เมื่อไม่นานมานี้ เถียน หย่ง นักศึกษาปริญญาโท มหาวิทยาลัยทางด้านวิทยาศาสตร์แห่งหนึ่งในเมืองกวางโจว ได้รับ "ค่าจ้าง" ครั้งแรกในชีวิต จำนวน 680 หยวน จากเจ้านายผู้ซึ่งเป็นอาจารย์ของเขา ส่วนที่ทำงานคือ ห้องทดลองในมหาวิทยาลัย ตั้งแต่เรียนต่อปริญญาโท เถียน หย่งก็เริ่มทำงานในห้องทดลองเหมือนๆ กับรุ่นพี่ เพื่อทำโครงการให้กับอาจารย์ "ค่าจ้าง" เป็นรายเดือน และเป็นแบบทำมากได้มาก รุ่นพี่คนหนึ่งของเขาเข้าร่วมหลายโครงการ แต่ละเดือนได้รับค่าจ้างกว่า 2,000 หยวน
เสี่ยว จิ้ง เป็นนักศึกษาระดับปริญญาโทในมหาวิทยาลัยมีชื่อเสียงแห่งหนึ่งในกรุงปักกิ่ง แต่ทว่าเธอไม่มีโชคขนาดนั้น เธอเรียนวิชาภาษาและวรรณคดีจีน เลือกหัวข้อวิจัยไม่ค่อยมีใครให้ความสนใจ ช่วยอาจารย์ทำโครงการเช่นกัน แต่ไม่มีแม้แต่เงินสนับสนุน
ความแตกต่างระหว่างเถียน หย่ง กับ เสี่ยว จิ้ง เป็นเพียงบางส่วนของความเหลื่อมล้ำทางรายได้ของอาจารย์มหาวิทยาลัย ในรั้วมหาวิทยาลัย มีผู้คนสรุปว่า "อาจารย์ที่ยากจน นักศึกษาจะเลี้ยงอาหารและให้ของฝากตามเทศกาล ขณะที่อาจารย์ที่มีเงิน จะให้อั่งเปาและเลี้ยงข้าวนักศึกษา"
อาจารย์ที่ร่ำรวยขับรถหรูหรา อาจารย์ที่ยากจนกลุ้มใจเรื่องซื้อบ้าน
เมื่อปี 2011 รศ. หยิ่น เสี่ยวกวาง มหาวิทยาลัยยูนนานระบุในการสัมมนาว่า เขาเป็นกรรมการของบริษัทในตลาดหลักทรัพย์ 3 แห่ง ขับรถบีเอ็มดับเบิลยูราคากว่า 500,000 หยวนไปสอนหนังสือ เรื่องนี้สร้างข่าวฮือฮาขึ้นมาทันที แฟนเน็ตตั้งชื่อเล่นให้เขาว่า "อาจารย์บีเอ็มดับเบิลยู"
ตามความเป็นจริง ในมหาวิทยาลัย อาจารย์ที่ขับรถหรูอย่างรศ. หยิ่น เสี่ยวกวางมีอยู่ไม่น้อย สามารถเห็นได้จากลานจอดรถภายในรั้วมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในกรุงปักกิ่ง จะพบรถหรูอย่างบีเอ็มดับเบิลยู เบนซ์ ออดี้ อยู่บ่อยครั้ง
แต่ในรั้วเดียวกัน คณะเดียวกัน หรือ สถาบันเดียวกัน ความเหลื่อมล้ำของอาจารย์ก็สังเกตเห็นได้ชัดเจนเช่นกัน
เสี่ยว หมิ่น ภาควิชาการเงินของมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในเมืองอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย เห็นความแตกต่างระหว่างอาจารย์สองคน คนหนึ่งสอนวิชาการลงทุน อีกคนหนึ่งสอนวิชาเศรษฐศาสตร์การเมือง แต่ละเทอมมมีชั่วโมงสอนพอๆ กัน แต่คนหนึ่งรวย คนหนึ่งจน
"อาจารย์ที่สอนวิชาการลงทุนเล่าว่า มีคนให้ค่าจ้างแก่เขาปีละล้านหยวนและเชิญเขาเป็นผู้จัดการกองทุน แต่เขาปฏิเสธ จึงสามารถเดาได้ว่า เขามีเงินมากเท่าไร" เสี่ยว หมิ่นระบุว่า อาจารย์คนนี้ขับรถออดี้เอ6 และมีอสังหาริมทรัพย์ 2-3 แห่ง
ส่วนอาจารย์ที่สอนวิชาเศรษฐศาสตร์การเมืองดูธรรมดามากเกินไป อาศัยอยู่บ้านสวัสดิการของมหาวิทยาลัย ใช้มือถือเก่าตกรุ่น ขี่รถจักรยานไปรับส่งลูก ช่างเป็นภาพบาดตาจริงๆ เมื่ออยู่ท่ามกลางขบวนรถนั่งส่วนบุคคลที่ไปรับส่งลูกเช่นกัน
อาจารย์ที่ร่ำรวยมีช่องทางหาเงิน ส่วนอาจารย์ที่ยากจนก็มีแต่การเรียนการสอน
อาจารย์บางคนทำธุรกิจด้วยเทคโนโลยีที่ตัวเองถนัด รายได้จากนอกมหาวิทยาลัยกลับกลายเป็นรายได้หลัก
ศาสตราจารย์คนหนึ่งเล่าว่า ตัวเองทราบเพียงว่า ได้รับเงินเดือนราว 5,000 กว่าหยวน ถือว่าเป็นค่าขนมเท่านั้น แต่รายได้หลักคือ มีค่าตอบแทนจากโครงการวิจัย
ส่วนอาจารย์ที่ยากจนทำแต่การเรียนการสอนในวิชาขั้นพื้นฐาน ซึ่งไม่ค่อยมีคนสนใจ และไม่มีโครงการวิจัย ดูเหมือนเป็น "การเผาผลาญตัวเอง ส่องสว่างผู้อื่น"
มีนักวิชาการให้ข้อเสนอว่า "ควรขจัดความเหลื่อมล้ำทางรายได้ระหว่างอาจารย์ที่เกิดขึ้นในสังคม"
(YING/LING)
