วันที่ 28 ธันวาคมนี้ตามเวลาท้องถิ่น นายชินโซ อาเบะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นที่กำลังเยือนรัฐฮาวาย สหรัฐอเมริการ่วมกับนายบารัค โอบามา ประธานาธิบดีสหรัฐฯ เดินทางไปวางพวงมาลาที่อนุสรณ์แห่งหนึ่งเพื่อไว้อาลัยแก่ผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์ฝูงเครื่องบินรบญี่ปุ่นถล่มกองเรือรบสหรัฐฯ ที่เพิร์ลฮาร์เบอร์ เมื่อ 75 ปีที่แล้ว
ก่อนหน้านี้ นายชินโซ อาเบะเคยย้ำ จะไม่กล่าวขอโทษขณะเดินทางไปไว้อาลัยทหารสหรัฐฯที่เสียชีวิตจากเหตุการณ์เพิร์ลฮาร์เบอร์ นอกจากนี้ เขายังหวังให้การถกเถียงประเด็นการทำสงครามของญี่ปุ่นระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 จะยุติลงในรุ่นเขา อย่างไรก็ตาม เขาพยายามหลีกเลี่ยงไม่กล่าวถึงความเสียหายทั้งกำลังคนและกำลังทรัพย์มหาศาลของประเทศต่างๆ ในเอเชียจากการทำสงครามของญี่ปุ่น
ต่อการนี้ นายทาคาคาเกะ ฟูจิตะ (takakage fujita) เลขาธิการสหพันธ์สืบสานและส่งเสริมคำแถลงของนายมูรายามา (the association for inheriting and propagating the Murayama statement)กล่าวว่า เหตุการณ์ทหารญี่ปุ่นลอบโจมตีฐานทัพสหรัฐฯที่เพิร์ลฮาร์เบอร์เมื่อวันที่ 4 ธันวาคมปี 1941 ทำให้มีทหารสหรัฐฯประมาณ 2,400 นายเสียชีวิต แต่ประชาชนชาวหนานจิง ประเทศจีนที่ถูกทหารญี่ปุ่นสังหารมีจำนวนเท่าไร ชาวจีนโพ้นทะเลที่มาเลเซียที่ถูกทหารญี่ปุ่นสังหารมีจำนวนเท่าไร หน่วย 731 ของทหารญี่ปุ่นที่ประจำการที่มณฑลเฮยหลงเจียง ประเทศจีนใช้ชีวิตชาวจีนทดลองเชื้อโรคที่รุนแรง เป็นเหตุทำให้ชาวจีนเสียชีวิตจำนวนเท่าไร หลักฐานทางประวัติศาสตร์ยืนยันให้เห็นว่า จำนวนผู้เสียชีวิตเฉพาะที่เมืองหนานจิง และในมณฑลเฮยหลงเจียง ประเทศจีน และที่ประเทศมาเลเซียจากการทำสงครามของญี่ปุ่นมากกว่าจำนวนผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์เพิร์ลฮาร์เบอร์เป็นหลายๆ เท่า ด้วยเหตุนี้ เมื่อนายชินโซ อาเบะตัดสินใจเดินทางไปเคารพผู้เสียชีวิตจากสงครามที่เพิร์ลฮาร์เบอร์แล้ว ก็ยิ่งต้องเดินทางไปไว้อาลัยผู้เสียชีวิตจากการทำสงครามของญี่ปุ่นที่เมืองหนานจิง มณฑลเฮยหลงเจียง และประเทศมาเลเซีย นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นเดินทางไปเยือนพื้นที่ต่างๆ ในเอเชียที่มีบาดแผลเจ็บปวดจากสงครามรุกรานของญี่ปุ่นจะมีความหมายสำคัญยิ่ง การเดินทางเพื่อไว้อาลัยแก่ผู้เสียชีวิตจากการทำสงครามของญี่ปุ่นของนายชินโซ อาเบะไม่ควรยุติลงเพียงที่เพิร์ลฮาร์เบอร์ที่เดียวเท่านั้น แต่ยังต้องดำเนินการต่อไป เขาต้องไปเยือนประเทศต่างๆ ในเอเชียที่มีบาดแผลเจ็บปวดกว่าจากการทำสงครามของญี่ปุ่น นี่เป็นคำเรียกร้องของสหพันธ์สืบสานและส่งเสริมคำแถลงของนายมูรายามา
ด้านนายโนบูโยซิ ทาคาซิมา (nobuyoshi takashima) ศาสตราจารย์ มหาวิทยาลัยริวกิว (university of the ryukyus)กล่าวว่า นายชินโซ อาเบะเดินทางไปพบกับประธานาธิบดีโอบามาที่ใกล้จะครบวาระแล้ว และวางพวงมาลาไว้อาลัยผู้เสียชีวิตจากสงครามโลกครั้งที่ 2 จะมีความหมายหรือ จริงๆ แล้ว วัตถุประสงค์ในการทำกิจกรรมทางการทูตของผู้นำทั้งสองประเทศครั้งนี้คงเพื่อเบนความสนใจของประชาชนภายในประเทศจากประเด็นความล้มเหลวของนโยบายภายในประเทศมายังประเด็นการทูตมากกว่า นายชินโซ อาเบะเคยย้ำว่า จะให้การถกเถียงในประเด็นประวัติการทำสงครามของญี่ปุ่นยุติลงภายในรุ่นเขา แต่ความเข้าใจของนายชินโซ อาเบะในประวัติการทำสงครามของญี่ปุ่นไม่เพียงแต่ไม่ถ่องแท้เท่านั้น แต่ยังไม่ถูกต้องด้วยซ้ำ คำพูดของเขาเกี่ยวกับประวัติการทำสงครามของญี่ปุ่นจึงยอมรับไม่ได้
(YIM/cai)
