บ่ายวันที่ 13 พฤษภาคมที่ผ่านมา นายสี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีน ซึ่งกำลังอยู่ระหว่างการลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมมณฑลเหอหนาน ได้เดินทางถึงเมืองหนานหยางเพื่อรับทราบผลการดำเนินงาน ตลอดจนการอนุรักษ์ระบบนิเวศแหล่งน้ำของวิศวกรรมก่อสร้างโครงการชักน้ำใต้สู่เหนือสายกลาง และได้ไปตรวจเยี่ยมวิศวกรรมศูนย์กลางคลองเถาช่า อ่างเก็บน้ำตันเจียงโข่ว และหมู่บ้านโจวจวง ตำบลจิ่วฉงตามลำดับ
ทรัพยากรน้ำของจีนมีลักษณะที่ทางเหนือขาดแคลนน้ำ แต่ทางใต้มีน้ำอุดมสมบูรณ์ โครงการชักน้ำใต้สู่เหนือมีฐานะเป็นวิศวกรรมชักน้ำขนาดใหญ่ที่สุดของโลก ถือเป็นวิศวกรรมพื้นฐานทางยุทธศาสตร์ที่เกี่ยวพันถึงการพัฒนาบ้านเมืองและชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน โดยมุ่งที่จะแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำใช้ในภาคเหนือของจีน ด้วยการชักน้ำจากแม่น้ำฉางเจียงหรือแม่น้ำแยงซีขึ้นสู่แม่น้ำเหลืองเมื่อค.ศ.1978 ด้วยการเตรียมการเป็นเวลาอันยาวนาน จีนเริ่มดำเนินการก่อสร้างวิศวกรรมนี้ตั้งแต่เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน ค.ศ. 2000 โดยแบ่งเป็น 3 สาย ได้แก่ สายตะวันตก สายกลาง และสายตะวันออก โดยชักน้ำจากตอนบน ตอนกลาง และตอนล่างของลุ่มแม่น้ำฉางเจียง ให้แม่น้ำฉางเจียง แม่น้ำหวัยเหอ แม่น้ำเหลือง และแม่น้ำไห่เหอ ทั้ง 4 สายเชื่อมถึงกัน เพื่อบรรลุเป้าหมายที่ทรัพยากรน้ำของจีนสามารถประสานงานกันระหว่างใต้กับเหนือ และเกื้อกูลกันระหว่างตะวันออกกับตะวันตก
สายตะวันออกและสายกลางของวิศวกรรมชักน้ำจากใต้ขึ้นสู่เหนือเริ่มใช้งานตั้งแต่เมื่อเดือนธันวาคม ค.ศ. 2013 และธันวาคม ค.ศ.2014 ตามลำดับ
นายสี จิ้นผิง ในฐานะเป็นผู้นำสูงสุดของจีนให้ความสำคัญต่อวิศวกรรมดังกล่าวอย่างยิ่ง โดยเน้นย้ำว่า ต้องประกันให้วิศวกรรมนี้ดำเนินไปอย่างมั่นคง และประกันให้คุณภาพน้ำได้มาตรฐาน อีกทั้งผลักดันการพัฒนาตามหลักวิทยาศาสตร์ เพื่อนำความผาสุกสู่ประชาชน เมื่อเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 2020 ขณะเดินทางไปตรวจเยี่ยมมณฑลเจียงซู ปธน. สีก็ได้เดินทางไปตรวจเยี่ยมวิศวกรรมชลประทานเจียงตูในเมืองหยางโจว เพื่อรับทราบถึงการดำเนินการของสายตะวันออก
ส่วนเมืองหนานหยาง มณฑลเหอหนาน ที่ปธน.สีเดินทางไปตรวจเยี่ยมครั้งนี้ ในฐานะเป็นแหล่งน้ำของสายกลาง จึงมีบทบาทสำคัญต่อสร้างสรรค์วิศวกรรมชักน้ำจากใต้สู่เหนือเช่นกัน
พื้นที่รอยต่อระหว่างเมืองหนานหยาง มณฑลเหอหนานกับเมืองสือเยี่ยน มณฑลหูเป่ย เป็นที่ตั้งของอ่างเก็บน้ำตันเจียงโข่ว ซึ่งเป็นทะเลสาบน้ำจืดที่ขุดขึ้นขนาดใหญ่เป็นอันดับหนึ่งของเอเชีย โดยได้เก็บน้ำจากแม่น้ำฮั่นเจียงและแม่น้ำตันเจียง 2 สาย หลังจากได้เพิ่มความสูงของเขื่อนเมื่อค.ศ. 2012 ความจุน้ำของอ่างเก็บน้ำตันเจียงโข่วมีถึง 29,000 ล้านลูกบาศก์เมตร ถือเป็นอ่างเก็บน้ำสำคัญของกรุงปักกิ่ง นครเทียนจิน และพื้นที่ภาคเหนือของจีน
วิศวกรรมคลองเถาช่าเป็นเขื่อนสำรองของอ่างเก็บน้ำตันเจียงโข่ว ซึ่งตั้งอยู่ในอำเภอเจ้อชวน เมืองหนานหยาง ถือเป็นปากคลองหลักของการผันน้ำสายกลาง
น้ำจากแม่น้ำฮั่นเจียงที่ใสสะอาดได้ไหลขึ้นเหนือตามคลองที่มีระยะทางยาว 1,432 กิโลเมตร ผ่านถ้ำและแม่น้ำเหลือง ดูเหมือนเป็นสายน้ำสีหยก ซึ่งมีจุดเริ่มต้นจากเขตภูเขาทางใต้ของจีนผ่านที่ราบทางเหนือของจีน ไปจรดที่ทะเลสาบถวนเฉิงที่อยู่ใกล้ๆกับพระราชวังฤดูร้อนอี๋เหอหยวนในกรุงปักกิ่ง ได้เป็นหลักประกันทรัพยากรน้ำที่หนักแน่นให้กับการพัฒนาอย่างต่อเนื่องทางเศรษฐกิจและสังคมของพื้นที่รายทาง ข้อมูลถึงปัจจุบันแสดงว่า สายกลางของวิศวกรรมชักน้ำจากใต้ขึ้นสู่เหนือได้สนองน้ำแก่กรุงปักกิ่ง นครเทียนจิน มณฑลเหอเป่ย และมณฑลเหอหนาน รวม 34,527 ล้านลูกบาศก์เมตร
น้ำเป็นรากฐานของการดำรงชีวิต และเป็นแหล่งอารยธรรม ถึงแม้ว่าวิศวกรรมชักน้ำจากใต้ขึ้นสู่เหนือได้ผ่อนคลายความยากลำบากด้านการใช้น้ำของทางเหนือจีนลงได้บ้างก็ตาม แต่จนถึงปัจจุบัน พื้นที่บางแห่งของจีนยังคงขาดแคลนน้ำอยู่
ด้วยเหตุนี้ ปธน.สี ได้เน้นย้ำว่า ต้องประหยัดน้ำ ต้องประสานการสร้างสรรค์วิศวกรรมการชักน้ำจากใต้สู่เหนือกับงานประหยัดน้ำของภาคเหนือให้เข้าด้วยกันอย่างใกล้ชิด “ต้องพัฒนาและสร้างสรรค์เมืองแบบประหยัดน้ำ และให้การประหยัดน้ำกลายเป็นปฏิบัติการอัตโนมัติของทุกหน่วยงาน ทุกครอบครัว และทุกคน”
(Yim/Zhou/Lu)