เห็นบ้านเรากำลังมีกระแสพูดถึงข่าวเด็กนักเรียนคนหนึ่งส่งข้อสอบด้วยกระดาษเปล่า สัปดาห์นี้ผมเลยขอพูดถึงเรื่องระบบการศึกษาในจีนกันบ้างนะครับ สำหรับการสอบที่ท้าท้ายและลุ้นที่สุดในช่วงชีวิตการเป็นนักเรียนก็คงจะหนีไม่พ้นการสอบ Admission ว่าของไทยเครียดกันแล้ว มาเจอพี่จีนกันก่อนนะครับ อัตราส่วนเด็กสอบปีต่อปีนี่นับกันแทบไม่หวั่นไม่ไหว อัตราการแข่งขันจึงสูงขึ้นเป็นเงาตามตัว การสอบเพื่อศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาที่นี่เขาเรียกกันว่า "เกาเข่า" ครับ

ประเภทของการสอบเกาเข่าจะแบ่งออกเป็น 2 ส่วนหลัก ๆ คือข้อสอบสำหรับเด็กสายวิทย์และข้อสอบสำหรับเด็กสายศิลป์ ส่วนที่เหมือนกันก็คือคะแนนเต็มที่อยู่ที่ 750 คะแนนสำหรับสอบวัดความถนัดใน 4 วิชาครับ เด็กทั้งสองสายจะต้องสอบวิชาพื้นฐานที่เหมือนกันคือวิชาภาษาจีน ภาษาอังกฤษ และคณิตศาสตร์ ส่วนที่ต่างก็จะอยู่ที่วิชาสุดท้ายที่เรียกง่าย ๆ ก็คล้าย ๆ กับความรู้ทั่วไป ฝั่งสายศิลป์ก็จะสอบความรู้ด้านสังคม ประวัตศาสตร์ การเมือง ฟากเด็กวิทย์ก็ตามสูตรครับ ชีวะ ฟิสิกส์ เคมี

ทุกวันนี้การสอบเกาเข่าเป็นที่ยอมรับมากยิ่งขึ้นในระดับสากลครับ มหาวิทยาลัยในกว่า 20 ประเทศและภูมิภาคยอมรับคะแนนเกาเข่าเพื่อพิจารณาเข้าศึกษาต่อ ถึงขั้นที่ว่าบินข้ามน้ำข้ามทะเลกันมาจัดโต๊ะสอบสัมภาษณ์และขยายกำหนดยื่นเรียนต่อตามหัวเมืองใหญ่ ๆ นั่นหมายถึงว่า ในบางมหาวิทยาลัย เด็กจีนไม่มีความจำเป็นต้องสอบโทเฟิล-ไอเอลวัดระดับภาษาอังกฤษอีกต่อไป

สอดคล้องกับคำพูดของรองอธิการบดี University of San Francisco ที่ได้ให้สัมภาษณ์ผ่านหนังสือพิมพ์หัวยักษ์ไชน่าเดลี่ว่า การสอบเกาเข่าสามารถวัดทักษะเด็กที่จะเข้ามาศึกษาต่อได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ท่านให้สัมภาษณ์ว่า "เกาเข่ามีข้อดีหลายประการ อย่างแรกคือเรามองหาเด็กส่วนใหญ่ที่มีคะแนนสูงพอที่จะเข้าศึกษาต่อในมหาวิทยลัยชั้นนำได้ อย่างที่สอง แน่นอนว่าเด็กที่ผ่านการสอบเกาเข่าและได้คะแนนดีต้องเป็นเด็กที่ขยัน เพราะถึงจะฉลาดแค่ไหน แต่ถ้าไม่ฝึกทำข้อสอบให้ชำนาญ คุณก็จะไม่มีทางได้คะแนนที่ดี"

"...สำหรับเด็กนักเรียนที่สนใจจะศึกษาต่อใน 6 มหาวิทยาลัยในสหรัฐฯ และมากกว่า 26 มหาวิทยาลัยในออสเตรเลีย สามารถใช้คะแนนเกาเข่าได้โดยไม่ต้องสอบโทเฟิลหรือไอเอล เราจะทดสอบภาษาผ่านรอบสัมภาษณ์ ไม่ต้องมีหลักฐานยืนยันว่าเป็นนักเรียนหัวกะทิของโรงเรียน จดหมายแนะนำหรือเรียงความอะไรทั้งนั้น"

และไม่ใช่แค่มหาวิทยาลัยในสหรัฐและออสเตรเลียเท่านั้นนะครับ ที่ยอมรับการสอบเกาเข่ามากขึ้น มหาวิทยาลัยท๊อปของเกาหลีใต้ สิงคโปร์และบางมหาวิทยาลัยในยุโรปก็อ้าแขนกว้าง ๆ แล้วเหมือนกัน