เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายนที่ผ่านมา นายอัลเบิร์ต เดล โรซาริโอ รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลิปปินส์ประกาศว่า ฟิลิปปินส์ เวียดนาม มาเลเซียและบรูไนจะจัดการเจรจาในเดือนธันวาคม เพื่อแสวงหาสิ่งที่เรียกว่า "วิธีแก้ไขข้อพิพาทอย่างสันติและรักษาสันติภาพความมั่นคงของส่วนภูมิภาค" ตั้งแต่ต้นปีนี้เป็นต้นมา ฟิลิปปินส์ก่อเรื่องในปัญหาทะเลจีนใต้บ่อยครั้ง มีการท้าทายจีนอยู่เรื่อยๆ ขณะเดียวกัน ยังก่อความขัดแย้งภายในอาเซียน หมายจะให้ปัญหานี้ขยายออกไป เพิ่มความสลับซับซ้อนและโยงสู่สากล

นายอัลเบิร์ต เดล โรซาริโอระบุว่า ที่ประชุมครั้งนี้เป็นระดับรัฐมนตรีช่วยว่าการ โดยจะจัดขึ้นที่กรุงมะนิลาในวันที่ 12 ธันวาคม นี้ แต่ยังไม่ได้กำหนดรายละเอียดที่เกี่ยวข้อง จนถึงขณะนี้ก็ยังไม่มีการตอบสนองใดๆ จากอีก 3 ประเทศ ส่วนการประชุมจะได้เปิดอย่างราบรื่นหรือไม่นั้น ยังต้องจับตาดูต่อไป

ประการแรก การประชุมครั้งนี้กีดกันจีนออกไป การประชุมเกี่ยวกับทะเลจีนใต้ หากไม่มีจีนเข้าร่วม ย่อมจะไม่ได้รับผลงานที่แท้จริง ประการที่ 2การประชุมครั้งนี้ อาจทำให้อาเซียนแตกแยกกัน อาเซียนมีความเข้าใจร่วมกันเกี่ยวกับปัญหาทะเลจีนใต้ว่า ปัญหาทะเลจีนใต้ของประเทศสมาชิกอาเซียนให้ประเทศที่เกี่ยวข้องไปหารือกับจีนแบบทวิภาคี คัดค้านการให้ปัญหานี้สู่สากล แต่ฟิลิปปินส์กลับปฏิเสธความเข้าใจร่วมกันนี้โดยลำพัง ทั้งยังตีสนิทกับประเทศอื่น เพื่อร่วมต่อต้านจีน ความแตกแยกของอาเซียนนี้ย่อมจะมีอันตรายแฝงอยู่ ประการที่ 3 ปัญหาการประสานงานระหว่าง 4 ประเทศดังกล่าว

ถึงแม้รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลลิปปินส์หวังว่า จะอภิปรายปัญหาปักหลักเขตแดนในที่ประชุม แต่ข้อขัดแย้งระหว่างประเทศต่างๆ กับจีนมีความแตกต่างกัน ฟิลิปปินส์คงยากที่จะประสานจุดยืนของ 4 ประเทศให้สมดุลกัน