ในที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลกครั้งที่ 38 องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ที่จัดขึ้นที่กรุงโดฮาเมืองหลวงกาตาร์นั้น จีน คาซัคสถานและคีร์กีสถานร่วมกันเสนอให้เส้นทางสายไหมเป็นมรดกโลกด้วยความสำเร็จ นับเป็นมรดกโลกข้ามชาติที่จีนมีส่วนร่วมรายแรก

เส้นทางสายไหมรวมถึงโบราณสถาน 33 แห่งใน 3 ประเทศดังกล่าว ส่วนที่ยู่ในจีนมีกว่า 20 แห่ง กระจายตามมณฑลส่านซี เหอหนาน กันซู่และเขตปกครองตนเองซินเจียง

8.ซากเมืองโบราณเจียวเหอ

ซากเมืองโบราณเจียวเหออยู่ชานเมืองถูหลู่ฟานของเขตปกครองตนเองอุยกูร์ซินเจียง สร้างขึ้นระหว่างทศวรรษที่ 2 – 5 เมื่อทศวรรษที่ 14 ชาวมองโกก่อสงครามหลายปีอย่างดุเดือด บุกเข้าเขตซินเจียง ถล่มเมืองเกาชังและเจียวเหอ ขณะเดียวกัน ยังบังคับให้ชาวท้องถิ่นเลิกนับถือพุทธศาสนา บังคับให้นับถือศาสนาอิสลาม ภายใต้การทำลายเช่นนี้ เมืองโบราณเจียวเหอจึงค่อยๆ หมดความสำคัญ

ปัจจุบัน ยังคงการรักษาซากเมืองโบราณเจียวเหอไว้เป็นอย่างดี ซากเมืองโบราณจากทิศใต้ถึงเหนือยาวประมาณ 1,600 เมตร กว้าง 300 เมตร แบ่งเป็นวัดวาอาราม เขตชุมชนและทำเนียบทางการเป็นต้น พื้นที่ราว 470,000 ตารางเมตร ซากสิ่งก่อสร้างที่ยังได้เห็นในปัจจุบันมี 360,000 ตาราง

เมตร ส่วนใหญ่สร้างขึ้นในสมัยราชวงศ์ถัง

ทั้งเมืองดูเหมือนเป็นป้อมใหญ่ ถ้าเดินอยู่ชั้นนอกของเมือง จะไม่สามารถเห็นสภาพในเมือง แต่คนที่ยืนอยู่ในเมือง จะสามารถมองเห็นสภาพทั้งในและนอกเมืองได้หมด ในเมืองมีถนนหลักยาว 350 เมตร กว้าง 10 เมตร แบ่งตัวเมืองเป็นตะวันตกและตะวันออก ส่วนเหนือสุดของถนนมีวัดใหญ่แห่งหนึ่ง เป็นศูนย์กลางของวัดทางทิศเหนือของเมือง ประตูเมืองมีสองแห่งคือประตูตะวันออกและประตูใต้ แต่ไม่มีกำแพงเมือง เพราะว่าเมืองนี้สร้างอยู่บนหน้าผาสูง 30 เมตร

เมื่อปี 1961 ทางการจีนประกาศให้ซากเมืองโบราณเจียวเหอเป็นโบราณสถานระดับชาติ และเมืองนี้ยังได้ชื่อว่าเป็น "ซากโบราณสถานที่สวยงามสมบูรณ์แบบที่สุดในโลก"

9.ถ้ำหินม่ายจีเมืองเทียนสุ่ย

ถ้ำหินม่ายจีอยู่ทางทิศตะวันออกของเมืองเทียนสุ่ย ปัจจุบันยังมีเหลือถ้ำหิน 194 ถ้ำ พระพุทธรูปหินและดินรวมประมาณ 7,800 องค์ ปี 2014 ได้รับการประกาศให้เป็นมรดกโลกในฐานะที่เป็นโบราณสถานแห่งหนึ่งในช่วงปลายของเส้นทางสายไหม

ถ้ำหินม่ายจีสร้างตามหน้าผาสูง 20 – 80 เมตร กว้าง 200 เมตร พระพุทธรูปองค์ใหญ่สุดสูง 15.8 เมตร ภาพผนังกว่า 1,000 ตารางเมตร ได้รับการขนานนามว่า "หอแกะสลักแห่งบูรพา" และถูกจัดให้เป็น 1 ใน 4 ถ้ำหินขนาดใหญ่ที่สุดของจีน ซึ่งอีกสามแห่งคือ ถ้ำหินโม่เกาเมืองตุนหวง ถ้ำหินหยูนกั่งเมืองต้าถง และถ้ำหินหรงเหมินเมืองลั่วหยาง

(In/Lin)