ไหโข่วเป็นเมืองเอกของมณฑลไหหลำ นอกจากมีชายหาดสำหรับอาบแดดที่มีชื่อเสียงโด่งดัง ต้นมะพร้าวที่เรียงรายเป็นแถวแนวตามชายฝั่งแล้ว ยังมีถนนสายเก่าแก่อายุนับร้อยปีที่มีเอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม เมื่อท่านมาถึงเมืองไห่โข่วแล้ว เดินไปตามถนนฉางตีเลี้ยวเข้าไปถนนสายตรงที่ปูด้วยแผ่นหินแห่งหนึ่ง จะมองเห็นว่า สองข้างทางเป็น "ฉีโหลว" ซึ่งเป็นกลุ่มอาคารพาณิชย์ที่ทำเป็นถนนคนเดินเชื่อมต่ออยู่ใต้ชายคาเดียวกัน ถนนสายนี้ก็คือถนนเต๋อเซิ่งซา ซึ่งเป็นถนนสายเก่าแก่นับร้อยปีที่ชาวไหโข่วรู้กันโดยทั่วไป รายการ "พาเที่ยวจีน"วันนี้ ดิฉันขอนำพาท่านไปถนนชื่อดังสายนี้ค่ะ

เมื่อท่านเดินตามถนนเต๋อเซิ่งซาชม "ฉีโหลว"ที่สร้างขึ้นเมื่อทศวรรษ 1920-1930 เหล่านี้ ได้ฟังคนท้องถิ่นเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับ "ฉีโหลว" เปียดเสียดไปกับฝูงชนที่แออัด ให้ความรู้สึกราวกับย้อนกลับไปอยู่ในยุคสมัยโบราณ ถนนสายเก่าแก่นับร้อยปีที่สะท้อนให้เห็นสภาพการเปลี่ยนแปลงของเมืองไหโข่วสายนี้เป็นที่ภาคภูิมิใจของชาวไหโข่วมาโดยตลอด และดึงดูดนักท่องเที่ยวจากท้องที่ต่างๆทั้งในประเทศและต่างประเทศให้มาเที่ยวชมไม่เคยว่างเว้น

คำว่า "ซา" เป็นชื่อเรียกหาดทรายที่อยู่ติดกับทะเล "เต๋อเซิ่งซา" เดิมทีเป็นท่าเรือสำคัญของเมืองท่าไหโข่ว ต่อมา เนื่องจากการขยายถนน จึงทำให้สถานที่แห่งนี้ห่างจากทะัเลออกไปมาก ซึ่งทำให้คนส่วนใหญ่แปลกใจว่า ทำไมถนนสายนี้ตั้งชื่อว่า "ซา" คุณหวังไห่เซิง ชาวเมืองไหโข่วกล่าวว่า

"หากกล่าวว่า ไหหลำเป็นดินแดนที่อยู่ใต้สุดของจีน และเมืองไหโข่วอยู่เหนือสุดของไหหลำ ถนนเต๋อเซิ่งซาก็เป็นถนนที่อยู่เหนือสุดของเมืองไหโข่ว เมื่อก่อนหากยื่นอยู่ถนนสายนี้ ในวันที่ท้องฟ้าแจ่มใส จะมองเห็นทัศนียภาพชายฝั่งทะเล เห็นเรือที่กำลังจะออก มีคนกำลังยกสินค้าลงเรือจากท่า มีการขนถ่ายสินค้าออกจากเรือ มีคนขายปลา ขายอาหารทะเล มีผู้สัญจรไปมา มีคนสารพัดอาชีพเดินผ่านไปมา "

ในสมัยก่อน ถนนเต๋อเซิ่งซามีสถานภาพคล้ายๆ "เดอะ บันด์" ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของเซี่ยงไฮ้ยุคเก่า หรือตรอกตงเจียวหมินเซี่ยง ซึ่งเป็นย่านสถานทูตต่างประเทศประจำประเทศจีนในปักกิ่งยุคเก่า เหมือนกับสักขีพยานแห่งที่เห็นการเปลี่ยแปลงอย่างใหญ่หลวงของจีนตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เมื่อปลายสมัยราชวงศ์ชิง เต๋อเซิ่งซาเคยเป็นสถานที่แย่งชิงทรัพยากรของเกาะไหหลำ และต่างประเทศก็นำสินค้ามาขายให้คนจีนที่นี่

บนถนนสายนี้ สภาคริสต์จักรโรมันคาทอลิกของฝรั่งเศสได้ก่อตั้งโรงพยาบาลจีน-ฝรั่งเศสขึ้นเมื่อปี 1901 อาคารที่คนไหโข่วนิยมเรียกว่า "อู่เฉงโหลว" แปลว่า "ตึก 5 ชั้น" ซึ่งเป็นตึกสูงที่สุดของเมืองไหโข่วในสมัยนั้นสร้างขึ้นเมื่อปี 1931 และอาคารศุลกากรที่สร้างแล้วเสร็จเมื่อปี 1935 ในสมัยนั้น ตลาดแห่งนี้เต็มไปด้วยเหล้า ผ้า น้ำมันและไม้ขีดไฟจากต่างประเทศ เจ้าขุนมูลนาย เพลย์บอย ผู้ดีและผู้มีการศึกษา กระทั่งบาทหลวงชาวต่างชาติต่างนิยมแวะมาเดินเล่นแถวนี้ คุณหวังไห่เซิงเคยฟังคนรุ่นบรรพบรุษเล่ากันว่า