การกลับไปเยี่ยมพ่อแม่ ความกตัญญูกตเวที

บรรดาลูกสาวและลูกชายร้อยละ 90 ต่างยอมรับว่ามีความกตัญญูน้อยเกินไป

ก่อนเทศกาลตรุษจีนปี 2012 นายหยาง ชาวมณฑลอันฮุย พร้อมภริยาและลูก หอบหิ้วสิ่งของที่เตรียมไว้เพื่อฉลองตรุษจีน มุ่งหน้าสู่ภูมิลำเนาเดิมด้วยความปิติยินดี เพื่ออยู่พร้อมหน้ากับบิดาวัย 72 ปี สิ่งที่ต้อนรับพวกเขานั้น กลับเป็นประตูบ้านที่ปิดสนิท เคาะหลายครั้ง ก็ไม่มีใครตอบรับ นายหยางจึงจ้องมองเข้าไปข้างในจากช่องประตู เห็นบิดานอนสนิทนิ่งบนเตียง พลันตกใจทันที และทุบประตูบ้าน เขาพบว่า บิดาเสียชีวิตนานแล้ว นี่เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นจริงก่อนช่วงตรุษจีนปีนี้ เมื่อนำไปเผยแพร่ตามเว็บไซต์แล้ว มีคนเข้ามาดูเป็นจำนวนมาก

เรื่องราวของนายหยางอาจจะเป็นกรณีสร้างความสะเทือนใจเกินไป เมื่อเทียบกับเรื่องราวของนายหลิว เผิง จะมีลักษณะทั่วไปมากกว่า ในวันไหว้วันส่งท้ายปีเก่า หลิว เผิงกลับถึงภูมิลำเนาเดิม มอบธนบัตรใบละ 100 หยวนที่ใหม่เอี่ยมอ่องและสะอาดหมดจดจำนวนปึกหนึ่งแก่มารดา วัย 61 ปี เขาบอกมารดาว่า "นี่เป็นโบนัสสิ้นปีของหน่วยงานผมจำนวน 10,000 หยวน แม่รับไปเถอะ" "ลูกซื้อบ้านแล้วไม่ต้องการใช้เงินหรือ" มารดาไม่ได้รับทันที หลิว เผิงตอบด้วยเสียงแผ่วเบาว่า "ยังมีครับ"

ปีนี้ หลิว เผิง วัย 28 ปี เกิดในเขตชนบทของมณฑลกานซู่ มีพี่สาว 2 คนและออกเรือนแล้ว เวลานี้เขาทำงานในบริษัทที่ปรึกษาแห่งหนึ่งในกรุงปักกิ่ง เขาเล่าเรื่องดังกล่าวให้ผู้สื่อข่าวฟังด้วยน้ำเสียงที่ท้อใจและจนปัญญา "ผมมีรายได้ปีละกว่า 100,000 หยวนแล้ว ส่วนที่นำมามอบให้พ่อแม่เป็นเพียงจำนวนไม่ถึงร้อยละ 10 ส่วนการใช้เวลาร่วมกันนั้น ตั้งแต่ต้นปีถึงสิ้นปี อย่างมากก็กลับไปเยี่ยมพ่อแม่แค่ในช่วงวันหยุดยาวเทศกาลตรุษจีนและวันชาติเท่านั้น รวมกันแล้วมีเพียง 10 กว่าวัน ไม่ถึงร้อยละ 4 ของรอบปี ช่างเป็นเรื่องน่าละอายใจต่อพ่อแม่จริงๆ"

ความกตัญญูมี 2 ระดับ

"ความกตัญญูกตเวที" เป็นส่วนหนึ่งของความเป็นมนุษย์ แต่ทว่ากลับกลายเป็นความเจ็บช้ำของผู้คนในสังคมปัจจุบัน สาเหตุอยู่ที่ไหน นายถัง จวิน เลขาธิการศูนย์วิจัยนโยบายสังคม สภาวิทยาศาสตร์สังคมระบุว่า ความกตัญญูมี 2 ระดับ คือ ระดับวัฒนธรรม และระดับโครงสร้าง ลูกควรมีความกตัญญูกตเวทีต่อพ่อแม่อย่างสุดความสามารถ และจากเชิงโครงสร้าง ความกตัญญูกตเวทีถือว่าเป็นหลักประกันของครัวเรือน แต่สมัยนี้ ผู้คนจำนวนมากหาเงินในเมือง ต้องเผชิญกับแรงกดดันด้านการใช้ชีวิตมากกว่าเดิม ทุ่มเทสิ่งของและเงินทองให้ตัวเองค่อนข้างมาก ดังนั้น จึงส่งผลกระทบต่อความกตัญญูกตเวทีต่อพ่อแม่

เร่งเชิดชูวัฒนธรรมความกตัญญู

การเสริมสร้างจิตสำนึกความกตัญญูกตเวทีจะทำอย่างไร มีข้อเสนอต่างๆ เช่น เสนอให้บัญญัติ "การกลับบ้าน" เข้าไว้ในกฎหมาย มีการเสนอให้จัด "โครงการฝึกอบรมลูกกตัญญู" อบรมสั่งสอนลูกๆ ให้เอาใจใส่พ่อแม่ตั้งแต่เด็กเล็ก เป็นต้น

เย่ ควางเจิ้ง นักวิชาการทางวัฒนธรรม เห็นว่า "ควรลงปลูกฝังตั้งแต่ระบบการศึกษา สืบสานค่านิยมที่ดีให้แก่ลูกหลาน ไม่เช่นนั้น ความกตัญญูอาจจะสูญหายไปจากสังคม"

(YING/LING)