“ทำไมคุณถึงรู้สึกซึ้งใจ เมื่อได้ยินว่าเราต้องคำนับโพเดียมในห้องเรียน”
“ทำไมคุณถึงร้องไห้ เมื่อได้ยินว่าได้รับเงินบริจาค 60,000 หยวนที่ห่อไว้ในหนังสือพิมพ์เก่าๆ”
“เพราะในใจคุณเปี่ยมด้วยความรัก”
นี่คือบทละครเรื่อง “ครูจาง กุ้ยเหมย” ที่สร้างจากเรื่องจริงของ จาง กุ้ยเหมย ผู้ได้รับเกียรติเป็น “ครูชนบทที่สวยที่สุดในจีน” และ ผู้ได้รับ “เหรียญ 1 กรกฎาคม” ในวาระครบรอบ 100 ปีการก่อตั้งพรรคคอมมิวนิสต์จีน
เทศกาลศิลปะจีนครั้งที่ 13 ซึ่งเป็นงานวัฒนธรรมและศิลปะแห่งชาติที่ใหญ่ที่สุดและมีอิทธิพลมากที่สุดในจีน จัดขึ้นที่กรุงปักกิ่ง นครเทียนจิน และมณฑลเหอเป่ย ระหว่างวันที่ 1 ถึง 15 กันยายนนี้ ละครเรื่อง “ครูจาง กุ้ยเหมย” จะร่วมแข่งขันชิงรางวัล “เหวินหวา” ของงานในครั้งนี้
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ครูจาง กุ้ยเหมย ได้รับความยกย่องอย่างกว้างขวางจากแวดวงต่างๆ ในสังคม ครูจางอายุ 65 ปี มีโรครุมเร้า ป่วยด้วยเนื้องอกในกระดูก โรคไขข้ออักเสบ และโรคปอดเรื้อรัง นอกจากต้องกินยาหลายชนิดเป็นประจำทุกวัน ยังต้องปิดแผ่นแปะบรรเทาปวดบริเวณมือทั้งสองข้างและหลังคอ แม้สุขภาพจะย่ำแย่ การเดินขึ้นบันไดจะยากลำบากมาก แต่ทุกเช้า ครูจางเป็นคนแรกที่มาอาคารเรียนเพื่อเปิดไฟให้นักเรียน
นับตั้งแต่รับหน้าที่ครูใหญ่ของโรงเรียนมัธยมปลายหญิงหัวผิง ที่ตั้งอยู่ในมณฑลยูนนาน ทางตะวันตกเฉียงใต้ของจีน ซึ่งเป็นโรงเรียนมัธยมปลายหญิงแห่งแรกในจีนที่ให้การเรียนการสอนแบบไม่คิดค่าใช้จ่าย เมื่อ ปี ค.ศ. 2008 เป็นต้นมา ครูจาง กุ้ยเหมยได้ทุ่มเททุกอย่างให้กับนักเรียนมาโดยตลอด
เมื่อปีค.ศ. 1995 ครูจาง กุ้ยเหมย ขอย้ายไปเป็นครูในอำเภอหัวผิง เมืองลี่เจียง ที่อยู่ห่างไกลด้วยความสมัครใจ หลังจากไปสอนในอำเภอหัวผิง ครูจางได้พบเรื่องราวที่รู้สึกว่าต้องทำอะไรสักอย่าง คือ มีนักเรียนหญิงหลายต่อหลายคนที่อยู่ๆ ก็หายตัวไป จากการสอบถามถึงรู้ว่า นักเรียนเหล่านั้นต้องกลับไปช่วยทำงานเกษตร บ้างก็ต้องแต่งงานทั้งๆ ที่ยังอยู่ในวัยเด็ก เพราะครอบครัวในเขตภูเขาห่างไกลในสมัยนั้นยากจนมาก
ครูจางอยากช่วยเหลือครอบครัวเหล่านั้น จึงมีแนวคิดจัดตั้งโรงเรียนมัธยมหญิงล้วนแบบที่นักเรียนไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ เพื่อให้เด็กหญิงในเขตเขาที่ยากจนมีโอกาสเรียนหนังสือ
ในปีค.ศ. 2008 ด้วยการสนับสนุนของรัฐบาลท้องถิ่น โรงเรียนมัธยมปลายหญิงหัวผิง ที่ตั้งอยู่ในมณฑลยูนนาน ทางตะวันตกเฉียงใต้ของจีน ซึ่งเป็นโรงเรียนมัธยมปลายหญิงที่ไม่ต้องจ่ายค่าใช้จ่ายใดๆ แห่งแรกในจีนได้จัดตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการ ในเดือนกันยายนของปีเดียวกัน นักเรียนชุดแรกจำนวน 100 คนได้เข้าเรียนที่โรงเรียนแห่งนี้
ในพิธีรับรางวัล “เหรียญ 1 กรกฎาคม” มือทั้งสองข้างของครูจาง กุ้ยเหมย ปิดด้วยแผ่นแปะบรรเทาปวด ทำให้ผู้คนจำนวนนับไม่ถ้วนรู้สึกซึ้งใจมาก ช่วงเวลา 13 ปี นับตั้งแต่ก่อตั้งโรงเรียนมัธยมปลายหญิงหัวผิง เป็นต้นมา ครูจางทำงานแบบเหมือนไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย ได้ทุ่มเททำงานทุกวันไม่มีวันหยุด
ช่วงปิดเทอมช่วงหน้าหนาวและหน้าร้อน ครูจางก็ไม่ยอมพักผ่อนแม้แต่วันเดียว เธอจะใช้โอกาสนี้เดินทางไปเยี่ยมบ้านของเด็กๆ เธอทำเช่นนี้มาตลอดในช่วงหลายทศวรรษที่เป็นครู นับตั้งแต่ก่อตั้งโรงเรียนมัธยมปลายหญิงหัวผิง ครูจางได้เดินทางไปเยี่ยมบ้านของนักเรียนมากกว่า 1,600 ครัวเรือน ไปแทบครบทุกบ้านของนักเรียนในโรงเรียนแห่งนี้
ทุกวันนี้ บัณฑิตที่จบจากโรงเรียนมัธยมปลายหญิงหัวผิงกระจัดกระจายในท้องที่ต่างๆ ทั่วประเทศ ครูจางบอกว่า เธอห่วงใยเด็กหญิงในพื้นที่ห่างไกลตลอด ต้องให้พวกเขาได้รับการศึกษา พวกเขาสามารถเปลี่ยนชีวิตตัวเองและช่วยเหลือคนอื่นที่ต้องได้รับความช่วยเหลือด้วยความรู้ที่ได้เรียนมา และนี่ก็คือความปรารถนาของเธอที่มีต่อนักเรียน
(bo/cai)