หนังสือพิมพ์เหรินหมินรึ่เป้ารายงานว่า สหรัฐฯหยิบยกปัญหาเสรีภาพในการเดินเรือที่น่านน้ำทะเลจีนใต้มาพูดถึงบ่อยครั้ง พร้อมทำการเสริมกำลังทหารในภูมิภาคดังกล่าวโดยใช้ประเด็นนี้เป็นข้ออ้าง เมื่อเร็วๆนี้ ในระหว่างการเยือนฟิลิปปินส์ นายแอชตัน คาร์เตอร์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯไม่เพียงแต่กล่าวเน้นปัญหาเสรีภาพการเดินเรือของทะเลจีนใต้เท่านั้น หากยังระบุจะใช้มาตรการใหม่เกี่ยวกับการที่สหรัฐฯกับฟิลิปปินส์ร่วมลาดตระเวนที่ทะเลจีนใต้ และเสริมกำลังทหารสหรัฐฯประจำฟิลิปปินส์ เป็นต้น

สำหรับประเด็นเสรีภาพในการเดินเรือที่ทะเลจีนใต้เผชิญกับความเสี่ยงจริงหรือไม่นั้น คำตอบมีให้เห็นชัดเจนว่า ในฐานะเป็นเขตสำคัญด้านการคมนาคมขนส่งทางทะเล ทุกปีน่านน้ำทะเลจีนใต้จะรองรับเกือบ 1 ใน 3 ของการขนส่งสินค้าทั่วโลก กว่าครึ่งหนึ่งเป็นเรือบรรทุกน้ำมันขนาดใหญ่พิเศษจากทั่วโลก และถึงเป็น 2 ใน 3 ของยอดการค้าก๊าซธรรมชาติทั่วโลก แม้ข้อขัดแย้งทะเลจีนใต้เกิดขึ้นเป็นเวลากว่า 40 ปีแล้ว แต่น่านน้ำดังกล่าวไม่เคยปรากฏเหตุการณ์ที่เรือพลเรือนถูกรัฐบาลจีนขัดขวาง

หากสังเกตดูจะพบว่า ปีหลังๆนี้ การที่สหรัฐฯพูดถึงปัญหาเสรีภาพในการเดินเรือบนทะเลจีนใต้โดยเกินจริงนั้น สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ "การบรรลุความสมดุลใหม่ในเอเชีย-แปซิฟิก" ของสหรัฐฯ และมีจุดมุ่งหมายทางยุทธศาสตร์ต่อจีนอย่างชัดเจน

ที่จริงแล้ว สหรัฐฯไม่มีหลักฐานยืนยันปัญหาดังกล่าวได้ เพราะ 40% ในสินค้าส่งออกไปยังต่างประเทศของจีน และ80% ในน้ำมันที่นำเข้าของจีนต้องผ่านทะเลจีนใต้ จีนให้ความสำคัญกับเสรีภาพการเดินเรือในภูมิภาคดังกล่าวมากกว่าสหรัฐฯ จีนก่อสร้างอุปกรณ์ทางพลเรือนบนเกาะจำนวนหนึ่งของทะเลจีนใต้นั้น ก็เพื่ออำนวยประโยชน์ตามเงื่อนไขที่จำเป็นต่อความปลอดภัยในการเดินเรือที่น่านน้ำดังกล่าว ขณะเดียวกัน ประเทศใดที่ใช้สิทธิ์แล่นเรือหรือบินผ่านภูมิภาคนี้ ต่างควรให้ความเคารพต่ออธิปไตยและความปลอดภัยของประเทศที่เกี่ยวข้องในบริเวณดังกล่าว ซึ่งสอดคล้องกับจุดยืนของประเทศส่วนใหญ่ มีนักวิจัยเกาหลีใต้ชี้ให้เห็นว่า เจ้าหน้าที่สหรัฐฯเน้นบ่อยครั้งว่า พวกเขามีสิทธิ์คุ้มครองความมีเสรีภาพในการเดินเรือที่น่านน้ำทะเลจีนใต้ แต่ในช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา การเดินเรือของพลเรือนที่น่านน้ำดังกล่าวไม่เคยถูกทหารจีนขัดขวาง ส่วนที่ถูกจีนจำกัดล้วนเป็นการเดินเรือทางทหารของสหรัฐฯ เมื่อเร็วๆนี้ นายยูซูฟ คาล์ลา รองประธานาธิบดีอินโดนีเซียให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวว่า ในฐานะที่จีนเป็นประเทศอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ จีนหวังจะรักษาสันติภาพและเสถียรภาพของช่องทางการค้าบนทะเล ไม่ได้มุ่งจะควบคุมภูมิภาคทะเลจีนใต้ วิธีการแก้ข้อขัดแย้งทะเลจีนใต้ที่ดีที่สุดคือ ความร่วมมือระหว่างฝ่ายต่างๆที่เกี่ยวข้อง

Yim/Sun