ไม่นานมานี้มีคณะนักนิสิตปริญาโทด้านศิลปะสมัยใหม่ จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒเดินทางมาเยี่ยมชมศูนย์ศิลปะ 798 ซึ่งคณะนี้นำโดย อ.ถนอม ชาภักดี ซึ่งคนแวดวงศิลปะที่เมืองไทยต่างรู้จักชื่อเสียงเรียงนามนี้เป็นอย่างดี ในฐานะนักวิจารณ์ศิลปะที่มีเพียงไม่กี่คนในเมืองไทย ซึ่งมีบัญชรบนหน้ากระดาษประจำอยู่ที่นิตยสารเนชั่นสุดสัปดาห์มายาวนาน และเขียนไปลงในพื้นที่ศิลปะอื่นๆ บ้าง ซึ่งนอกจากการสอนหนังสือซึ่งเป็นงานหลักแล้ว อาจารย์ที่ดูเหมือนให้ความสนิมสนมกับลูกศิษย์เป็นอันดีท่านนี้ยังเดินทางไปดูงานในต่างประเทศอยู่เนือง ทั้งจากการได้รับเชิญจากเวทีงานศิลปะระดับโลก จากการอำนวยความสะดวกจากมหาวิทยาลัย และบ่อยครั้งที่ลงทุนด้วยตนเอง ทั้งนี้ก็เพื่อเปิดโลกทัศน์ด้านศิลปะของตัวเองให้กว้างขวางอยู่เสมอ เพราะคนที่ทำงานในฐานะทั้งสองอย่างที่ อ.ถนอม ชาภักดี ทำอยู่นั้น ไม่สามารถจำกัดตัวเองอยู่แต่เพียงในองค์ความรู้เดิมๆ ได้

ยิ่งการเป็น "ครู" ที่ต้องมีลูกศิษย์รุ่นแล้วรุ่นเล่าเดินเข้ามานั่งในห้องเรียน ยิ่งทำให้เขาต้องขวนขวายศึกษาให้เท่าทันกับคนรุ่นใหม่ และด้วยความที่เป็นนักวิจารณ์ เขายิ่งต้องรู้ความเคลื่อนไหวของวงการศิลปะโลกอยู่เสมอด้วย

และ "จีน" คือประเทศหนึ่งที่เขาเดินทางมาดูความเปลี่ยนแปลงของวงการศิลปะอยู่เสมอ

และหากกล่าวจำเพาะถึง "ศูนย์ศิลปะ 798" แล้ว อ.ถนอม ชาภักดี ถือได้ว่าเป็นผู้หนึ่งที่สามารถเป็นพยานบุคคลที่สำคัญที่เห็นสถานที่แห่งนี้ตั้งแต่ยังเป็นโรงงานรกร้างที่แท้จริง เห็นตั้งแต่ศิลปินจีนคนแรกๆ ที่ตัดสินใจย้ายตัวเองหนีค่าเช่าบ้านแพงๆ ในเมือง และมองหาพื้นที่ขนาดใหญ่ที่เหมาะแก่การทำงานศิลปะสมัยใหม่ เห็นตั้งแต่ภาครัฐยังไม่ยื่นมือเข้ามาช่วย จนถึงปัจจุบันที่ "ศูนย์ศิลปะ 798" ได้กลายเป็นสัญลักษณ์สำคัญอย่างหนึ่งของกรุงปักกิ่ง และประเทศจีนไปแล้ว

และแน่นอนว่า ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมานี้ นอกจากวงการศิลปะแล้ว ยังได้เห็นความเปลี่ยนอื่นๆ ในความเป็นจีนอีกด้วย

อาจารย์มองว่า "ศิลปะจีน" ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมานี้ คือนับตั้งแต่ครั้งแรกที่มาจีนจนถึงปัจจุบันมีอะไรที่เปลี่ยนแปลงไปบ้าง

สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งที่ผมอยากกล่าวก็คือ เขาค่อนข้างรักษาระบบ และขนบของการจัดการได้ดีมาก ไม่ล้ำเส้นกันระหว่างศิลปิน พันธรัฐ เจ้าของแกลเลอรี่ หรือดีลเล่อร์ ถ้าศิลปินทำงานให้ใคร สังกัดอยู่แกลเลอรี่ไหน เขาก็จะทำงานให้ ช่วยไปเพื่อให้เกิดระบบการจัดการ อันนี้คือเห็นความเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจน

ผู้สัมภาษณ์กับ รศ.กมล เผ่าสวัสดิ์ และ อ.ถนอม ชาภักดี ที่โรงแรมข้าง 798