ถือว่าลงไปเร็วมากจนนักวิชาการไม่น้อยรู้สึกไม่ค่อยมั่นใจ ขณะนี้ทั้งขีดการทำงานและผลคืบหน้า ต่างเกินความคาดการณ์ของประชาชน"

พร้อมกันนั้น องค์กรต่างๆ ของคณะรัฐมนตรีประกาศใช้มาตรการปฏิรูปที่อำนวยความสะดวกแก่การทำงาน เช่น เริ่มลดขั้นตอนการจดทะเบียนทุนประกอบธุรกิจ ศึกษารูปแบบซื้อการบริการจากสังคมของรัฐบาล เปิดเผยข้อมูลข่าวสารของรัฐบาล ลดการชำระเฉพาะรายการของการคลังส่วนกลาง เป็นต้น ศาสตรจารย์ไฉ่ จี้หมิงจากมหาวิทยาลัยชิงหวา และสมาชิกสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติสรุปว่า "ในช่วงหนึ่งปีที่ผ่านมา รัฐบาลชุดใหม่เร่งดำเนินการตามแผนปฏิรูปของสองสภา มุ่งปฏิบัติตามคำมั่นสัญญาที่ให้ไว้"