จีนมีพื้นที่กว้างใหญ่ ชนชาติ ประเพณีความเคยชินและอาหารการกินมีความแตกต่างกันตามพื้นที่ ด้วยเหตุนี้ ท่ามกลางกระบวนการพัฒนาของพื้นที่ต่างๆ ในจีน ก็ได้พัฒนาไปเป็นเอกลักษณ์พิเศษเฉพาะตนของอาหารแต่ละท้องถิ่น ในปัจจุบันอาหารจีนจำแนกออกเป็น 8 กลุ่มใหญ่ๆ อันได้แก่ อาหารกวางตุ้ง อาหารซานตง อาหารเสฉวน อาหารหูหนาน อาหารฮกเกี้ยน อาหารเจียงซู อาหารเจ้อเจียง และอาหารอันฮุย วันนี้เราจะมาแนะนำอาหารซานตงให้ท่านผู้ฟังทราบ
อาหารซานตงกำเนิดจากก๊กฉีและก๊กหลู่ในสมัยชุนชิวจ้านกั๋ว(ก่อนคริสต์ศักราช 770-221)ของจีน ซึ่งอยู่ในพื้นที่มณฑลซานตงในปัจจุบัน แล้วพัฒนาเป็นรูปเป็นร่างชัดเจนในสมัยราชวงศ์ฉินและฮั่น อาหารซานตงได้กลายเป็นตัวแทนของอาหารภาคเหนือ และเป็นหนึ่งในอาหาร 8 กลุ่มใหญ่ของจีน เนื่องจากอาหารซานตงเป็นอาหารท้องถิ่นที่ครอบคลุมพื้นที่กว้างใหญ่ที่สุดของจีน ได้แพร่หลายไปถึงกรุงปักกิ่ง เมืองเทียนสินและ 3 มณฑลภาคตะวันออกเฉียงเหนือของจีน อันได้แก่ มณฑลเฮยหลงเจียง มณฑลจี๋หลินและมณฑลเหลียวหนิง
ลักษณะพิเศษของอาหารซานตงคือใช้ต้นหอมปรุงแต่งรสชาติ ในกระบวนการทำอาหาร ไม่ว่าเป็นการผัด ทอด นึ่ง ย่าง อบหรือต้ม ล้วนได้ใช้ต้นหอมเป็นเครื่องปรุงสำคัญ อย่างเช่น เป็ดทอด หมูย่าง และต้มขาหมู ล้วนหั่นต้นหอมเป็นท่อนลงไปประกอบการปรุงอาหาร
อาหารซานตงมีรสเค็มเป็นหลัก และชูรสชาติดั้งเดิมของอาหาร เลือกใช้วัตถุดิบที่มีคุณภาพสูง ใช้เกลือในการเพิ่มความสดของรสชาติอาหาร ต้นหอมใหญ่เป็นผลิตภัณฑ์พื้นเมืองของมณฑลซานตง ดังนั้นการทำอาหารซานตงจึงใช้ต้นหอมเป็นส่วนประกอบแทบทุกอย่าง โดยเฉพาะอาหารที่ทำด้วยวิธีการต้ม จะมีต้นหอมเป็นส่วนประกอบแน่นอน เช่น ต้นหอมต้มปลิงทะเล และต้นหอมต้มเอ็น เป็นต้น นอกจากต้นหอมแล้ว ขิงและกระเทียมก็เป็นสิ่งที่ขาดเสียมิได้ในการทำอาหารซานตง การกินอาหารทะเล มักจะมีขิงและกระเทียมเป็นเครื่องเคียง ซึ่งสามารถขจัดความคาวของอาหารทะเลได้ ส่วนรังนก เป๋าฮื้อแห้ง วิธีทำก็คือจำเป็นต้องใช้แกงไก่มาใส่ เพิ่มรสสดของอาหาร
มณฑลซานตงมีประเพณีต้อนรับแขกอย่างใจกว้างและตรงไปตรงมา ฉะนั้น จึงนิยมใช้จานใหญ่ชามใหญ่ เน้นคุณภาพของกับข้าว มณฑลซานตงเป็นบ้านเกิดของขงจื่อ จึงได้รับผลกระทบจากความคิดของขงจื่อ ซึ่งให้ความสำคัญต่อพีธีรีตองในการรับประทานอาหาร อาหารซานตงอย่างเป็นทางการจะมี "โต๊ะสือฉวนสือเหม่ย" ซึ่งมีความหมายว่าสมบูรณ์แบบครบ 10 อย่าง มีทั้งอาหารที่ระดับสูงต่างๆ เช่น รังนก เป๋าฮื้อ และปลิงทะเล ยังมีทั้งอาหารทั่วไป เช่น ไก่ หมู และผักต่างๆ จะได้แสดงให้เห็นถึงพีธีรีตองในการรับประทานอาหาร
การทำอาหารซานตงอร่อยหรือไม่ สิ่งที่สำคัญที่สุดอยู่ที่ฝีมือการใช้ไฟ วิธีทำอาหารซานตงอย่างหนึ่งที่แตกต่างกับอาหารกลุ่มอื่นๆ ก็คือการลวก แบ่งเป็นการลวกด้วยน้ำมัน การลวกด้วยเกลือ การลวกด้วยเต้าเจี้ยว และการลวกด้วยต้นหอม เป็นต้น ซึ่งได้แสดงให้เห็นถึงฝีมือการใช้ไฟในการทำอาหาร ฉะนั้น จึงมีคำกล่าวว่า "อาหารอร่อยอยู่ที่ประเทศจีน การใช้ไฟทำอาหารเก่งที่สุดอยู่ที่มณฑลซานตง"
