หากพูดถึง  “อีเซิ่งฉือ” (医圣祠) ชาวจีนหลายคนคงอาจไม่ทราบว่าอยู่ที่ไหน แต่เมื่อนายสี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีนลงพื้นที่ยัง “อีเซิ่งฉือ” ก็ทำให้สถานที่แห่งนี้เป็นที่รู้จักกันมากขึ้น

ย้อนไปเมื่อหนึ่งปีก่อน คือ วันที่ 12 พฤษภาคม ปี 2021 ปธน.สี จิ้นผิง ของจีนลงพื้นที่ตรวจงานที่เมืองหนานหยาง มณฑลเหอหนาน โดยกำหนดการแรกในบ่ายวันเดียวกัน ปธน.สี จิ้นผิงเดินทางไปสักการะ “อีเซิ่งฉือ” หรือ “ศาลเจ้าแพทย์ขั้นเทพ” ซึ่งบูชา “จาง จ้งจิ่ง” (张仲景, ใช้ชีวิตราว ค.ศ.150-215 ก่อนสมัยสามก๊ก) ปรมาจารย์แพทยศาสตร์ ผู้สร้างคุณูปการต่อการแพทย์แผนจีน ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็น “อีเซิ่ง” (医圣, god-man of medical) แปลว่า “แพทย์ขั้นเทพ”

ผู้ที่ติดตามข่าว ปธน.สี จิ้นผิงลงพื้นที่ “อีเซิ่งฉือ” จึงทราบว่า “อีเซิ่งฉือ” อยู่เมืองหนานหยางหรือ เป็นศาลเจ้าบูชา “จาง จ้งจิ่ง” ปรมาจารย์แพทยศาสตร์ ผู้สร้างคุณูปการต่อการแพทย์แผนจีน

ที่ศาลเจ้า “อีเซิ่งฉือ” มีการจัดแสดงชีวประวัติของ นพ.จาง จ้งจิ่ง ศาลเจ้าแห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อสมัยรัชกาลเจียจิ้ง (ค.ศ.1522-1566) ราชวงศ์หมิงเมื่อกว่า 400 ปีก่อนเพื่อรำลึก นพ.จาง จ้งจิ่ง ซึ่งเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียงของพื้นที่เมืองหนานยาง เป็นสถาปัตยกรรมที่ประกอบด้วยซุ้มประตู พระตำหนักกลาง อาคารสองข้าง รวมถึงบ่ออีเซิ่ง สะพานอีเซิ่ง ศาลา และประติมากรรมแพทย์ที่มีชื่อเสียงทุกสมัย

ภายในศาลเจ้า “อีเซิ่งฉือ” มีศิลาจารึก แผ่นป้าย โคลงคู่มากมายจากทุกยุคทุกสมัย เต็มเปี่ยมด้วยวัฒนธรรมแพทย์แผนจีน ท่ามกลางแมกไม้เขียวชอุ่ม

ที่ศาลเจ้าแห่งนี้ มีการเก็บตำราแพทย์สมัยโบราณกว่า 10,000 เล่ม หนึ่งในนั้นคือ “ซางหานจ๋าปิ้งลุ่น” (《伤寒杂病论》,Treatise on Cold Pathogenic   and Miscellaneous Diseases ) แปลว่า “ทฤษฎีว่าด้วยไข้ตัวร้อนและโรคเบ็ดเสร็จ” ตำราแพทย์อมตะ ผลงานของ นพ.จาง จ้งจิ่ง ที่รวบรวมเมื่อปี ค.ศ.205 ซึ่งถึงปัจจุบันมีอายุเก่าแก่กว่า 1,800 ปีแล้ว เป็นส่วนประกอบสำคัญของแพทย์แผนจีน เป็นหลักสูตรสำคัญในมหาวิทยาลัยแพทย์แผนจีน และมีการนำไปเผยแพร่สู่ประเทศต่างๆ เช่น ญี่ปุ่น เกาหลี เวียดนาม อินโดนีเซีย สิงคโปร์ มองโกเลีย เป็นต้น เป็นตำราแพทย์ที่ต้องศึกษาระดับโลก

ผลิตภัณฑ์ยาจีนหลายตัวในสมัยนี้ยังคงมาจากตำราแพทย์ “ซางหานจ๋าปิ้งลุ่น” เช่น “ชิงเฟ่ยผายตู๋ทาง” (清肺排毒汤) เป็นยาที่นำไปใช้ในการรักษาโควิด-19 ตามสูตรแพทย์แผนจีนผนวกกับแพทย์แผนตะวันตก เป็นตัวยาสำคัญในการต้านโควิด-19

สำหรับเมืองหนานยาง ตั้งอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของมณฑลเหอหนาน มีพื้นที่ 26,509 ตารางกิโลเมตร ประชากรกว่า 9.7 ล้านคน (ณ ปี 2020) เมืองหนานหยางมีอายุเก่าแก่กว่า 2,700 ปี เป็นเมืองขึ้นชื่อทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของจีน เคยเป็นศูนย์กลางทางการเมือง การทหาร การค้า และวัฒนธรรมของจีนเมื่อกว่า 1,800 ปีก่อน

เมืองหนานหยางนี้ห่างจากกรุงปักกิ่งราว 940 กิโลเมตร การเดินทางโดยรถยนต์ใช้เวลาราว 10 ชั่วโมง หากไปโดยรถไฟความเร็วสูงใช้เวลา 4 ชั่วโมงกว่า ซึ่งสะดวกมาก

ทั้งนี้คือสาเหตุสำคัญในการไปเที่ยวเมืองหนานหยาง และไปสักการะศาลเจ้า “อีเซิ่งฉือ”ศาลเจ้าบูชา “จาง จ้งจิ่ง” ปรมาจารย์แพทยศาสตร์ ผู้สร้างคุณูปการต่อการแพทย์แผนจีน เมื่อกว่า 1,800 ปีก่อน

(TIM/LING)