กฎหมายว่าด้วยการดำเนินคดีทางอาญาฉบับแก้ไขเพิ่มเติม ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับเสรีภาพ สิทธิประโยชน์ และชีวิตของชาวจีนทุกคน เริ่มใช้อย่างเป็นทางการตั้งแต่วันที่ 1 มกราคมปี 2013 กฎหมายฉบับแก้ไขเพิ่มดังกล่าวมุ่งเคารพและคุ้มครองด้านสิทธิมนุษยชนมากกว่าเดิม และกำหนดขอบเขตอำนาจสาธารณะ (public power) ให้ดำเนินการตามแนวทางที่กำหนดอีกขั้น

เมื่อวันที่ 14 มีนาคม ปี 2012 การประชุมสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีนชุดที่ 11 ครั้งที่ 5 ผ่านมติว่าด้วยการแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายว่าด้วยการดำเนินคดีทางอาญา นับเป็น "การแก้ไขเพิ่มเติม" ครั้งที่ 2 ของกฎหมายฉบับดังกล่าวตั้งแต่ปี 1996

กฎหมายฯ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติมมีข้อบัญญัติให้ระมัดระวังไม่ให้เกิดคดีกลั่นแกล้ง คดีเท็จ และคดีผิดแผกจากระบบ เช่น ในบทความทั่วไป มีข้อบัญญัติใหม่เกี่ยวกับ "การเคารพและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน" ซึ่งถูกตีความว่าเป็นก้าวสำคัญในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน ขณะเดียวกัน ยังมีข้อบัญญัติใหม่เกี่ยวกับ "ห้ามบีบบังคับให้ผู้คนใดๆ หาหลักฐานมายืนยันว่าตัวเองมีความผิด" รวมถึงมีข้อบัญญัติอย่างชัดเจนเกี่ยวกับมาตรฐานกำจัดหลักฐานที่ผิดกฎหมาย ซึ่งถูกตีความว่ามีขึ้นเพื่อระงับการบีบบังคับให้รับสารภาพ นอกจากนี้ กฎหมายฯ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติมยังมีข้อบัญญัติใหม่เกี่ยวกับการส่งตัวเข้าสถานที่ควบคุมผู้ต้องสงสัยอย่างทันทีหลังจากถูกกักตัวและจับกุมตัวแล้ว ตลอดจนระบบการบันทึกเสียงและภาพระหว่างการไต่สวนในสถานที่ควบคุมผู้ต้องสงสัย

กฎหมายฯ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติมได้คุ้มครองสิทธิประโยชน์ที่ชอบด้วยกฎหมายของพลเมือง พร้อมได้วางกรอบกำหนดอำนาจสาธารณะ (public power) ให้ดำเนินการตามแนวทางที่กำหนดอย่างเคร่งครัด ศ.หวัง หมิ่นหย่วน รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยกฎหมายว่าด้วยการดำเนินคดีทางอาญา สมาคมนิติศาสตร์แห่งประเทศจีนระบุว่า ทั้งนี้นับเป็นการท้าทายอย่างสูงสำหรับหน่วยงานของรัฐ เขาระบุว่า "กฎหมายฯ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติมนี้มีข้อบัญญัติต่อหน่วยงานของรัฐเข้มงวดกว่าแต่ก่อน คือ ไม่เพียงแต่ต้องดำเนินคดีอย่างถูกต้องเท่านั้น หากยังต้องดำเนินด้วยวิธีที่ถูกต้องด้วยเช่นกัน นั่นก็คือ การดำเนินคดีทางอาญาด้วยจิตสำนึกอันดี ได้มาตรฐาน คุ้มครองสิทธิมนุษยชน และใช้อำนาจสาธารณะอย่างมีขอบเขต"

(YING/LING)