อีกไม่นานก็จะถึงเทศกาลตรุษจีน หรือวันขึ้นปีใหม่ของชาวจีนแล้ว เรามักจะเห็นบ้านของคนจีนมากจะติดกระดาษสีแดงที่เขียนด้วยอักษรจีนอันเป็นคำมงคล เป็นการอวยพรให้โชคลาภ นอกจากตรงหน้าประตูที่ติดทั้งด้านบนขอบประตูและสองข้างซ้ายขวาของประตูหรือที่เราเรียกกันว่า "ตุ่ยเลี้ยง" ในภาษาจีน ก็ยังมีคำ福หรือ"ฮก"(ออกเสียง "ฝู"ในภาษาจีนกลาง) ที่จะติดตามจุดต่างๆ ตั้งแต่ประตู้บ้านยันในบ้าน

คำว่า ฝู หรือ ฮก มีความหมายอย่างไรเหรอ ในโบราณได้สรุปความหมายไว้เป็นห้าด้านด้วยกัน หรือที่เรามักพูดติดปากว่า "五福"หรือ "โหงวฮก" คือ 寿 (อายุยื่น) 富 (ความมั่งมี)、康宁 (สุขภาพแข็งแรง)、รวมๆแล้วก็คือ ฝู ในปัจจุบันนี้คำว่า ฝู ได้นิยามความหมายว่า ความสุข โชคลาภ

คำว่า "ฝู"ในตัวหนังสืออักษรภาพโบราณนั้น เป็นภาพที่มีลักษณะของมือถือไหสุรา แล้วรินลงบนแท่นบูชา จึงเป็นการสร้างอักษรโดยเป็นลักษณะของการบวงสรวง และคนโบราณเวลาไหว้บูชาเทพเจ้ามักจะมีการขอพรเพื่อให้ได้ดังที่หวัง ดังนั้น "ฝู"จึงเป็นความหวังของคนโบราณเวลาบูชาเทพเจ้า

เมื่อไรที่ตัว 福 ควรจะติดกลับหัว?

เรามักจะเห็นมีการนำตัว 福 ติดกลับหัว บ้างก็ติดตรงตามลักษณะที่มันควรจะเป็น แรกๆเคยตั้งข้อสังเกตว่า อาจเกิดจากคนติดอ่านหนังสือจีนไม่ออก เหมือนพวกช่างศิลป์เวลาเขียนป้ายโฆษณา ถ้าไม่กำกับให้ชัดเจน อาจเขียนกลับหัวกลับหาง หรือกลับซ้ายขวา แต่ภายหลังได้ความว่า การติดกลับหัวมีความหมายของมัน เพราะในภาษาจีนนั้น การกลับหัวคือ 倒 (หมายถึงกลับหัว คว่ำ เทออก) ซึ่งออกเสียงเหมือนกับคำว่า 到 (ออกเสียง"ด้าว"เหมือนกัน ซึ่งหมายถึงมาถึง) ดังนั้นการติดคำว่า ฮก กลับหัว ก็หมายถึงโชคลาภมาถึงนั่นเอง แต่ว่า ทำไมจึงติดกลับหัวในบางที่ และไม่กลับหัวในบางที เขามีหลักการในการพิจารณาในการติดอย่างไร

มาฟังเหตุผลของอาจารย์หวังหลายหัวแห่งคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทียนจิน โดยเขาได้ชี้ว่า การติดคำว่า "福" กลับหัวนั้น โดยหลักๆแล้วจะติดไว้ในสถานที่สองแห่งคือ โอ่งน้ำกับถังขยะ เนื่องจากสิ่งของที่บรรจุอยู่ในภาชนะสองชนิดนี้จะต้อง" เท หรือ 倒 ออกมา แต่เพื่อไม่ให้โชคลาภภายในบ้านถูกเททิ้งไปด้วย จึงเลยน้ำคำว่า "福" มาติดกลับหัวเสีย การทำเช่นนี้ถือเป็นกุศโลบายอันแยบคายในการนำการพ้องเสียงของคำ "到" กับ "倒" มาใช้ โดยให้โชคลาภเปลี่ยนจาก "เททิ้งไป" กลายมาเป็น "มาถึง" อันเป็นการแสดงถึงชีวิตอันสุขสันต์ในวันข้างหน้า อีกสถานที่หนึ่งที่นำคำว่า "福" ติดกลับหัวคือ ตู้เก็บของ เนื่องจากตู้เป็นที่ที่สำหรับเก็บสิ่งของ การติดเช่นนี้จึงหมายถึงความมั่งคั่งจะไหลเข้ามาในบ้านและในตู้อย่างต่อเนื่อง

(กรุณาติดตามบทต่อๆไป)