เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายนที่ผ่านมา ในการประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งที่ 21 ณ กรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา มีไฮไลท์สำคัญคือการประชุมหารือระหว่างผู้นำอาเซียนกับผู้นำของประเทศคู่เจรจาอีก 6 ประเทศ ได้แก่ จีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ อินเดีย ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ โดยประกาศจะเปิดการเจรจาว่าด้วยการจัดทำความตกลงพันธมิตรทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค หรือ อาร์ซีอีพี ซึ่งถือเป็นความตกลงที่มีผลกระทบสูงต่อเอเชีย-แปซิฟิก ด้วยตลาดขนาดใหญ่ที่รวมประชากรถึง 3,358 ล้านคน และมีสัดส่วนการค้าที่มีมูลค่าเศรษฐกิจรวมกันสูงถึง 17.1 ล้านล้านเหรียญสหรัฐฯ หรือเป็นประมาณ 1 ใน 3 ของโลก

เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2011 การประชุมระดับรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนครั้งที่ 18 เสนอให้ทำความตกลงพันธมิตรทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค และได้รับการอนุมัติอย่างเป็นทางการจากผู้นำ 10 ประเทศอาเซียนในที่ประชุมผู้นำสุดยอดอาเซียนในปีเดียวกัน และเมื่อเดือนสิงหาคมปีนี้ ในที่ประชุมระดับรัฐมนตรีทางเศรษฐกิจและการค้าระหว่างอาเซียนกับประเทศคู่เจรจาครั้งแรกที่จังหวัดเสียมเรียบของกัมพูชา รัฐมนตรีเศรษฐกิจและการค้าจาก 10 ประเทศอาเซียน จีน ออสเตรเลีย อินเดีย ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และนิวซีแลนด์ร่วมออกแถลงการณ์ โดยได้บรรลุความเข้าใจร่วมกันในหลักการเกี่ยวกับการทำความตกลงพันธมิตรทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค หรือ อาร์ซีอีพี ทั้งยังลงมติผ่าน "หลักการชี้นำและเป้าหมายว่าด้วยการเจรจาอาร์ซีอีพี " ด้วย

อาร์ซีอีพี เป็นความตกลงที่จะพัฒนาต่อยอดจากความตกลงการค้าเสรีที่อาเซียนมีอยู่ 5 ฉบับ กับ 6 ประเทศ ให้เป็นความตกลงการค้าเสรีร่วมกันฉบับเดียว โดยมีอาเซียนเป็นศูนย์กลางของภูมิภาค ครอบคลุมทุกมิติการค้า ทั้งสินค้า บริการ การลงทุน มาตรการการค้า และความร่วมมือทางเศรษฐกิจ หากการเจรจาประสบความสำเร็จ อาร์ซีอีพี จะช่วยอำนวยความสะดวกทางการค้าและการลงทุนของภาคเอกชนได้มากยิ่งขึ้น โดยคาดว่าจะเริ่มเจรจาได้ในต้นปี 2013 และมีเป้าหมายเจรจาให้แล้วเสร็จในปี 2015 อันเป็นปีที่จะเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (เออีซี) ส่วนสหรัฐฯ และรัสเซีย ซึ่งเป็นประเทศสมาชิกอีก 2 ประเทศของการประชุมสุดยอดอาเซียน เนื่องจากขณะนี้ยังไม่ได้สร้างความสัมพันธ์การค้าเสรีกับอาเซียน จึงยังไม่ได้เข้าร่วมใน อาร์ซีอีพี ในช่วงเริ่มต้น ซึ่งเมื่ออาร์ซีอีพีดำเนินการไประดับหนึ่งแล้ว อาเซียนจึงจะค่อยหารือเรื่องการเข้าร่วมของสหรัฐฯ และรัสเซีย